Laatste nieuws
Nieuws

Verstoorde microcirculatie medeoorzaak ouderdomsdepressie

Plaats een reactie

Dat er een verband is tussen schade aan de kleine bloedvaatjes, de microcirculatie, en symptomen van ‘late life depressie’ wordt al langer vermoed. Onderzoek aan het Maastricht UMC+ door psycholoog en promovenda Anouk Geraets e.a. gepubliceerd in Hypertension versterkt dat vermoeden. Daaruit blijkt namelijk dat markers van vroege microvasculaire disfunctie zijn te relateren aan een verhoogd risico op depressie.

Late life depressie (LLD) is, stellen de onderzoekers, een stemmingsstoornis met een hoge comorbiditeit van psychiatrische en lichamelijke ziekten en cognitieve achteruitgang. De pathofysiologie ervan is een complexe zaak en nog steeds slecht begrepen. Bekend is in ieder geval dat een flink deel van de patiënten met LLD geen baat heeft bij de gebruikelijke antidepressiva. Dat is mede een reden om aan te nemen dat zij lijden aan een vasculair subtype van de ziekte.

Bijzondere metingen

Voor hun onderzoek volgden Geraets e.a. gedurende vier jaar bijna drieduizend mensen tussen de 40 en 75 jaar die aan het begin van de studie geen tot weinig symptomen hadden van depressie. Bij al deze mensen werd de functie van de kleine bloedvaten in kaart gebracht: in de huid, in het oog (in het bijzonder in het netvlies) en met biomarkers van endotheelschade in het bloed.

Dat zijn bijzondere metingen, legt Geraets uit. ‘Het vergt veel training en ervaring van de onderzoeker, het is arbeidsintensief, kostbaar en er is geavanceerde apparatuur voor nodig. In het netvlies doen we dat met een zogeheten Dynamic Vessel Analyzer. Personen kijken in dat apparaat en worden dan gedurende veertig seconden blootgesteld aan een flikkerlicht. Wij houden daarbij twee vaatjes in beeld: een arteriole, een vaatje dat het bloed aanvoert, en een venule, een vaatje dat het bloed afvoert. Een bloedvat hoort uit te zetten bij een dergelijke stimulus. Maar als blijkt dat deze vaatjes dat niet of slecht doen in reactie op die stimulus, dan mag je concluderen dat ze niet goed functioneren. Uiteraard bepalen we voor iedere persoon eerst een baseline en volgen het uitzetten van de vaatjes daarna.’

Toenemend bewijs

Symptomen van depressie stelden de onderzoekers vast aan de hand van een gevalideerde vragenlijst die de deelnemers jaarlijks moesten invullen. De relatie tussen schade aan de microcirculatie en symptomen van depressie bleek overduidelijk. Ook als er rekening werd gehouden met potentieel verstorende factoren, zoals leeftijd, geslacht, bloeddruk of rookgedrag, bleef het verband overeind.

Volgens Geraets e.a. is er toenemend bewijs dat cerebrale microvasculaire disfunctie leidt tot chronische ischemie van het hersenweefsel. Die chronische ischemie kan op haar beurt resulteren in cognitieve en gedragsproblemen, vooral als hersengebieden die betrokken zijn bij emotie- en stemmingsregulatie negatief worden beïnvloed. Depressieve klachten kunnen dan dus het gevolg zijn.

Geraets zegt dat vooral mensen met een ongezonde leefstijl een verhoogd risico lopen. ‘Zo kunnen obesitas of te hoge bloeddruk – die op steeds jongere leeftijd blijken voor te komen – beide schade aan de microcirculatie veroorzaken.’ Dat is volgens haar een reden waarom ook LLD op jongere leeftijd dan voorheen vastgesteld kan worden.  

lees ook
Nieuws Wetenschap psychiatrie depressie
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.