Vacatureleed

Het was vooral de volgorde van de twee publicaties waarop ik aansloeg. Eerst kwam een vacature langs. ‘Kom werken voor het Rijk als bedrijfsarts!’ kopte de tekst enthousiast. Om verder te gaan met ‘Bij ons werk je in een afwisselende omgeving waarbij de focus ligt op het adviseren van leidinggevenden bij de toepassing van het eigen regiemodel.’

En dus moet je ‘uitstekende communicatieve en coachende vaardigheden hebben, bestuurlijke sensitiviteit en tot op het hoogste niveau een uitdagende gesprekspartner zijn’. Mij bekroop een vaag gevoel dat ik iets miste in de tekst. Maar ik ben niet in de markt dus ik had hem al weer weggeklikt.

En toen verscheen vorige week de column van de voorzitter van de Geneeskundestudent Femke van de Zuidwind in Medisch Contact, met de titel ‘Terug naar de kern’.¹ Haar beschouwing gaat over de beelden waarmee geneeskundestudenten over hun artsenloopbaan nadenken. Ze doet de mooie oproep vooral terug te gaan naar de primaire drijfveer bij de keuze voor het artsenvak. In bescheiden woorden is dat volgens haar: ‘mensen helpen’. En toen dacht ik opeens weer aan die vacaturetekst.

Het dwingt ons telkens weer terug te gaan tot de kernwaarden van ons vak

Een bedrijfsarts adviseert zowel de werknemer als de werkgever. Vaak gaat een advies gelijktijdig naar beide partijen. En we richten ons niet alleen op de individuele gezondheid maar ook op die van de afdeling of de hele organisatie. Die diversiteit aan invalshoeken en belangen is een uitdagend aspect van het vak. Dat kan soms ook knap ingewikkeld zijn als twee partijen verschillende belangen en verwachtingen hebben. Juist daarom dwingt het ook telkens weer terug te gaan naar de kern. Wat zijn de kernwaarden van ons vak? Waar gaan we voor? En waar staan we voor? De NVAB heeft die kernwaarden in 2012 al eens opgeschreven.² We werken op dit moment aan een nieuw geformuleerde missie en visie. Centraal staat de waarde dat werk geen schade aan gezondheid mag veroorzaken. En dat àls gezondheid schade oploopt dat niet vanzelfsprekend betekent dat iemand niet meer kan meedoen. Dus helpen we mensen met werk te voorkomen dat ze beroepsziekten oplopen, en bij ziekte helpen we ze terug te keren naar gezond en passend werk.

Natuurlijk doen we dat ook door leidinggevenden te adviseren. Daar ligt uiteindelijk de zeggenschap over verzuim- en arbeidsomstandighedenbeleid. Maar de medezeggenschap en de individuele werknemer mogen niet vergeten worden. Juist daarom heeft de Arbowet een aanpassing gekregen in 2017.³ Zo heeft de werknemer recht op vrije toegang tot ons spreekuur en op een second opinion. Bedrijfs­artsen kunnen iedere individuele werkplek bezoeken. En we werken samen met de medezeggenschap en de preventiemedewerker. Alhoewel adviesvaardigheid en organisatiesensitiviteit belangrijke eigenschappen zijn van een bedrijfsarts zijn we altijd méér dan een bedrijfsadviseur.

Precies dàt miste ik in de vacaturetekst. Een bedrijfsarts is toch allereerst arts voor mensen met werk. Deskundig, toegankelijk en empathisch. Daar hebben we een eed voor afgelegd. Juist de rijksoverheid als wetgever en stelselverantwoordelijke zou het sieren in zijn wervingsteksten dat meer te benadrukken.

Voetnoten

1. Medisch Contact | Terug naar de kern

2. Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde | Beleidsdocumenten

3. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid | Arboportaal | Nieuwe Arbowet: Belangrijkste wijzigingen op een rij