Toezichthouder vraagt data kosten aios-opleiding op

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) vraagt dit najaar bij alle opleidingsziekenhuizen informatie op over de kosten die zij maken voor het opleiden van aiossen. Dat is onderdeel van een al eerder aangekondigd onderzoek naar de rechtvaardigheid van vergoedingen voor medische vervolgopleidingen.

De vergoedingen voor de 33 medisch-specialistische vervolgopleidingen zijn – los van indexering – al vele jaren hetzelfde, en de NZa wil de hoogte van die bedragen beter kunnen onderbouwen. Daarom probeert de toezichthouder in kaart te brengen welke opleidingskosten de ziekenhuizen maken, maar ook wat de opbrengst is van de zorg die een aios levert.

Dat is een ingewikkelde klus, blijkt uit een toelichting van NZa-projectleider en senior beleidsmedewerker regulering Michaël Hochheimer. De NZa is de afgelopen twee jaar, sinds dit onderzoek werd aangekondigd, bezig geweest om duidelijk te krijgen hoe die bedragen zo goed mogelijk boven water kunnen worden gehaald.

‘Sommige gegevens zijn goed uit de administratie van ziekenhuizen te halen, zoals de salarissen die aan aiossen worden uitbetaald, of de kosten voor de ingerichte leerhuizen van ziekenhuizen. Maar de grote uitdaging zit in het kwantificeren van het patiëntgebonden opleiden. Hoe maak je het onderscheid tussen het opleiden en de zorg die aiossen leveren? En hoe bepaal je hoeveel tijd een aios deels zelfstandig werkt of aan de hand van een opleider?’

Afgelopen jaar is benut om de ‘juiste vragen’ te formuleren om informatie op te vragen op een detailniveau dat zowel voor de ziekenhuizen als voor de NZa werkbaar is. Bij het bepalen van dat detailniveau zijn volgens de NZa belanghebbenden als ziekenhuizen, hun controllers, opleiders en aiossen betrokken, onder andere via een pilot in vier ziekenhuizen.

Dat heeft geleid tot het formuleren van vier vragen die opleidingsziekenhuizen nu moeten beantwoorden. Twee van die vragen zullen vanaf oktober landelijk worden uitgezet bij alle ziekenhuizen: hoe is de opleiding samengesteld, en hoeveel tijd besteedt een opleidingsgroep aan opleiding anders dan aios-begeleiding? Die informatie moeten ziekenhuizen zelfstandig kunnen aanleveren, is het idee.

De antwoorden op de andere twee vragen, die volgens Hochheimer lastiger zijn te beantwoorden, worden op een andere manier opgehaald. Dat gaat om de vragen hoeveel tijd een opleider aan begeleiding besteedt en hoe de inzet en samenstelling van personeel eruit zou zien met en zonder aiossen.

Daarvoor wil de NZa elke wetenschappelijke vereniging een ‘focusgroep’ laten samenstellen, met daarin vertegenwoordigers van alle partijen die bij die medisch-specialistische opleiding zijn betrokken. Deze focusgroep wordt dan door de NZa begeleid bij de beantwoording.

De NZa hoopt komend voorjaar over alle data te beschikken, waarmee dan een oordeel kan worden gevormd over de vergoedingshoogte. Mocht het onderzoek aanleiding geven om de hoogte aan te passen, dan kan dit past op zijn vroegst per 2023 wijzigen.