‘Te veel patiënten met psychische aandoening in de Wlz’

De instroom van patiënten met psychische aandoeningen in de Wet langdurige zorg (Wlz) is te groot en moet drastisch worden verlaagd. Zo nodig worden financiële maatregelen getroffen tegen partijen als gemeenten, zorgkantoren en zorgaanbieders.

Dat stellen minister Conny Helder voor Langdurige Zorg en staatssecretaris van VWS Maarten van Ooijen in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens de bewindslieden sluit de te grote instroom in de Wlz niet aan bij herstelgerichte zorg en ondersteuning die zo dicht mogelijk bij de eigen leefomgeving wordt geboden. Ook staat hierdoor volgens de minister en de staatssecretaris de houdbaarheid van de zorg in de Wlz onder druk, zowel financieel als personeel.

Sinds 2021 vallen patiënten die langdurig intensieve geestelijke gezondheidszorg nodig hebben onder de Wet langdurige zorg. Daarvoor kregen zij die zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of de Zorgverzekeringswet (Zw).

Verlagen

Met een aantal maatregelen moet de instroom van psychiatrische patiënten worden beperkt. Deze is nu ongeveer driehonderd patiënten per maand en moet in eerste instantie met 20 procent worden verlaagd. Uiteindelijk is het doel een instroom van ongeveer honderd patiënten per maand. Daarover zijn bestuurlijke afspraken gemaakt met partijen betrokken bij de ggz in de Wld en Wmo. Helder en Van Ooijen stellen in hun brief dat zij ervanuit gaan dat deze partijen zich gezamenlijk in zullen zetten om de instroom te verlagen. Maar zij sluiten niet uit dat er financiële maatregelen worden genomen tegen gemeenten, zorgkantoren en zorgaanbieders als dit begin 2024 niet goed blijkt te zijn gelukt. Dit om de Wlz betaalbaar en toegankelijk te houden, stellen Helder en van Ooijen.

Maatregelen

De maatregelen die nu worden genomen zijn onder meer dat de criteria om patiënten met een psychische aandoening toe te laten tot de Wlz duidelijker worden gemaakt. Er moeten scherpere keuzes worden gemaakt en bij twijfel mag geen Wlz-indicatie worden aangevraagd. Ook moet er regionaal worden samengewerkt aan onder meer plannen van aanpak om te komen tot passende zorg en ondersteuning voor de doelgroep. Verder moeten gemeenten langer durende beschikkingen afgeven voor patiënten met een psychische aandoening en een langdurige ondersteuningsbehoefte. Er wordt nog gewerkt aan langeretermijnmaatregelen en het ministerie van VWS onderzoekt wettelijke aanpassingen in de Wlz en de Wmo, zoals het aanscherpen van de toegangscriteria in de Wlz en de invoering van een tijdelijke indicatie voor de Wlz.