Stijging acute hepatitis bij jonge kinderen raadselachtig fenomeen

Wereldwijd wordt sinds begin dit jaar een opvallende stijging van het aantal jonge kinderen met acute hepatitis gezien, zo meldt onder andere de WHO. Tot dusver gaat het om ongeveer honderd gevallen, die zich uiten in symptomen als geelzucht, buikpijn en braken. De meeste patiëntjes zijn erg jong: tussen de 2 en de 5 jaar. In Nederland zijn in de eerste maanden van dit jaar vier jonge kinderen zo ziek geworden dat bij drie ervan een levertransplantatie noodzakelijk was.

Vorige week zijn er in het Verenigd Koninkrijk 74 gevallen vastgesteld. Alle kinderen werden opgenomen en gediagnosticeerd in het ziekenhuis. Op 12 april was geen van de kinderen overleden, maar sommigen waren ernstig ziek. Zeven van hen ondergingen een levertransplantatie. De Amerikaanse Centers for Disease Control (CDC) hebben intussen laten weten dat er sinds afgelopen herfst negen gevallen van hepatitis zijn vastgesteld bij kinderen van 1 tot 6 jaar in Alabama. Twee van de negen hadden een levertransplantatie nodig, meldt Science.

Ondertussen hebben op 13 april in Spanje drie regio's elk één geval gemeld van ernstige hepatitis van onbepaalde oorsprong bij jonge kinderen: een van die kinderen kreeg een levertransplantatie. Ook in Denemarken en Ierland is een stijging te zien van het aantal acute gevallen, vooral onder kinderen tussen 2 en 5 jaar.

Duister

De bekende hepatitisvirussen zijn als oorzaak in alle gevallen uitgesloten. Reden waarom artsen en onderzoekers nog in het duister tasten over de etiologie. Maar er zijn wel ideeën. Zo is een direct verband met corona niet heel waarschijnlijk, maar, zo speculeren sommigen, isolatie tijdens de covid-19-pandemie kan kinderen wel immunologisch kwetsbaarder en vatbaarder gemaakt hebben voor ernstige ziekten door virale infectie. Ook een eerdere covid-19-infectie kan kinderen kwetsbaar hebben gemaakt voor infectie of ziekte. Een handvol kinderen was voor of bij ziekenhuisopname positief getest op SARS-CoV-2.

Adenovirus

Wat harder bewijs is er voor de rol van adenovirussen. Onderzoekers in Schotland publiceerden op 14 april een studie waarin ze concluderen dat een adenovirusinfectie de oorzaak zou kunnen zijn. Volgens Science testte maar liefst de helft van de getroffen kinderen in Spanje en het VK bij binnenkomst in het ziekenhuis positief op een adenovirus. Dat gold ook voor vijf van de negen kinderen in Alabama, daarbij ging het om adenovirus-41. Bekend is dat hepatitis in zeldzame gevallen een bijwerking kan zijn van een adenovirusinfectie.

Deirdre Kelly, een Britse pediatrische hepatoloog, noemt de ziekte in Science hoe dan ook ‘een ernstig fenomeen', want dit waren volgens haar in alle gevallen tot voor kort ‘volkomen gezonde kinderen’. Gelukkig, zo constateert ze ook, herstellen de meesten vanzelf. In Science reageert ook Ruben de Kleine, kinderlevertransplantatiechirurg aan het UMC Groningen. ‘Er zijn erg zieke kinderen doorverwezen voor transplantatie’, zegt hij. Aan Medisch Contact laat hij weten: ‘Vier zieke kinderen, drie transplantaties. Door op Europees niveau samen te werken kunnen we duidelijk krijgen of er een daadwerkelijke stijging is, of er een vermijdbare dan wel behandelbare aandoening is, en of lering getrokken kan worden voor de toekomst. Vooralsnog maken we ons – als iedere arts die een ziek kind ziet, logisch blijft nadenken – niet ongerust.’ Hij adviseert huisartsen: ‘Prik lab (ast/alt) laagdrempelig conform de melding van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde. Bij een ALT >500 is er hepatitis en stuurt u door naar de kindergeneeskunde. Bij geelzucht of INR>1.5 laagdrempelige verwijzing naar uw regionaal academisch huis of overleggen met het team van Groningen.’