Spoetnik V-vaccin lijkt effectief – blijkt uit voorlopige data

Het SARS-CoV-2-vaccin van Russische bodem, Spoetnik V, heeft een effectiviteit van bijna 92 procent, zelfs onder 60-plussers, aldus de voorlopige onderzoeksresultaten die Denis Logunov en collega’s deze week in The Lancet publiceerden.

De deelnemers werden tussen 7 september en 24 november 2020 geïncludeerd in deze fase-III-RCT die plaatsvond in 25 ziekenhuizen en poliklinieken in Moskou. In de voorlopige data-analyse van de primaire uitkomstmaat zijn de onderzoeksgegevens meegenomen van 14.964 deelnemers die beide dosissen van het vaccin hadden gehad, en 4902 deelnemers die beide placebotoedieningen hadden gekregen. De mediane follow-upduur was 48 dagen.

Vanaf dag 21 (dag van de tweede vaccin-/placebotoediening) na de eerste toediening waren er 16 symptomatische en PCR-bewezen covid-19-besmettingen in de vaccingroep en 62 in de placebogroep. Daarmee heeft het vaccin een effectiviteit van 91,6 procent. De meestgenoemde bijwerkingen waren onder andere griepachtige klachten en injectieplaatsreacties. Geen van de gerapporteerde ernstige bijwerkingen of overlijdens (drie in de vaccingroep en één in de placebogroep) waren volgens de onderzoekers het gevolg van het vaccin. De werkzaamheid en veiligheid onder 60-plussers – 1611 in de vaccingroep en 533 in de placebogroep – kwamen redelijk overeen met de rest van de studiepopulatie. De Russische tak van het Nederlandse bedrijf Crocus Medical organiseerde en monitorde de studie.

In een begeleidend commentaar waren de Britse virologen Ian Jones en Polly Roy positief over deze voorlopige onderzoeksresultaten. Toch leidden eerdere publicaties van de voorlopige resultaten uit de fase-I/II-studies, eveneens gepubliceerd in The Lancet, nog tot consternatie onder wetenschappers die onregelmatigheden in de data bespeurden, meldde Nature in september 2020.

Het Spoetnik V-vaccin – ontwikkeld door het Gamaleya Instituut in Moskou – maakt gebruik van gemodificeerde adenovirussen: adenovirus-26 via de eerste toediening en adenovirus-5 via de tweede toediening om een langdurige immuunrespons te bewerkstelligen. Het vaccin werd al in augustus goedgekeurd voor grootschalige vaccinatie in Rusland. Voor de EU is het vaccin nog niet goedgekeurd.