Spinozapremie voor onderzoek parasitaire infecties

Hoogleraar cellulaire immunologie van parasitaire infecties Maria Yazdanbakhsh is een van de winnaars van de Spinozapremie, de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) spreekt van ‘een grensoverschrijdend wetenschapper in verschillende opzichten’.

Yazdanbakhsh (1959) is als hoogleraar verbonden aan de Universiteit Leiden en is afdelingshoofd parasitologie in het LUMC. Het NWO roemt haar voor haar onderzoek ‘op het snijvlak van populatiestudies en immunologie’. Haar onderzoeksgroep is volgens het NWO multidisciplinair, en Yazdanbakhsh weet uitkomsten van moleculair en cellulair labonderzoek te vertalen naar klinische trials en veldonderzoek in Europa, Afrika en Azië. Ook innoveert ze haar onderzoeksveld voortdurend, aldus de NWO.

Immuunrespons

Volgens het instituut heeft ze daarnaast bijgedragen aan de hygiënehypothese met haar ‘spectaculaire en voor de volksgezondheid belangrijke ontdekking dat parasitaire infecties het immuunsysteem weerbaarder maken tegen ontstekingsziektes’. Volgens de NWO is ze ‘wereldwijd een wetenschappelijke pionier’ op dat vlak. Ook heeft ze haar sporen verdiend met onderzoek naar de keerzijdes van deze immuunrespons. Door haar onderzoek is het volgens de NWO mogelijk om betere vaccins te ontwikkelingen tegen parasitaire infecties, waar vooral inwoners van ontwikkelingslanden baat bij hebben en betere geneesmiddelen tegen ontstekingsziektes, die vooral in rijkere landen voorkomen.

Studie

Yazdanbakhsh begon haar wetenschappelijke pad met een studie biomedische wetenschappen aan het King’s College in Londen. In 1982 studeerde ze af in de medische parasitologie aan de School of Hygiene & Tropical Medicine van de Universiteit van Londen. In 1987 promoveerde zij aan de UvA op immunobiologie van eosinofielen. Vanaf 1990 is zij in verschillende functies verbonden aan de Universiteit Leiden. Ze is onder andere lid van de wetenschappelijke adviesraad van het LUMC en van de KNWA, onderhoudt internationale wetenschappelijke samenwerkingsverbanden en zet verschillende trainingsprogramma’s op.

Yazdanbakhsh (1959) is dit jaar de enige winnaar van de jaarlijkse Spinoza- en Stevinpremies die actief is op biomedisch of gezondheidsgebied.