Laatste nieuws
Nieuws

Richtlijn is motor achter stijging opioïdengebruik

1 reactie

Aanpassingen in de richtlijn ‘Postoperatieve Pijn’ uit 2013 hebben ervoor gezorgd dat het voorschrijven van opioïden in Nederland uit de hand is gelopen. Dat is de conclusie van Ajda Bedene e.a. (onder wie anesthesioloog Albert Dahan en klinisch epidemiologen Willem Lijfering en Frits Rosendaal van het LUMC) in een artikel in Scientific Reports.

Bedene e.a. deden een populatiegebaseerde cohortstudie en maakten daarbij gebruik van nationale registraties van recepten voor analgetica, ziekenhuisopnames en sterfgevallen vanwege opioïdvergiftiging over het tijdvak 2013 tot 2017. In die periode steeg het aantal personen dat een recept voor opioïden kreeg van bijna 5 naar 6 procent, terwijl het aantal NSAID-gebruikers daalde van 15,5 procent naar 13,7 procent. De zelfgerapporteerde prevalentie en ernst van pijn bleven echter constant. De incidentie van ziekenhuisopname en sterfte door opioïdvergiftiging steeg van 8,6 naar 12,9 per 100 duizend inwoners. Nog iets scherper neergezet: bijna 4 procent van de 1343 mensen die in het ziekenhuis waren opgenomen wegens opioïdvergiftiging stierf in 2013; in 2017 was dat 4,6 procent van de 2055.

De toename van het aantal recepten kwam vooral op het conto van natuurlijke opioïden zoals morfine, hydromorfon en vooral oxycodon. Volgens de onderzoekers is dat een direct gevolg van aanpassingen in de genoemde pijnrichtlijn uit 2013. Die adviseert artsen om sneller opioïden voor te schrijven. Dat zou ten koste gaan van NSAID’s zoals ibuprofen en diclofenac. Een extra aanwijzing daarvoor vinden Bedene e.a. in het buitenland: Deense en Britse richtlijnen voor pijnbestrijding pleiten voor NSAID’s als eerstelijnsbehandeling, en zijn veel stringenter bij het voorschrijven van opioïden dan de Nederlandse pijnrichtlijn. Ze wijzen op een afname van het gebruik van opioïden op recept sinds 2016 in het Verenigd Koninkrijk.

In een eerder artikel stelde dezelfde groep onderzoekers ook al vast dat in Nederland steeds vaker opioïden worden voorgeschreven door artsen. Ze bepleiten – uiteraard – een wijziging van de aanbevelingen in de bestaande richtlijn.

https://www.nature.com/articles/s41598-020-72084-6

Lees ook

Nieuws Wetenschap oxycodon
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Albert van der Krabben

    Huisarts, Oldenzaal

    "Ze bepleiten – uiteraard – een wijziging van de aanbevelingen in de bestaande richtlijn."
    Dat "uiteraard" begrijp ik niet op basis van het bovenstaande artikel. Als je een richtlijn aanpast ten faveure van een bepaalde groep geneesmiddelen verwacht... je ook meer bijwerkingen te zien van die groep. Dat lijkt me volkomen logisch. Net zoals je minder bijwerkingen verwacht te zien van de groep die je minder voor gaat schrijven. Hoe staat het met de afname sinds 2013 van de bijwerkingen gerelateerde opnames van de NSAID's? Toch ook een groep geneesmiddelen dat berucht is om zijn bijwerkingenprofiel. Misschien is die vergelijking wel in het voordeel van de opiaten.

    En verder wordt er niets gezegd over het beoogde effect van het voorschrijven van de opiaten. Misschien is sinds 2013 de incidentie van postoperatieve pijn zodanig fors afgenomen, dat we het bijwerkingenprofiel makkelijker kunnen accepteren. Misschien komt uit een vergelijkend onderzoek tussen Nederland en de stengere landen (Groot Brittannië/ Denemarken) wel dat de Nederlandse patiënten veel tevredener zijn over hun postoperatieve pijnstilling dan de Britten/ Denen? Misschien zijn daar meer opnames ivm NSAID gerelateerde klachten of postoperatieve pijnklachten.

    Ik ben niet perse voorstander van het een of het ander, maar als we op basis van bovenstaande richtlijnen aan gaan passen, dan krijgen we over een jaar of acht natuurlijk weer artikelen (net als vóór 2013) dat het met de aandacht voor (ernstige) pijn bij patiënten in Nederland slecht gesteld is (in Frankijk en Duitland doen ze het beter...) en dat de richtlijn aangepast moet worden.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.