Reclame Code Commissie: ‘Antivaccinatie-blenderactie deugt niet’

De antivaccinatie-blenderactie van Miss Natural kan niet door de beugel. Dat vindt de Reclame Code Commissie, die Miss Natural, ofwel Eva van Zeeland aanbeveelt niet meer op deze manier reclame te maken.

In een bericht op haar website en op social media zocht Van Zeeland naar honderd zwangere vrouwen die er bewust voor kiezen zich niet te laten vaccineren tijdens hun zwangerschap. Zij zouden gratis een blender ter waarde van 399 euro ontvangen – waar ze gezonde groene smoothies mee kunnen maken. In de uiting stelde Van Zeeland kort samengevat dat het vaccineren van ongeboren baby’s ‘weerzinwekkend’, ‘nutteloos’, en ‘niet bewezen veilig’ is. Volgens de Reclame Code Commissie, die haar uitspraak eind vorige week publiceerde, wordt de visie van Van Zeeland op een duidelijk aanprijzende gebracht en worden aanstaande moeders opgeroepen deze visie te volgen en zich tijdens hun zwangerschap niet te laten vaccineren. Volgens de commissie is voldaan aan het voor ‘reclame’ geldende  vereiste van openbare aanprijzing. Ook vindt de commissie dat de uiting niet beperkt is tot het aanprijzen van een denkbeeld, maar ook een commerciële reclame-uiting is. Ook stelt de commissie dat als gevolg van de reclame-uiting van Miss Natural het publiek afkerig gemaakt kan worden van de vaccinatie en om die reden kan besluiten af te zien van vaccinatie. De Reclame Code Commissie noemt dit een onacceptabel effect van de uiting. De uiting jaagt het publiek irreële angst aan voor de vaccinatie tegen kinkhoest, aldus de commissie. Volgens de commissie is de uiting een bedreiging voor de lichamelijke volksgezondheid en appelleert het zonder te rechtvaardigen redenen aan gevoelens van angst. Hiermee worden twee artikelen uit de reclamecode overtreden.

Miss Natural zelf voerde aan dat de blenderactie niet van haar afkomstig was, maar van het bedrijf Versapers. Ook zou het eigenlijk niet gaan om een winactie, maar moesten de aanstaande moeders de blender zelf kopen. Volgens haar ging het om een bewustwordingsactie. Maar wat de Reclame Code Commissie betreft moet Miss Natural zelf verantwoordelijk worden gehouden voor de geconstateerde overtreding, omdat de uiting op háár platform is geplaatst. De commissie beveelt Miss Natural aan niet meer op dergelijke wijze reclame te maken. De commissie kan zelf geen sancties opleggen, maar stelt dat bijna alle adverteerders het advies wel opvolgen. Uiteindelijk kan de Autoriteit Consument en Markt wel een boete opleggen.

Hoewel de uitspraak is gedaan op 30 januari en Van Zeeland niet in beroep is gegaan, is de omstreden blenderactie nog altijd niet verwijderd van de website van Miss Natural. Wel is de tekst van de actie iets aangepast. Zo staat er niet meer: ‘Joost en ik zijn daarom een campagne gestart’, maar ‘Joost bedacht een campagne’.

Over de blenderactie van Miss Natural ontstond half januari veel ophef. Onder meer artsen, het RIVM en staatssecretaris Paul Blokhuis spraken zich ertegen uit. Ook heeft de IGJ Miss Natural gevraagd haar website aan te passen, maar verder heeft de inspectie geen wettelijke grondslag om op te treden tegen ongefundeerde beweringen op internet over gezondheid.