Model voorspelt: zeker tot 2022 afstand houden 

Een nieuw model dat de ontwikkeling van de covid-19-pandemie laat zien, stemt niet optimistisch. Stephen Kissler e.a. van de Harvard Universiteit publiceren hun bevindingen vandaag in Science. Aanvankelijk voedden ze hun model met kennis over twee bekende bètacoronavirussen: HCoV-OC43 en HCoV-HKU1, en wel met data over seizoensgebondenheid, immuniteit en kruisimmuniteit.

Dit  zogeheten ‘susceptible-exposed-infectious-recovered-susceptible (SEIRS)-model’ bestaat uit differentiaalvergelijkingen, waarvan de uitkomsten goed overeen blijken te komen met hoe de transmissie van beide virussen – in termen van incidentie en R0 – zich in werkelijkheid over de tijd ontwikkelt. Vervolgens voegden ze aan het model een derde coronavirus toe: SARS-CoV-2. Met de volgende aannames: een latente periode van 4,6 dagen en een besmettelijke periode van 5 dagen. De onderzoekers lieten verder de kruisimmuniteiten, duur van immuniteit, maximale R0 en mate van seizoensvariatie in R0 variëren.

De belangrijkste conclusies: nadat de huidige pandemische golf is verdwenen, is er een terugkeer te te verwachten in de herfst en in de winter. Het model laat daarbij zien dat het ‘nieuwe normaal’ van sociaal afstand houden zeker de komende twee jaar van kracht moet blijven, als er voordien geen effectief medicijn of vaccin is gevonden, en dat met intervallen van enige maanden steeds ook nog additionele maatregelen (zeg: een intelligente lockdown) nodig zijn om te voorkomen dat het zorgsysteem niet opnieuw overbelast raakt. Ook al omdat niet duidelijk is hoe lang mensen die het virus hebben gehad immuun blijven. Reden waarom longitudinale, serologische studies hard nodig zijn. Je kunt wel kiezen voor versoepeling van de maatregelen, zeggen de onderzoekers, maar dan moet je in ieder geval de capaciteit voor de intensive care aanzienlijk vergroten.

In feite schetsen de Harvard-onderzoekers dus mogelijke scenario’s. Een standpunt over wat het beste is nemen ze daarbij niet in, ‘gezien de economische last die aanhoudende sociale distantiëring met zich mee kan brengen’. Maar ze wijzen wel op ‘de potentieel catastrofale last’ voor de gezondheidszorg als afstand houden niet lang genoeg wordt volgehouden. Hoe dan ook moet epidemiologische surveillance de komende jaren worden gehandhaafd om steeds goed te kunnen anticiperen op een mogelijke heropleving van de epidemie. Het model van Kissler e.a. is afgestemd op de situatie in de Verenigde Staten, en moet daarom volgens hen worden aangepast aan de lokale omstandigheden en bijgewerkt als er nauwkeurigere gegevens beschikbaar zijn.

doi: 10.1126/science.abb5793