Minder schadeclaims maar meer smartengeld

In de afgelopen vijftien jaar nam het aantal schadeclaims die patiënten van ziekenhuizen eisten af, maar het totaal uitgekeerde schadebedrag per jaar nam juist toe. Dat schrijven jurist en gynaecoloog Désirée Klemann (Maastricht UMC+) e.a. in Healthcare.

Bij een kwart van alle afgehandelde schadeclaims erkenden de ziekenhuizen aansprakelijkheid en bij een vijfde kwam het tot een minnelijke schikking (zonder erkenning van aansprakelijkheid) tussen ziekenhuis en patiënt. Al die claims tellen op tot een uitgekeerd schadebedrag van ruim 404 miljoen euro in vijftien jaar. Hiervan ging driekwart naar patiënten.

Het schadebedrag verviervoudigde over de jaren. In 2021 werd ruim 40 miljoen euro uitbetaald, waarvan bijna 30 miljoen aan patiënten. Maar het aantal ingediende claims nam juist af: van 1369 in 2007 naar 1283 in 2019. In de coronajaren 2020 en 2021 daalde dat aantal verder naar, respectievelijk, 1074 en 972 claims. De meeste claims waren gericht tegen chirurgische specialismen (64%), onder andere algemene chirurgie, orthopedie en gynaecologie. Gemiddeld zat er anderhalf tot twee jaar tussen het incident en het indienen van de claim.

Enkele uitschieters

Volgens de onderzoekers bleef het gros van de uitgekeerde schadevergoedingen aan patiënten stabiel tijdens de onderzochte periode. Het vergoede bedrag per claim lag bij 41 procent onder de 1000 euro, bij 33 procent tussen 1000 en 10 duizend euro, bij 10 procent tussen de tienduizend en 25 duizend euro en bij nog eens 10 procent tussen de 25 en 100 duizend euro. Bij 4 procent werd meer dan een ton uitgekeerd. Volgens de onderzoekers komt de stijging van het totale schadebedrag door enkele dossiers waarin zeer hoge bedragen werden uitgekeerd. De hoogste schadeclaim werd in 2017 uitbetaald: ruim drie ton.

Geen claimcultuur

Klemann en haar collega’s bestudeerden de ingediende en afgesloten claims tegen ziekenhuizen die de gehele onderzoeksperiode verzekerd waren bij een van de twee verzekeraars, Centramed en MediRisk. Ruim 90 procent van de ziekenhuizen in Nederland is bij een van beide verzekerd. De onderzoekers concluderen dat van een claimcultuur, zoals we die kennen uit de Verenigd Staten, in Nederland geen sprake is. De meeste claims worden overigens buiten de rechtszaak afgehandeld.