Laatste nieuws
Blog

Jonge klaren versus oude hap; is dat het probleem?

5 reacties

Het broeit in doktersland. Jonge klaren komen steeds slechter aan de bak. Een mismatch tussen de in- en uitstroom van medisch specialisten. Om het officieel te zeggen. Maar is dat het echte probleem?

MC-blogger Marijn Houwert brak vorig jaar in zijn blog ‘Adopteer een jonge klare voor uw levensgeluk’ nog een lans voor deze jonge klaren: ‘Laten we alstublieft ruimte maken. Anders naar ons vak gaan kijken. Laten we allemaal iets minder gaan werken en als maatschap/coöperatie/staf één of twee jonge klare adopteren. Het is immers zonde om die bus getalenteerde collega’s een doodlopende steeg in te sturen.’

Zijn oplossing: laat de oude garde een beetje inschikken. Een sympathiek, maar ook wat naïef idee. Ik zie het niet snel voor me. Want juist medisch-specialistische zorg is behoorlijk money driven.

In januari bond Danka Stuijver – een andere MC-blogger – de kat opnieuw de bel aan. Bij haar is de politiek de grote boosdoener. ‘Hoe meer specialisten, hoe goedkoper ze worden’ is volgens Stuijver de leidende politieke gedachtegang erachter.

Maar de beroepsgroep krijgt van haar ook een veeg uit de pan. De zittende garde huurt vooral jonge klaren in op tijdelijke en goedkope basis. Met als enig doel de eigen cashflow hoog te houden. De boefjes! Ook Stuijver ziet het intern herverdelen van werkuren, positie, en salaris als dé oplossing.

Intussen groeit de onmin. In februari riep chirurg Thomas Schok, tevens bestuurslid VvAA, in Arts en Auto op ‘om de handen ineen te slaan’. Dat bleek niet tegen dovemansoren, want intussen is via LinkedIn – zo berichtte Medisch Contact – een heuse actiegroep opgericht: Jonge Klaren Nederland. Naar verluidt tekenden tweehonderd jonge medisch specialisten al in. Hun oproep: wij willen gehoord worden!

Op de site van De Jonge Specialist (DJS) deed een vijftal hun verhaal. Onder pseudoniem wel te verstaan. Dat leverde een nogal gemengd beeld op. Zonder een eenduidige oplossingsroute. Merkwaardigerwijs merkt DJS daarbij op dat de oplossingen ‘niet altijd in het (langetermijn)belang van de beroepsgroep zijn’. Zonder het hoe en wat ervan verder toe te lichten. Tja, dat maakt allemaal geen sterke indruk.

Maar de arbeidsmarkt van de jonge klaren is naar mijn idee niet de kern van het probleem. Dat is de buitenkant. Het echte probleem zit dieper. Veel dieper. De hamvraag die voorligt is: welke dokter is er eigenlijk nodig voor de juiste zorg op de juiste plaats? Om het maar even in het hedendaagse zorgjargon te zeggen.

Vijf jaar geleden hield vaatchirurg Cees Wittens de zorg al een spiegel voor. In zijn ‘deltaplan’ pleit Wittens voor een radicaal andere opzet van de zorg. Weg met de wildgroei aan ziekenhuizen, zbc’s en klinieken die er nu bestaan. Het aanbod kan worden teruggeschroefd: naar zes (!) academische ziekenhuizen, zo’n vijftig tot zestig dagbehandelcentra en twintig 24-uurscentra. Ook de opleidingen moeten op een heel andere leest geschoeid worden. Knap disruptief dus.

Zijn analyse komt niet uit de lucht vallen. Ook Marcel Levi riep al eerder op om de ziekenhuizen grondig op de schop te nemen. Hij waarschuwde bovendien – overdenkertje voor de jonge klare – voor het doorslaan van superspecialisatie: ‘Subspecialisatie kan leiden tot kokerdenken.’

In dat kader is een actueel lichtpuntje te melden: bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis is ten gevolge van corona de zorg in het ziekenhuis totaal anders georganiseerd. En dat bleek een erg waardevolle verbetering.

De zorg, het ziekenhuis, en de dokter staan aan de vooravond van een grote transformatie. Er zullen in de komende twee jaar knopen doorgehakt (moeten) worden. Gordiaanse knopen wel te verstaan. Links- of rechtsom. Het is dus van belang om bij de les te blijven.

Daarom een gratis tip. Aan de overkant – bij VWS, politiek en zorgverzekeraars – lezen ze op dit moment met rode oortjes het boek De ingreep van Peter Bennemeer (oud-CEO Bernhoven). Van kaft tot kaft wel te verstaan. En dat is niet zonder reden!

Meer van Dolf Algra
  • Dolf Algra

    Dolf Algra (1952) was tot voor kort zelfstandig bedrijfsarts en adviseur in Rotterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Waarom jonge klaren zo moeilijk aan baan komen ? Actuele input om over door te denken en voor het broodnodige debat - Zie FD van 26 mei 2021

    https://fd.nl/economie-politiek/1384538/waarom-jonge-medisch-specialisten-zo-moeilijk-aan-een-baan-komen...-q0e1caRsULSq

  • Danka

    huisarts, Utrecht

    Beste dokter Algra,

    De zorgvraag moet leidend zijn zegt u terecht. Maar die zorgvraag is er. Patiënten moeten soms 90 dagen wachten op een afspraak bij de MDL arts terwijl jonge klare MDL artsen naar Nieuw-Zeeland vertrekken omdat ze in NL niet aa...n de bak komen. De dokter volgt dus helemaal niet, de dokter vertrekt. Ten nadele van de wachtende patiënt.

    Een zinnige discussie is de vraag hoe in te spelen op de veranderingen in het zorgveld (bijv tgv de vergrijzing) en het politieke idee dat de zorg niet mag groeien. Bennemeer heeft ontzettend leuke en verfrissende ideeën hierover waar ik graag eens met u over zou discussiëren. Ik vraag mij bijvoorbeeld af hoe het met zo'n beperkt aantal centra moet met geboortezorg en de werkdruk voor de huisarts (want ook Bennemeer noemt dat het allemaal maar weer zo snel mogelijk retour eerstelijn moet waar de werkdruk door de vastgelopen GGZ, de wachtlijsten in de ouderenzorg en de zorg voor de jeugd enorm is toegenomen. Om maar een aantal zaken te noemen.)

    Zoals ik het lees wilde u vooral de ideeën van Levi, Wittens en Bennemeer noemen. Dat extrapoleert u naar een 'hot topic' namelijk de jonge klaren problematiek. U komt tot terechte, maar weinig concrete conclusie dat het allemaal anders georganiseerd moet worden in de zorg. Wat mij betreft dat zijn compleet verschillende onderwerpen en blogs waard.

    Met vriendelijke groet,
    Danka Stuijver

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Beste Danka, dank voor je reactie. Je vraagt je af welke oplossingen ik eigenlijk zelf aandraag. Haha, Leuk. Interessant ook.

    Om bij het eind te beginnen: ik heb geen pasklare totaal oplossing op voorraad. Dat is een juiste observatie. Daarvoor ...is de problematiek te complex, en bovendien spelen er teveel tegenstrijdige belangen. Ik roep op om na te denken.

    Toen ik met de blog bezig was, heb ik mezelf afgevraagd af hoe het (onmiskenbare) probleem van de jonge klaren eigenlijk te precies te duiden is. Is het een frictie probleem tussen in en uitstroom ? Of tussen vraag en aanbod. Of …….Ik kwam er eigenlijk niet goed uit.

    In mijn blog heb ik geprobeerd een lans te breken voor de (brede) context waarin de medisch specialist werkzaam is. Het vakgebied/specialisme – type maatschap/vakgroep- type ziekenhuis – regio – het Nederlandse zorgstelsel – het speelt allemaal mee .

    Vandaar mijn verwijzingen naar het deltaplan van Cees Wittens, de ideeën van Marcel Levi én het recente boek van Peter Bennemeer (aanrader !).

    Want het zorgstelsel en zeker de ziekenhuiszorg is over haar houdbaarheidsgrens heen. Doorgaan op de oude voet is mijns inziens geen optie meer. Ook niet voor de jonge klaren. Dus ook die zullen moeten voorsorteren op hun eigen toekomst. Voordat ze (van)zelf oude hap worden.

    De baseline daarbij is dat de zorgvraag leidend zou moeten zijn; en dat de dokter dus volgt. Terwijl in de praktijk dat – om vele redenen - juist precies anders (b)lijkt te zijn georganiseerd.

    Door corona – elk nadeel heb zijn voordeel - is dit probleem nog zichtbaarder geworden. En de oplossingsrichting ook duidelijker. Wellicht dat door de omvang en duur van de corona inhaalzorg er nu tijdelijk wat lucht gecreëerd kan worden.

    Maar het laat onverlet dat de ziekenhuiszorg anders ingericht zal moeten worden. Anders blijft het bij pleisters plakken.

    Persoonlijk vind ik de ideeën van Wittens, Levi en Bennemeer behoorlijk verfrissend.

  • Danka

    huisarts en columnist , Utrecht

    Beste dokter Algra,

    Dank voor deze blog. In mijn Volkskrant column benoem ik de vele kanten en krachten die een rol hebben gespeeld en die hebben geleid tot de huidige situatie op de arbeidsmarkt. Minder opleiden is een oplossing, maar lost het h...uidige probleem niet op.

    Ik heb uw stuk nu 3 keer gelezen, maar ik snap nog steeds niet goed welke oplossingen u dan aandraagt? De zorg moet op de schop? ‘Knopen’ moeten worden doorgehakt? Interessant, ik ben het met u eens dat er zaken in de zorg moeten en gaan veranderen om diverse redenen (anders dan de moeilijke arbeidsmarkt voor medisch specialisten).

    Wat mij verwondert is dat u het idee van Marijn ‘een sympathiek, maar naïef idee’ noemt, maar echte ideeën van uw kant voor het huidige jonge klaren probleem lees ik niet?

    Mvg Danka Stuijver

  • Niek Verwey

    Neuroloog, Leeuwarden

    Mooi verhaal en veel zal veranderen; JZOJP zal leidend zijn. Mis een ding in het verhaal; want wil onze klant/patiënt ? Is de patiënt bereid te veranderen ?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.