‘Inzage in medisch dossier bij preventief onderzoek’

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) moet inzage kunnen krijgen in medische dossiers om na te gaan of aanbieders van preventief bevolkingsonderzoek zich wel houden aan wetgeving. Dat wil het demissionaire kabinet in een wetswijziging regelen. Het kabinet vindt ook dat preventief bevolkingsonderzoek in uitzonderlijke gevallen niet hoeft te voldoen aan wetenschappelijke maatstaven.

In een vorig jaar naar de Tweede Kamer gestuurd wijzigingsvoorstel op de Wet op het bevolkingsonderzoek pleit het kabinet voor drie verschillende regel- en vergunningsregimes voor verschillende soorten preventieve bevolkingsonderzoeken. Demissionair VWS-staatssecretaris Paul Blokhuis heeft eerder deze maand een nadere aanpassing naar de Tweede Kamer gestuurd om in dat wijzigingsvoorstel nog twee zaken aan te passen.

Verbod

Ten eerste kent het voorstel een verbod om bepaalde ziekten, aandoeningen of risico-indicatoren mee te delen aan een deelnemer aan een preventief bevolkingsonderzoek als deze als nevenbevinding worden aangetroffen. Het gaat om nevenbevindingen die te maken hebben met ernstige of onbehandelbare ziekten of aandoeningen, of met ziekten en aandoeningen waar bevolkingsonderzoek van de rijksoverheid zich op richt. Volgens Blokhuis heeft de IGJ inzagerecht in de medische gegevens nodig om erop te kunnen toezien of aanbieders van preventief bevolkingsonderzoek zich aan dit verbod houden: zo kan de inspectie nagaan welke nevenbevindingen zijn teruggekoppeld.

Volgens Blokhuis is deze doorbreking van het medisch beroepsgeheim in lijn met het inzagerecht dat de IGJ al op basis van andere gezondheidswetten heeft, en in het belang van de volksgezondheid. En bovendien is de doorbreking te rechtvaardigen omdat het deze individuen ‘beschermt tegen grote psychische belasting’, aldus Blokhuis. Daarnaast voorkomt het volgens hem dat minder mensen gebruikmaken van de door de rijksoverheid aangeboden bevolkingsonderzoeken. Een arts mag overigens wel nevenbevindingen blijven melden in geval van gewetensnood.

Deugdelijk

Daarnaast wil Blokhuis kunnen afwijken van de eis dat vergunningsplichtige bevolkingsonderzoeken naar wetenschappelijke maatstaven deugdelijk moet zijn. Blokhuis wil in de wet opnemen dat er ‘in uitzonderlijk gevallen, vanwege dringende reden van algemeen belang’ van de eis van wetenschappelijke deugdelijkheid mag worden afgeweken. Infectieziektebestrijding wordt daarbij expliciet genoemd als zo’n dringende reden.

Volgens hem toont de coronapandemie aan dat dit soms omwille van de voortgang nodig kan zijn. De voorgestelde verruiming heeft geen betrekking op bevolkingsonderzoeken van de rijksoverheid, maar juist op initiatieven van andere organisaties. Want ‘juist in crisissituaties kunnen dergelijke initiatieven een welkome aanvulling zijn op het overheidsbeleid’, aldus Blokhuis.