Internist mag waarschuwen tegen alternatieve Q-koortsbehandeling

Een internist van het Radboudumc mag wijzen op de risico’s van een alternatieve behandelmethode voor patiënten met Q-koorts, zo heeft de rechtbank in Arnhem gisteren bepaald.

Alternatief arts Leendert Kunst had een rechtszaak aangespannen tegen de Radboud Universiteit, waar het Q-koorts Expertisecentrum onder de afdeling Interne Geneeskunde van het Radboudumc valt. Internist Chantal Bleeker had begin vorig jaar in het Brabants Dagblad en andere media gewaarschuwd voor een zogenoemde ‘autovaccintherapie’ die door Kunst is ontwikkeld.

Volgens hem kunnen Q-koortspatiënten baat hebben bij of zelfs genezen door een behandeling waarbij de arts bloed bij de patiënten afneemt, om het na een aantal weken weer te injecteren.  Deze behandelmethode is naar wetenschappelijke maatstaven niet bewezen. Kunst, die BIG-geregistreerd arts is, wil dit laten onderzoeken, maar dit is nog niet gelukt.

Internist Bleeker zei in de media onder meer dat de Q-koortspatiënten die met hem in zee gaan ‘levensgevaarlijk’ bezig zijn. Hij eiste rectificatie, nog voordat de rechtszaak is afgerond.

Maar Bleeker mocht dat zeggen, vond de rechter. Mede omdat zij niet de deugdelijkheid van de autovaccintherapie heeft bekritiseerd, maar ‘slechts aandacht heeft gevraagd voor de risico’s die zijn verbonden aan een aantal uitvoeringshandelingen van deze therapie, namelijk dat eigen bloed in het lichaam wordt gespoten, terwijl dat is bewaard onder ongecontroleerde omstandigheden.’

‘Het ziekenhuis heeft op dit moment voldoende uitgelegd waarom de behandeling gevaarlijk kan zijn’, schrijft de rechtbank in een persbericht. ‘De effectiviteit en veiligheid van de behandeling zijn nog niet op wetenschappelijk verantwoorde wijze onderzocht.’ Ook constateert deze dat het ziekenhuis niet verantwoordelijk is voor de wijze waarop haar waarschuwing door de media is gepresenteerd.

In deze zaak gaat het om een botsing tussen twee fundamentele rechten: het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op eer en goede naam. Het recht op vrije meningsuiting gaat nu voor. De rechtszaak is nog niet afgelopen, er volgt nog een definitief oordeel van de rechtbank.

Ondertussen is eerder deze week een rapport gepubliceerd aan het Erasmus MC, waaruit blijkt dat Q-koortspatiënten ‘zeer ontevreden’ zijn over de geboden gezondheidszorg. Driekwart van de 478 patiënten die werden ondervraagd voor een onderzoek van het Erasmus MC geeft de zorg voor mensen met Q-koorts een onvoldoende. Het gemiddelde rapportcijfer dat ze geven is een 4.

De meerderheid van de ondervraagde patiënten heeft aan de Q-koorts een vermoeidheidssyndroom overgehouden. Patiënten ervaren vaak een gebrek aan begrip en erkenning en ze vinden dat zorgverleners te weinig kennis hebben over hun ziekte.