Laatste nieuws
Wetenschap

Hartritmestoornissen verdienen behandeling op maat

Plaats een reactie

Hartritmestoornissen zullen de cardiovasculaire epidemie van de 21ste eeuw zijn en dus moet de behandeling ervan beter. Dat stelt cardioloog-elektrofysioloog Natasja de Groot, gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van hartritmestoornissen.

Vandaag houdt Natasja de Groot haar inaugurele rede als hoogleraar translationele elektrofysiologie aan de Erasmus Universiteit. De oorzaak van die ‘epidemie’ is volgens haar tweeledig. Ten eerste de vergrijzing: hartritmestoornissen komen weliswaar onder alle leeftijden voor, maar de prevalentie is het hoogst onder ouderen. Tweede oorzaak: bijvoorbeeld hartinfarcten of aangeboren hartafwijkingen zijn dankzij goede behandelingen minder vaak dodelijk dan twee decennia of langer geleden, maar patiënten leven dan wel met een beschadigde hartspier, en dat kan hartritmestoornissen tot gevolg hebben. En die zijn niet altijd goed behandelbaar. De Groot: ‘Atriumfibrilleren is daar een voorbeeld van. De medicijnen die we kunnen geven zijn weinig effectief en hebben bijwerkingen. Verder kunnen we cardioversie toepassen – dat helpt op de korte termijn, maar voorkomt niet dat de ritmestoornis terugkeert – en ablatietherapie, daar zijn sommige patiënten mee geholpen, maar velen ook niet.’ Volgens De Groot is er meer kennis nodig over het precieze ontstaansmechanisme van hartritmestoornissen. ‘Wat we nu weten is dat zowel een trigger als een substraat noodzakelijk zijn. Een trigger, zoals overslagen van het hart, kan een ritmestoornis worden als een elektrisch beschadigde hartspier – het substraat – aanwezig is. De risicofactoren kennen we ook: overgewicht, hoge bloeddruk, diabetes, longziekten, nierziekten.’ 

De Groot streeft ernaar bij elke individuele patiënt op den duur zowel het mechanisme te kunnen bepalen als de mate van de elektrische schade. ‘Als we zicht krijgen op het ontstaansmechanisme kunnen we de behandeling vervolgens specifiek richten op één van de elektrische pathways.’ Wat dat laatste betreft hebben De Groot en haar medewerkers al een tipje van de sluier opgelicht: ‘De wand van het hart wordt normaal gesproken door één elektrische golf geactiveerd. Als je tegelijkertijd aan de binnen- en buitenkant elektriciteit meet aan het hart, zie je bij patiënten met langdurig boezemfibrilleren dat beide lagen elektrisch los liggen van elkaar. Dat is heel vreemd omdat die wand slechts twee tot drie millimeter dik is. We zien dan aan de buitenkant een elektrische golf naar rechts gaan en aan de binnenkant een golf naar links, en dat ook nog eens op een verschillend moment. Dit is de oorzaak van het feit dat bij een aantal patiënten ablatietherapie niet werkt.’ Toen ze deze bevinding voor het eerst publiceerde, werd die genegeerd. ‘Nu, drie jaar later, worden de uitkomsten van mijn onderzoek opgepikt in centra in de VS en Australië.’

Om haar streven naar behandeling op maat te realiseren, werkt De Groot nauw samen met biologen en ingenieurs van de Technische Universiteit Delft. Zij helpen bij het ontwikkelen van elektroden die zeer precies signalen kunnen meten, zodat de ernst van de elektropathologie kan worden bepaald. Dat is belangrijk want het stadium van de aandoening moet bepalend zijn voor de meest effectieve behandeling, vindt De Groot. ‘Aanvankelijk hebben patiënten met atriumfibrilleren meestal gemiddeld één hartklopping per maand die enkele seconden duurt. Die hartkloppingen kunnen na verloop van tijd vaker optreden en langer duren, totdat ze op een gegeven ogenblik zelfs niet meer spontaan stoppen. Bij de een ontwikkelt zich dat proces binnen het tijdsbestek van een paar weken, bij de ander is er na tien jaar nog steeds niets veranderd. Waarom dat zo is, begrijpen we niet goed. Ons onderzoek richt daarom ook op de vraag: waardoor verloopt dat proces bij sommige patiënten zo snel progressief?’

Lees ook

Wetenschap cardiologie
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.