Geen homogeen homogen

Homoseksualiteit ligt niet vast in één ‘homogen’, maar wordt deels bepaald door meerdere genetische variaties die alle een klein effect hebben. Deze verschillen ook nog eens tussen mannen en vrouwen. Dit vonden Andrea Ganna e.a. in een genoombrede associatiestudie die op 29 augustus in Science verscheen.

De onderzoekers bestudeerden het DNA van bijna 500 duizend individuen, waarbij ze homoseksualiteit definieerden als ‘ooit seks hebben gehad met iemand van hetzelfde geslacht’. Ze vonden vijf genoombrede, significante single-nucleotide polymorfisms (SNP’s) voor homoseksualiteit, die echter in combinatie slechts een klein effect hebben.

Twee van de SNP’s blijken alleen bij mannen significant, waarvan de een mogelijk een verband heeft met reukgenen en de andere is geassocieerd met kaalheid. Deze laatste SNP bevindt zich bovendien dicht bij het TCF12-gen, dat belangrijk is voor geslachtsontwikkeling.

Daarnaast vonden de onderzoekers correlaties tussen homoseksualiteit en bepaalde persoonlijkheidskenmerken zoals eenzaamheid en openheid voor nieuwe ervaringen; risicogedrag zoals roken en cannabisgebruik; psychiatrische ziekten, zoals depressie en schizofrenie. Deze correlaties verschilden opvallend veel tussen mannen en vrouwen, mogelijk door de invloed van biologische factoren, zoals geslachtshormonen, of door sociaal-culturele geslachtsverschillen in seksualiteit, aldus de auteurs.

Seksualiteit is niet zwart-wit, maar dynamisch, stellen de onderzoekers. Bepaalde meetinstrumenten – zoals de Kinseyschaal – die van een meer rechtlijnig beeld van seksualiteit uitgaan, dienen volgens hen dan ook heroverwogen te worden.

In een commentaar stelt Melinda Mills dat de uitkomsten van dit onderzoek het stigma op homoseksualiteit kunnen verminderen, maar dat een genetische verklaring ook ideeën voor ‘behandeling’ kan uitlokken. Ze vindt dat de resultaten vooral laten zien hoe groot (of beter: hoe klein) de bijdrage van genetica is aan seksualiteit en dat meer studies nodig zijn om de invloed van omgevingsfactoren bij een bepaalde genetische predispositie te onderzoeken. Zelf leggen de onderzoekers op een speciaal daarvoor opgezette website uit dat de studie een belangrijke boodschap heeft, namelijk meer bewijs voor de natuurlijke diversiteit van menselijk seksueel gedrag.

Science: Large-scale GWAS reveals insights into the genetic architecture of same-sex sexual behavior