Gebrek aan erkenning van vrouwen in de wetenschap

De ‘productiviteitskloof’ tussen mannen en vrouwen in de wetenschap komt deels door een gebrek aan erkenning. Dat schrijven Matthew Ross e.a. in Nature.
Vrouwen worden minder vaak vermeld als auteur op wetenschappelijke publicaties of patenten dan mannen, dat is al uit eerder onderzoek bekend. Wat nieuw is aan het Nature-artikel, is de aanpak. Ross en collega’s volgden ook de geldstromen in plaats van alleen te turven hoeveel mannen en vrouwen in de auteurslijst van wetenschappelijke artikelen staan.

Structureel verschil

De onderzoekers beschikten over geanonimiseerde administratieve gegevens van 52 universiteiten over een groot aantal gesponsorde onderzoeksprojecten. Hierin stond onder andere de functietitel, het geslacht en via welke onderzoeksbeurs het salaris betaald werd. Onderzoeksbeurzen zijn vaak gekoppeld aan de hoofdonderzoeker en publicaties. Zo konden ze het onderzoeksteam rondom een hoofonderzoeker reconstrueren en inschatten welk teamlid per publicatie als auteur genoemd zou moeten worden. Die lijst vergeleken ze met wie daadwerkelijk in de auteurslijst verscheen.

De analyse omvatte meer dan 120 duizend medewerkers, bijna 40 duizend publicaties en ruim 7 duizend patenten. Het verschil tussen wie als auteur werd genoemd en genoemd had moeten worden, was voor vrouwen structureel groter dan voor mannen; ook als ze andere factoren meewogen, zoals de ondervertegenwoordiging van vrouwen in senior onderzoeksposities of in sommige wetenschapsgebieden.

Afspraken niet duidelijk

Uit een aanvullende enquête onder ruim tweeduizend wetenschappers bleek onder andere dat de afspraken over welke wetenschappelijke bijdragen een auteurschap rechtvaardigen meestal door senior onderzoeker(s) worden bepaald en niet voor alle teamleden duidelijk zijn, of dat de afspraken zelfs worden genegeerd. Van die onduidelijkheid zijn vrouwen vaker de dupe, schrijven Ross en collega’s. Ze hopen dat hun methode navolging krijgt in andere landen en in vervolgonderzoek.

DOI: 10.1038/s41586-022-04966-w