Eerste lijn: ‘Nieuwe regels financiële verantwoording schenden privacy’

Het ministerie van VWS is bezig met een nieuwe regeling, waardoor alle zorgaanbieders voortaan een openbare jaarverantwoording moeten afleggen over de financiën en de bedrijfsvoering. Tien eerstelijnsorganisaties hebben veel kritiek op het voorstel en stellen onder meer dat het leidt tot een grote inbreuk op de privacy van zorgverleners.

In een gezamenlijke brief reageren de organisaties, waaronder de Landelijke Huisartsen Vereniging, op de voorgestelde regeling, die voortkomt uit de eerder aangenomen Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza). Tot 1 december kan er op de voorgestelde regeling worden gereageerd in een consultatieronde. Deze wet is onder meer gericht op het bestrijden van fraude in de zorg. De tien eerstelijnsorganisaties noemen het in hun brief echter disproportioneel om een hele sector aanvullende informatie te laten verstrekken, terwijl volgens hen onderzoek laat zien dat fraude in de eerste lijn nauwelijks voorkomt. 

Ook kleinschalige zorgaanbieders moeten, volgens de tien organisaties, voortaan een financiële verantwoording afleggen. Normaal gesproken bevat zo’n verantwoording geen informatie die herleidbaar is tot een natuurlijke persoon. De organisaties hebben er moeite mee dat in de regeling staat dat de gegevens wel tot de persoon herleidbaar mogen zijn als de openbaarmaking ervan onder meer in het belang is van het voorkomen van strafbare feiten en van de toegankelijkheid en de betaalbaarheid van de gezondheidszorg. Maar, zo vinden de organisaties, die belangen zijn nauwelijks van toepassing op kleinschalige zorgaanbieders. Zij wijzen ook op de concurrentiegevoeligheid van de gegevens.

Naast de inbreuk op de privacy hebben de organisaties er ook moeite mee dat er in de regeling geen onderscheid wordt gemaakt met kleinschalige zorgaanbieders. Zij moeten net als grotere aanbieders naast een jaarrekening ook een accountantsverklaring, een vragenlijst over de financiële bedrijfsvoering en een bestuursverslag aanleveren. Dat leidt onder meer tot een verhoging van de administratieve lasten, en een accountantsverklaring – zoals die gebruikelijk wordt opgesteld – zou volgens de tien eerstelijnsorganisaties niet mogelijk zijn bij kleine zorgaanbieders.

Daarnaast wijzen de organisaties op een lastenverzwaring. Die zou volgens de overheid jaarlijks 1039 euro zijn, maar volgens de eerstelijnsorganisaties ligt het bij kleinschalige zorgaanbieders eerder tussen de 5 en 10 duizend euro voor alleen de accountantscontrole. Volgens de tien organisaties zou er jaarlijks binnen de eerste lijn meer dan 100 miljoen euro mee gemoeid zijn.