Laatste nieuws
Wetenschap

Eén systeem om ernstig zieke kinderen in te schatten

Plaats een reactie
Olivier Middendorp - HH
Olivier Middendorp - HH

Als een kind klinisch dreigt te verslechteren, is vroeg ingrijpen erg belangrijk. Tot nu toe werd dat in Nederlandse ziekenhuizen ingeschat met allerlei varianten van de pediatric early warning score (PEWS). Kinderarts Joris Fuijkschot is tevreden dat er nu één landelijke versie is.

De PEWS is een scoresysteem waarmee artsen en verpleegkundigen de ernst van de ziekte van het kind kunnen inschatten. De score is gebaseerd op klinische parameters, zoals hartslag en bloeddruk. Afhankelijk van de score onderneemt de verpleegkundige een bepaalde actie, zoals overleggen met de dienstdoende arts. Zo kunnen zij een reanimatie of een spoedopname op de Pediatrische Intensive Care Unit (PICU) mogelijk voorkomen. In Nederland worden 45 verschillende versies van de PEWS gebruikt met in totaal twintig verschillende parameters. Geen enkele parameter komt in elke versie terug.

Fuijkschot: ‘Grote, kwantitatieve studies hebben nog niet kunnen aantonen dat er een effect is op mortaliteit. Aan de ene kant komt dit doordat er weinig kinderen sterven in ziekenhuizen, waardoor het lastiger is om verbeteringen op die uitkomstmaat aan te tonen. Daarnaast belemmert de heterogeniteit aan systemen het onderzoek, omdat het lastig is om van één systeem te bewijzen wat het doet.’ Overigens is er wel kwalitatief bewijs dat de PEWS van meerwaarde kan zijn. Fuijkschot vervolgt: ‘Wij hebben bijvoorbeeld het effect van het PEWS-systeem dat we in het Radboudumc gebruikten onderzocht. Het bleek bij te dragen aan de situational awareness, het gevoel van overzicht van de artsen en verpleegkundigen’.

Als alle Nederlandse ziekenhuizen allemaal hetzelfde systeem gebruiken, is kwantitatief onderzoek door de grotere onderzoekspopulatie wel mogelijk. ‘Een verschil in mortaliteit is waarschijnlijk met de Dutch PEWS ook niet aantoonbaar. Je kunt wel denken aan meer voorkomende acties als uitkomstmaat, zoals het geven van vaatvulling of het starten met high-flow zuurstoftherapie’, legt Fuijkschot uit.

Verschillende partijen hebben samengewerkt om tot de landelijke PEWS te komen. Kinderarts Joris Fuijkschot, voorzitter van de commissie Patiëntveiligheid van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), presenteerde deze Dutch PEWS onlangs op het NVK-congres. De verpleegkundige scoort hierbij op ademarbeid, ademfrequentie, zuurstoftherapie, hartfrequentie en capillaire-refilltijd. Indien één of meer van deze waarden afwijkend is, meet de verpleegkundige ook de zuurstofsaturatie en de bloeddruk. Een score van 0-3 wijst op een standaardrisico, waarbij de verpleegkundige drie keer per 24 uur de PEWS moet afnemen. Een score van 4-6 classificeert men als medium risico: de verpleegkundige moet de PEWS twee keer per dienst uitvoeren en bij verslechtering of bij zorgen over de patiënt overleggen met de arts. Bij een score hoger van 7 of hoger gaan de alarmbellen rinkelen: binnen 10 minuten moet de verpleegkundige overleggen met de arts en moet een behandelplan worden opgesteld. De verpleegkundige sluit de patiënt aan op de monitor met saturatiemeting en bepaalt de PEWS vervolgens elk uur. Zogeheten watcher signs, zoals verlaagd bewustzijn of niet-pluisgevoel, zorgen ervoor dat een patiënt die in de standaardrisicogroep valt, in de medium risicogroep belandt. Er is ruimte om extra risicofactoren aan deze watcher signs toe te voegen naar behoefte van het ziekenhuis.

Fuijkschot is tevreden met het resultaat: ‘Het unieke van onze aanpak is dat we gekeken hebben naar de behoefte van de gebruikers. Als je in een academisch ziekenhuis in je eentje een systeem bedenkt dat goed werkt, wil dat niet zeggen dat dit in een ander ziekenhuis ook werkt’.

De V&VN (kinderverpleegkundigen), NVvH (kinderchirurgen), NVK (kinderartsen), kind & ziekenhuis (ouders) en het Nivel werkten mee aan het ontwikkelen van de Dutch PEWS.

Factsheet Dutch Pews: https://nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Infographic_Dutch_PEWS.pdf
Hospital pediatrics 2016 over meerwaarde PEWS: DOI:https://doi.org/10.1542/hpeds.2016-0138
lees ook

Wetenschap kindergeneeskunde patiëntveiligheid
  • Myrna Linders

    Myrna Linders is basisarts en werkt momenteel in de jeugdgezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.