Deel niet-responsieve patiënten laat reactieve hersenactiviteit zien

Bij 15 procent van niet-responsieve patiënten met acuut hersenletsel is hersenactiviteit waarneembaar in reactie op gesproken commando’s. Mogelijk heeft dit voorspellende waarde voor korte- en langetermijnuitkomsten. Dit blijkt uit onderzoek van Jan Claassen e.a. dat in The New England Journal of Medicine verscheen.

De onderzoekers analyseerden continue eeg’s bij 104 niet-responsieve patiënten die met acute hersenschade (door verschillende oorzaken, zoals trauma, CVA of hartstilstand) op de intensive care terecht waren gekomen. Het ging om niet-gesedeerde patiënten in coma, met unresponsive wakefullness syndrome (voorheen: vegetatieve toestand) of minimaal bewustzijn-minus. Dat laatste wil zeggen: geen reactie op commando’s, maar visueel fixeren of volgen en lokalisatie na pijnlijke prikkels. Via machine learning werden de eeg-patronen geanalyseerd om na te gaan of er op een verzoek om de handen te bewegen iets gebeurde. Dit was het geval bij 16 patiënten (15%). Bij 8 (50%) van hen verbeterde de toestand zodanig dat zij bij ontslag wel motorische reactie vertoonden. Bij de overige 88 patiënten lukte dat bij 23 van hen (26%). Een jaar later functioneerde 44 procent van de eerste groep op GOS-E-4-niveau of hoger, tegenover 14 procent van de tweede groep. Een dergelijk niveau wil zeggen dat iemand per dag minimaal acht uur alleen thuis kan blijven, maar wel afhankelijk is van hulp.

Verder onderzoek bij andere populaties zal moeten uitwijzen of deze cognitief-motorische dissociatie inderdaad prognostische waarde heeft bij niet-responsieve patiënten.

N Engl J Med, 2019. Doi: 10.1056/NEJMoa1812757