CRISPR-techniek ingezet bij behandeling kanker

Genetisch aangepaste T-cellen kunnen kankercellen detecteren; de toepassing van dergelijke T-cellen is een manier om therapieresistente kankers gepersonaliseerd te behandelen. Susan Foy e.a. rapporteren in Nature hoe ze voor het eerst CRISPR genome editing hebben ingezet om dat voor elkaar te krijgen.

Ontdaan van alle technische details ging dat ongeveer zo: bij patiënten met kanker werden T-cellen geïsoleerd. De genen van de immuunreceptoren die deze T-cellen in staat moesten stellen om kankermutaties specifiek te herkennen, werden vervolgens gesequencet. Zo kwamen de onderzoekers tot in totaal 175 nieuw geïsoleerde kankerspecifieke immuunreceptoren. Die werden vervolgens ingebracht in de eigen immuuncellen van de patiënt met behulp van de CRISPR-techniek. Dat betekent in concreto de zogeheten ‘knock-out’ van bestaande immuuncelreceptoren en de ‘knock-in’ van nieuwe receptoren.

Matig resultaat

Slechts zestien patiënten met uitgezaaide solide tumoren (darm-, borst- en longkankers) die resistent waren tegen standaardtherapieën, werden behandeld met deze gengemanipuleerde T-cellen. De resultaten waren niet bijster geweldig: de ziekte stabiliseerde bij vijf van de zestien geteste patiënten, de overige elf hadden geen baat bij deze aanpak. Niettemin vinden de onderzoekers dit een belangrijke stap voorwaarts, want, zo stellen ze, de substitutie met behulp van CRISPR van de endogene T-celreceptoren door nieuwe T-celreceptoren die alleen reageren op mutaties die worden gepresenteerd door specifieke antigenen, blijkt niet alleen haalbaar maar is ook veilig.