Covid-19 lijkt niet wijdverspreid onder daklozen

Het lijkt er niet op dat covid-19 onder dakloze mensen in Nederland wijdverbreid is. Dit blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Straatdokters Groep (NSG) in samenwerking met het Radboudumc over de periode maart-september 2020. Zij hebben hier het rapport ‘Covid-19 en dakloosheid’ over opgesteld.

Op verzoek van het ministerie van VWS hebben de straatdokters onder meer in kaart gebracht hoe vaak zij hun patiënten van covid-19 verdachten en hoe vaak deze groep positief testte. Tweewekelijks rapporteerden zij hierover aan VWS.  In een halfjaar werd een kwart van 376 mensen verdacht van de ziekte, en testten er 31 (8%) positief.

Mannen, niet-Europese migranten en mensen met comorbiditeit liepen een hoger risico. Een kwart van de bevestigde covidgevallen belandde in het ziekenhuis, één patiënt overleed. De onderzoekers zeggen de prevalentie van covid-19 in de daklozenpopulatie niet te kunnen beoordelen, maar vinden wel dat deze gegevens suggereren dat de infectie niet wijdverspreid is binnen deze groep.

Gros was op de hoogte

De onderzoekers interviewden 67 dakloze mensen over de impact van de coronamaatregelen en -pandemie op hun leven. Het gros van hen was op de hoogte van de maatregelen en hield zich er ook aan. Behalve dan de regels die per definitie lastig zijn zonder dak boven je hoofd, zoals binnenblijven bij klachten.

Bijna de helft van de ondervraagden had minder geld tot zijn of haar beschikking, en had minder sociale contacten. Veel afspraken met hulpverleners werden afgezegd tijdens de coronacrisis, tot 75 procent van de afspraken met beschermd wonen.

Minder goede zorg

Ook de acht straatdokters zijn aan de tand gevoeld. De helft van hen vond dat zij minder goede zorg konden leveren door minder toegankelijke zorg. Er werden wel noodopvanglocaties geopend, maar dagbesteding en -opvang werden veelal gesloten. Wat covidgerelateerde zorg betreft, waren er in de acht gemeentes mogelijkheden voor quarantaine/isolatie van de doelgroep. Rond de 90 procent van de positief geteste of klinisch verdachte patiënten kan daarom in quarantaine.

Ook de straatdokters hebben last gehad van beperkte mogelijkheden om te testen, waardoor er mogelijk mensen onterecht in isolatie hebben gezeten en anderzijds besmettingen zijn gemist. Zij zijn ook kritisch over de informatie die vanuit bijvoorbeeld VWS kwam: die was niet altijd eenduidig of goed onderbouwd.

In het rapport waarschuwen de artsen voor een toename van dakloosheid, als gevolg van de economische crisis die waarschijnlijk op de coronacrisis volgt. Hierdoor zullen meer mensen in financiële problemen komen en op straat belanden. Het komende anderhalf jaar zullen de artsen in samenwerking met anderen de gevolgen in kaart brengen, laat straatdokter Igor van Laere weten.