Collectieve gekte
5 reactiesEen aantal jaar geleden gaf ik op de Chirurgendagen een presentatie over het thema ‘chirurgie is topsport’. De belangrijkste overeenkomst tussen chirurgie en topsport is dat je goed voor jezelf moet zorgen. Dat was de kern van mijn verhaal. De basis van de piramide van Maslow.
Lichamelijke behoefte. In de presentatie zaten onder andere verwijzingen naar het eetklimaat op een chirurgische afdeling. Eten doe je tussendoor. Tussen operaties in en tussen afdelingswerk en poli. Je gaat in ieder geval niet in het restaurant zitten. Ik voelde me bijna schuldig als ik daar als assistent werd ‘betrapt’. Gek eigenlijk. Een herinnering die ik had aan een levertransplantatie op een paar winegums en een glaasje limo is nog vaak aangehaald heb ik begrepen. Dat was ik niet zelf overigens. En die arme onderzoekers maar kijken naar de warme ischemietijd als belangrijkste parameter voor succes na transplantatie.
Het was het eerste wat ik heb aangepast op mijn ok-programma. ‘Na deze ingreep ga ik even wat eten. We kunnen dan over 30 minuten weer verder met de volgende patiënt.’ In het begin keek iedereen mij wat lacherig aan. ‘Hij heeft wel humor, die dokter Staarink’. Maar nee, het was dus echt zo. ‘Jullie gaan toch ook allemaal even eten? Nou, ik dus ook.’ Nu hoor je er niemand meer over en gaat iedereen tegelijk vaak even de kamer af. Eigenlijk best efficiënt.
Maar er zijn meer van die rites en gewoontes waar je vraagtekens bij kunt zetten. Tijdens een fellowship in Lund in Zweden waren er op allerlei vlakken verschillen te zien. Nog buiten het feit dat er in Zweden geen frikandellen en kroketten in het restaurant worden verkocht, maar bruine bollen met garnalen en hüttenkäse – eventueel te nuttigen met een vers geperst sapje – zijn ook de werktijden duidelijk anders. Om vier uur is de overdracht en gaat iedereen naar huis. Ja, dan gaan ze zonder schuldgevoel via de hoofdingang gewoon naar huis. En dan merk je pas wat een kostbare uren dit zijn en hoeveel makkelijker je toekomt aan sporten bijvoorbeeld. In tegenstelling tot een normale werkdag in Nederland die ergens tussen zes en zeven uur eindigt. Dan snel naar huis, snel eten, kindjes op bed en dan is er nog een uurtje uitpuffen en dan… naar bed.
Maar waarom eigenlijk? Waarom werken wij zo lang door? Waarom is het stoer om te zeggen dat een specialist 70-urige werkweken draait? Waarom stimuleren wij niet dat de dag om vier uur klaar is en iedereen tijd heeft om of zelf wat te sporten of tijd door te brengen met je kinderen. ‘Daar gaat de productie’ denken de vrijgevestigde onder u misschien. Maar is dat het belangrijkste wat er is?
Marloes Tack
Huisarts, Rockanje
Ha Maarten, heel terecht stuk! En wij maar tegen de patiënten preken over leefstijl, voeding en bewegen...
Ik wil mijn werk niet meten met de chirurgie of met topsport, maar een relatie is er wel: de belangrijkste reden voor mij om te sporten is om ...fit genoeg te zijn om mijn werk te kunnen doen! Dus vanochtend van 5.45 tot 6.45 hardgelopen om om 8 uur fit aan het spreekuur te beginnen....
J.J.M. Kuijlen
Huisarts, Bergen op Zoom
Wat een goede column! Met de huidige economische welvaart zou het denk ik voor veel mensen mogelijk moeten zijn je eigen gezondheid meer prioriteit te geven een betere balans te hebben tussen werk en privé. Het geldt niet alleen voor artsen. Dagelijk...s spreek ik mensen in de spreekkamer, die zeggen dat ze geen tijd hebben om voldoende zonlicht op te doen en geen tijd hebben voor voldoende beweging. Tijd voor een maatschappelijke verandering?
Daniella Oom
Gynaecoloog, Dordrecht
Onderschrijf deze column volledig. Wat zorgen wij artsen ontzettend slecht voor onszelf. De cultuur die er heerst, laat weinig ruimte voor jezelf. Laten we met elkaar proberen daar wat aan te veranderen, komt de kwaliteit van zorg ten goede.
Maarten Staarink
Chirurg, Goedereede
Beste Rutgerjan,
Het zijn inderdaad dit soort vervelende zaken die je weer even met je neus op de feiten drukken. Ik hoop dat je snel opknapt! Ik zit zelf nu op Bonaire vanuit een samenwerking tussen ons ziekenhuis, AmsterdamUMC en het ziekenhuis... op Bonaire. Ook hier merk ik weer dat als de werkdruk ook maar een slag minder is er een veel betere balans is tussen werk en privé. Vandaar ook deze blog. Het is alleen een uitdaging om bij thuiskomst dit gevoel vast te houden en langzaam te werken naar een werk en privé situatie die goed is voor jezelf, voor je omgeving en dan dus ook voor je patiënten.
Tot snel! Groet Maarten
Rutgerjan van Orden
Huisarts , Ouddorp
Beste Maarten, een column naar mijn hart. Zelf heb ik de afgelopen 3 maanden door fysieke ongemakken pas op de plaats moeten maken. Naast dat het erg hinderlijk is om niet te kunnen doen wat je graag zou willen is het ook een tijd van (zelf)reflecti...e. Eén van de dingen die ik me ben af gaan vragen is waarom ik eigenlijk zo snoeihard werk. Ik werk dan wel niet in een ziekenhuis maar ook ik eet mijn lunch in de auto terwijl ik visites rij. Ook ik werk door terwijl ik ziek ben. Hup 2 paracetamol en we gaan weer. Het is niet goed. Niet voor ons artsen maar zeker ook niet voor de patiënt. Kortom, we zullen het anders in moeten richten. Nou is dat wel een uitdaging in tijden van artsenschaarste. Mijn zoon van 12 helpt me daar bij. Op school vroegen ze wat thuis het leukste was op dit moment. "Dat ik papa zo vaak zie" zei hij.