‘BIG-register moet op de schop’

Het huidige BIG-register is toe aan verandering. Niet de beroepen, maar de bekwaamheden van zorgverleners moeten het uitgangspunt zijn. Dat zegt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) donderdag in een advies dat pleit voor een ‘herbezinning’ op de wijze waarop zorgberoepen worden gereguleerd.

De raad heeft het advies opgesteld op verzoek van minister Bruno Bruins van Medische Zaken, die daar in juni vorig jaar om had gevraagd. De publicatie van het rapport ‘De B van Bekwaam – naar een toekomstbestendige Wet BIG’ komt daags nadat de minister definitief een streep trok door het wetsvoorstel BIG II. Die wet had vanaf volgend jaar het onderscheid moeten regelen tussen hbo- en mbo-verpleegkundigen.

Niet toevallig raadt de RVS aan om terughoudend te zijn met het toelaten van nieuwe beroepen tot de Wet BIG, zoals de ‘regieverpleegkundige’ waartegen de afgelopen maanden vooral veel verzet is gerezen.

De RVS signaleert een ‘wildgroei’ aan beroepen in de zorg; inmiddels zijn het er ‘zeker 2400’, waarvan niet altijd duidelijk is waar zij voor staan. Denk aan medisch hulpverlener, technisch geneeskundige of orthopedagoog-generalist. De raad constateert dat, naast de onduidelijkheid, een toename van beroepen in de Wet BIG zelfs bijdraagt aan arbeidstekorten en inefficiënt werken in de zorg.

De huidige Wet BIG, die uit 1997 stamt, lijkt zijn langste tijd te hebben gehad. De RVS stelt vast dat het werk van zorgverleners verandert. Ze werken in toenemende mate in teams, netwerken en op verschillende plekken, en ook de rol van technologie wordt groter. Om op dergelijke ontwikkelingen te kunnen inspelen, stelt de raad voor om de wet geleidelijk om te vormen tot de Wet op de bekwaamheden in de individuele gezondheidszorg. Er zou alleen een aantal basisberoepen in de wet moeten worden vastgelegd, zoals arts of verpleegkundige. De verdere bekwaamheden van zorgverleners zouden moeten worden vastgelegd in een persoonlijk portfolio. Zorgverleners verwerven deze bekwaamheden door hun opleiding en in de praktijk.

Het voordeel van een andere aanpak is, zo denken de adviesopstellers onder voorzitterschap van Jet Bussemaker, dat zorginstanties, zorgverleners en ook patiënten gerichter kunnen inspelen op veranderingen in de samenleving. ‘Het basisberoep blijft op deze manier voornaam, maar er is ook ruimte om verworven vaardigheden te waarderen en een leven lang te blijven ontwikkelen’.

De raad stelt voor dat de uitwerking van deze ‘nieuwe oplossingsrichting’ in nauwe samenwerking plaatsvindt tussen beroepsorganisaties, patiëntvertegenwoordigers en de overheid.