Laatste nieuws
Nieuws

Arts in euthanasiezaak ontslagen van rechtsvervolging

9 reacties

De specialist ouderengeneeskunde die terechtstond nadat zij in 2016 euthanasie uitvoerde bij een wilsonbekwame patiënt is niet strafbaar en ontslagen van alle rechtsvervolging. De rechter deed woensdagmiddag uitspraak in de strafzaak waarin de arts terechtstond voor moord.

Hoe zat het ook alweer? Bekijk de tijdlijn >

De rechter oordeelt dat de specialist ouderengeneeskunde aan alle zorgvuldigheidseisen heeft voldaan waaraan artsen moeten voldoen als zij euthanasie uitvoeren. De rechter oordeelt dat het niet noodzakelijk was dat deze arts mondeling bij de patiënt verifieerde of de wens tot levensbeëindiging, zoals was vastgelegd in haar wilsverklaring, nog steeds actueel was. De rechter stelt dat dit standpunt van de officier van justitie strenger is dan de wet en ziet geen aanleiding om de eisen die aan de zorgvuldigheid worden gesteld aan te scherpen.

Bovendien wijst de rechter erop dat de toestand van deze patiënt dit nou juist onmogelijk maakte, onder meer omdat zij zichzelf niet meer coherent kon uitdrukken. De rechtbank oordeelt dat haar euthanasieverzoek vrijwillig en weloverwogen was gedaan toen zij daar nog toe in staat was. Verder vindt de rechter dat de arts er veel aan heeft gedaan om de actualiteit van de wens tot levensbeëindiging te verifiëren, onder meer door er met de familie, medewerkers van het verpleeghuis en andere artsen over te spreken en door observaties en video’s te maken van de patiënt.

Ook over de premedicatie, de Dormicum die de arts toediende middels een kopje koffie, was de rechter mild, en maakt dit de uitvoering van de euthanasie niet onzorgvuldig. ‘Wij zien niet in waarom de specialist ouderengeneeskunde met de patiënt had moeten overleggen wanneer en hoe de euthanasie zou plaatsvinden’, aldus de rechter. Volgens de rechter had dat gezien de diepdemente toestand van de patiënt geen zin en zou het waarschijnlijk onrust hebben veroorzaakt bij de patiënt.

Binnen twee weken kan het Openbaar Ministerie in hoger beroep gaan.

bekijk de tijdlijn

> de volledige uitspraak in de rechtszaak tegen de specialist ouderengeneeskunde

lees ook

Nieuws euthanasie levenseinde dementie moord
  • Simone Paauw

    Simone Paauw deed de deeltijdopleiding journalistiek in Tilburg en werkt sinds 2008 als journalist bij Medisch Contact. Ze interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal, bijvoorbeeld voor de rubriek Het Portret.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Theo Matthijssen

    gepensioneneerd rechter,

    Een voorbeeldige euthanasie

    De zgn. koffie-euthanasie houdt de gemoederen onverminderd bezig. Op 11 september 2019 heeft Rechtbank Den Haag in de strafzaak uitspraak gedaan en geoordeeld dat de verpleeghuisarts aan alle wettelijke eisen voor een ...zorgvuldige euthanasieverlening heeft voldaan. Wie de uitspraak van de rechtbank aandachtig leest kan niet anders dan concluderen dat de aanpak van de arts van deze gecompliceerde euthanasie voorbeeldig is geweest.

    Ik teken hierbij aan dat de officier van justitie een pluim verdient voor zijn objectieve onderzoek waardoor de Rechtbank haar oordeel,anders dan eerder de Regionale Toetsingscommissie, op de juiste gegevens heeft kunnen baseren.

    Wat opvalt is dat de bezwaren van de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie tegen de aanpak van de verpleeghuisarts niet door het Openbaar Ministerie worden overgenomen. Het Openbaar Ministerie vervolgt de arts in feite uitsluitend voor het overtreden van een norm die in deze zaak voor het eerst door het Regionaal Tuchtcollege Den Haag is geïntroduceerd: de categorischeverplichting van de arts om, vóór de uitvoering van de euthanasie, nog een poging te doen om met een diep demente patiënt te ‘praten’, ook als een zinvolle communicatie volgens deskundigen niet meer mogelijk is. Volgens derechtbank is dat een eis die de wet niet kent.

    Volgens sommige commentatoren zou de rechtbank een demente patiënt hiermee het recht ontzeggen om nog over zijn leven te beschikken. Dat zegt de rechtbank echter niet. Als een ten aanzien van zijn euthanasieverzoek inmiddels wilsonbekwame patiënt die, anders dan de patiënte in deze casus, nog wel een besef heeft van het begrip ‘dood’, duidelijk aangeeft niet dood te willen mag de arts geen euthanasie verlenen. Blijkens de wetsgeschiedenis is dan sprake van een ‘gegronde reden’ om het euthanasieverzoek niet in te willigen. Dat is al jaren ook de lijn van de toetsingscommissies euthanasie.

  • A.G. Sangster

    bedrijfsarts, Nijeveen

    Beste collega van Rijn,

    Het draait hier juist om de zelfbeschikking van de patient.
    De keuze is al eerder gemaakt.
    Het gaat om het vertrouwen van de patient dat als je ooit in deze situatie belandt, dat je dan je wens bij volle verstand al hebt ...kenbaar gemaakt.
    Dat maakt het bestaan juist dragelijker.
    Wetende dat een arts je kan helpen zo nodig. Dat staat los van de zwaarte van de beslissing en uitvoer door de arts.

  • Peter van Rijn

    huisarts n.p., Rheden

    De uitspraak van de rechter in deze zaak is shockerend voor iedereen die ook maar enige achting heeft voor de waarde van een mensenleven. In de laatste alinea van dit verhaal staat precies samengevat waarom deze rechter absoluut fout is. Hoe kan ee...n rechter `mild` zijn over het toedienen van premedicatie in de koffie? Dit betekent dat deze rechter het normaal vindt dat er tegen een mens die zich niet bewust is van diens situatie geweld wordt gebruikt om deze te doden. Want omdat deze niet begrijpt wat er met hem of haar gaat gebeuren zal deze nooit vrijwillig meewerken aan het onverwachte en beangstigende onbekende wat komen gaat. Dat kan per definitie alleen met geweld .En of dat geweld nu Dormicum heet, potige familieleden of het gebruik van een täser ,dat doet er helemaal niet toe. Geweld is geweld .Wat wél is toegestaan onder bepaalde omstandigheden ten bate van het leven, maar zeker nooit om te doden . Verder zegt de rechter :`ik zie niet in hoe je met zo`n patiënt moet overleggen .`Neen, natuurlijk niet ,dat is het omdraaien van de waarheid .Omdat je met zò`n patiënt niet kúnt overleggen mag je natuurlijk ook geen euthanasie toepassen ! Nederland heeft veelal ten onrechte de naam gekregen een land te zijn waar zomaar euthanasie wordt gepleegd. Maar na de uitspraak van vandaag heeft het buitenland volkomen gelijk gekregen ,waar het gaat om het ombrengen van demente bejaarden zonder dat deze het beseffen .Maar er is nog redding mogelijk OM , hoger beroep !

  • Peter van Rijn

    huisarts n.p., Rheden

    De uitspraak van de rechter in deze zaak is shockerend voor iedereen die ook maar enige achting heeft voor de waarde van een mensenleven. In de laatste alinea van dit verhaal staat precies samengevat waarom deze rechter absoluut fout is. Hoe kan ee...n rechter `mild` zijn over het toedienen van premedicatie in de koffie? Dit betekent dat deze rechter het normaal vindt dat er tegen een mens die zich niet bewust is van diens situatie geweld wordt gebruikt om deze te doden. Want omdat deze niet begrijpt wat er met hem of haar gaat gebeuren zal deze nooit vrijwillig meewerken aan het onverwachte en beangstigende onbekende wat komen gaat. Dat kan per definitie alleen met geweld .En of dat geweld nu Dormicum heet, potige familieleden of het gebruik van een täser ,dat doet er helemaal niet toe. Geweld is geweld .Wat wél is toegestaan onder bepaalde omstandigheden ten bate van het leven, maar zeker nooit om te doden . Verder zegt de rechter :`ik zie niet in hoe je met zo`n patiënt moet overleggen .`Neen, natuurlijk niet ,dat is het omdraaien van de waarheid .Omdat je met zò`n patiënt niet kúnt overleggen mag je natuurlijk ook geen euthanasie toepassen ! Nederland heeft veelal ten onrechte de naam gekregen een land te zijn waar zomaar euthanasie wordt gepleegd. Maar na de uitspraak van vandaag heeft het buitenland volkomen gelijk gekregen ,waar het gaat om het ombrengen van demente bejaarden zonder dat deze het beseffen .Maar er is nog redding mogelijk OM , hoger beroep !

  • Atta van Westreenen

    Co-assistent, Tilburg

    Wat een geweldige opluchting moet dit zijn. OVAR: nog beter dan vrijspraak. Ik hoop dat het OM zich bezint, maar acht de kans reëel dat ze wil strijden tot de hoge raad, gewoon om een punt te maken.
    Voor nu in ieder geval een overwinning. Fantastis...ch.

  • Jan van der Harst

    huisarts(np)/scenarts, Hengelo

    Zeer terecht dat deze moedige collega is vrijgesproken door verstandige rechters.
    Er zijn nog wel wat mensen die nog eens heel diep moeten nadenken over hun eigen rol in deze en de schade die dit heeft berokkend voor betrokkene maar ook voor al die ...patiënten die door deze zaak een onwillige collega hebben getroffen.
    Allereerst de RTE die ondanks de beoordeling van 2 scenartsen het nodig vond om het oordeel onzorgvuldig te vellen.
    Daarnaast de door mij overigens zeer gewaardeerde Bert Keizer, wiens collums ik altijd lees. Hij vond het nodig om voor de aanvang van de rechtzaak publiekelijk te verklaren dat hij de euthanasie niet verricht zou hebben. Ik vind dat ijdel en oncollegiaal. Bovendien een standpunt zonder 'waarde' , zo maar een mening dus.
    Hopelijk heeft hij genoeg zelfreflexie om hierover een gepeperde collum te schrijven met zichzelf als slachtoffer.

  • A.G. Sangster

    bedrijfsarts, Nijeveen

    Wat een geweldige uitslag voor onze collega. Wat moet deze zaak een stress gegeven hebben.
    OM denk er niet eens aan om in hoger beroep te gaan!!
    En uiteraard erg fijn voor de familie, toekomstige patienten en onze hele beroepsgroep.
    Wellicht raa...dzaam dat de KNMG nog eens extra kijkt naar een sluitende wilsverklaringstekst in het levenstestament om onduidelijkheden en onzekerheden voor de patient en hun familie en vervolging van artsen te voorkomen in de toekomst.

  • Hans maring

    Huisarts, Tolbert

    Hiermee oordeelt de rechter mijns inziens dat ondragelijk lijden door de arts kan worden vastgesteld en niet primair door de patiënt hoeft te worden verwoord of kenbaar gemaakt - een in het verleden vastgelegde verklaring is blijkbaar voldoende voor ...euthanasie uitvoering zelfs bij tegenstribbelen of ambivalente uitingen. Dat is een stap die ikzelf als huisarts niet wens te zetten. Het zet de deur ook open naar "levenseindecoaches" die ondragelijkheid mogen vaststellen want als de arts het mag, waarom zij dan niet. Hoezeer ik ook compassie wil hebben voor de arts in de beklaagdenbank: ik betreur deze uitspraak zeer. De dilemma's rond het levenseinde bij dementie en hoe hier goed te doen in zorg worden met deze uitspraak te kort gedaan. Persoonlijk geloof ik niet dat dit ooit in algemene (juridische) regels of goedkeuring vervat zal kunnen worden.

  • Rinus Ouwens

    Bedrijfs- en verzekeringsarts, Bemmel

    De rechter wijst er terecht op dat juist de dementie een gesprek over de wens tot levensbeëindiging onmogelijk maakte. Dat voorziende had patiënte juist die wilsverklaring opgesteld. Over die wilsverklaringen is discussie, met name of men wel voldoen...de het lijden van dementie kan inschatten op moment van opstellen van een dergelijke verklaring.
    Hiermee kom je echter in soort Catch-22 situatie. Als je nog wilsbekwaam bent, kun je onvoldoende het lijden van de dementie inschatten. Op moment dat je het lijden van de dementie wel kan inschatten omdat de dementie speelt ben je echter wilsonbekwaam.
    Mijn inziens hebben velen inmiddels gezien wat dementie inhoudt en kunnen daarmee voldoende beoordelen of zij al dan niet dement en incontinent aan hun end willen komen.
    Ik waardeer dat deze arts het besluit van patiënte heeft gerespecteerd en ik gun haar dat alle procedures een eind komt én het Tuchtcollege de oplegde waarschuwing heroverweegt gezien de uitspraak van de rechter.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.