Antibiotica verminderen het aantal gezonde bacteriën in pasgeborenen

Het toedienen van antibiotica in de eerste levensweek kan langdurig een nadelig effect hebben op het darmmicrobioom van pasgeborenen. Antibiotica zorgen onder meer voor een daling van gezonde bacteriën die nodig zijn om melk te verteren. Dat blijkt uit onderzoek van Marta Reyman (UMC Utrecht & Spaarne Gasthuis) en collega’s, dat is gepubliceerd in Nature Communications.

Aan het onderzoek deden 147 baby’s mee over wie het vermoeden bestond dat ze een infectie hadden. Zij ontvingen één van drie in Nederlandse richtlijnen goedgekeurde antibioticacombinaties: penicilline + gentamicine, co-amoxiclav + gentamicine of amoxicilline + cefotaxim. 80 niet met antibiotica behandelde zuigelingen dienden als controlegroep.

Bij alle deelnemende baby’s namen de onderzoekers vóór, direct na de behandeling, en na één, vier en twaalf maanden een rectaal uitstrijkje en/of verzamelden zij feces. Hieruit bleek dat antibioticagebruik – van gemiddeld 48 uur – zorgt voor een minder gezond darmmicrobioom, dat vatbaarder is voor infecties. Bovendien bleek dat bij baby’s die antibiotica gebruikten de antimicrobiële resistentie toenam. De verschillen tussen de groepen namen geleidelijk af over tijd, maar waren na twaalf maanden nog wel zichtbaar.

Momenteel krijgt 4 tot 10 procent van de neonaten antibiotica, terwijl slechts bij één op de duizend een infectie kan worden vastgesteld. Volgens de onderzoekers duidt dit erop dat ruim 90 procent van de behandelde baby’s onnodig antibiotica krijgt voorgeschreven.

Volgens de onderzoekers zouden artsen goed moeten kijken of het aantal pasgeborenen dat antibiotica voorgeschreven krijgt omlaag kan. Als antibiotica wel nodig zijn, heeft penicilline in combinatie met gentamicine de voorkeur, omdat deze combinatie de minste impact had op het microbioom.