Aantal Nederlanders met psychische aandoening sterk gestegen
8 reactiesHet aantal volwassen Nederlanders met een psychische aandoening is sterk gestegen, stelt het Trimbos-instituut op basis van het langlopende landelijke onderzoek Nemesis. Ruim een kwart heeft in het afgelopen jaar een psychische stoornis gehad. Dat zijn 3,3 miljoen mensen.
Twaalf jaar geleden ging het nog om minder dan één op de vijf volwassenen. De sterke stijging is vooral te zien onder jongvolwassenen en studenten. ‘Toenemende maatschappelijke zorgen of prestatiedruk zouden hier een rol kunnen spelen’, zegt programmahoofd epidemiologie Annemarie Luik. ‘Ook bij mensen die in een stad wonen zien we een sterkere stijging in psychische aandoeningen, al is onduidelijk wat oorzaak of gevolg is.’
Invloed corona
De coronapandemie lijkt geen invloed te hebben gehad op de toename, aldus het instituut. De stijging begon al voor de coronacrisis uitbrak. ‘In een eerdere studie van het VUmc naar de effecten van covid-19 op de psychische gezondheid van mensen konden we zien dat de pandemie een tijdelijke toename van gevoelens van somberheid of angst veroorzaakte, maar geen invloed heeft op de klinische diagnoses van psychische aandoeningen’, zegt Margreet ten Have, projectleider Nemesis.
In het afgelopen jaar had 15 procent van de Nederlanders een angststoornis, 10 procent een depressieve stoornis en 7 procent een stoornis in het gebruik van alcohol of drugs. Bij een stoornis in het gebruik van middelen gaat het om de gevolgen die mensen ervaren doordat ze drugs of alcohol gebruiken, bijvoorbeeld tekortschieten op werk, tijdens studie of thuis. Ruim 3 procent had ADHD.
Twee of meer
Van de mensen die het afgelopen jaar een psychische stoornis hadden, had 42 procent er twee of meer. Vooral jongvolwassenen (jonger dan 35 jaar), alleenstaanden, werklozen en arbeidsongeschikten, mensen met een lager inkomen en mensen die in een stad wonen hebben hier vaker last van, aldus het Trimbos-instituut.
Bijna de helft van de Nederlanders (48%) heeft ooit een psychische aandoening gehad. Volgens het Trimbos-instituut hadden deze mensen niet alleen psychische klachten, maar voldeden zij ook aan de criteria voor een diagnose.
Nemesis is een grootschalige, langlopende studie van het Trimbos-instituut naar psychisch welzijn, gezondheid en levenservaringen van Nederlandse volwassenen, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Lees ook
P.J.M. van Loon
Orthopeed/ houdingsdeskundige, Oosterbeek
Het ernstig intensiveren van de sedentaire leefstijl van het kind ( start al in de Maxi-cosy) en het evenzoveel intensiveren van beeldschermgebruik en het verlies van kennis in de geneeskunde begint zich "uit te betalen" .
We kunnen wel steggelen o...ver wat dit in het hier en nu betekent aan "diagnose", "ziekte", symptoom" etc. , maar als er tegenover de toch wel bekende ethiopathogenese van verminderde lichamelijke weerbaarheid (hypokinesie) en mentale weerbaarheid geen preventiekracht meer (aan)geboden wordt blijft het dweilen met de kraan open. In het terughalen van de kennis uit de Gezondheidsleer over het lichamelijk en cognitief opvoeden van kinderen ( ook arts Montessori, wetenschappelijke achtergrond gymnastiekonderwijs, ergonomiekennis rond actief zitten uit de Duitstalige orthopedie etc., om buitenspelen niet te vergeten) . De zorgvraag ligt er en gaat zeker doorstijgen, zoals het dit ook doet op het lichamelijke vlak. De nu in Maxicosy en tablet op schoot opgroeiende baby's gaan dat zeker voor elkaar krijgen.
H. Kleijer
AIOS psychiatrie , Groningen
Het valt me op dat de benoemde stijging vooral gaat om groep jongvolwassenen die bovenal opgegroeid is in een wereld van “sociale” media. Correlaties tussen gebruik hiervan en psychische problemen bij jongeren is al vaker beschreven, hoewel causatie ...natuurlijk altijd last blijft aan te tonen. Het lijkt me wel de moeite waard om de hypothese dat sociale media en enorme negatieve invloed kan hebben op de mentale ontwikkeling van mensen uiterst serieus te nemen. Ik ben benieuwd naar andere potentiële factoren! Prestatiedruk bestaat al erg lang dus hoe goed past dat in dit verhaal?
J.M. Keppel Hesselink
pijnarts, Bosch en Duin
Corona induceert in onze maatschappij chronisch angst, isolatie, afname van lichamelijk contact en de complexe samenleven in steden leidt vanzelf al tot chronische angst, isolatie een afname van lichamelijk contact. Dus dat in steden nog meer mensen... ongelukkig zijn geworden lijkt helder. En uiteraard vooral jong volwassenen, want die hebben minder psychologische buffer op kunnen bouwen. En zouden meer willen, terwijl minder mogelijk is.
Het is de hoogste tijd om mensen te leren zich te bevrijden van veel van deze beperkingen van de kwaliteit van leven. Daarvoor is volgens mij nodig dat we erkennen dat we aapachtige zijn, die in kleine samenlevingen behoren te leven, waar geen anonimiteit is, en lichamelijk contact niet taboe is.
Uit kippen research is gebleken dat zodra je meer dan 100 kippen bijeen brengt, ze elkaar niet meer kunnen herkennen en in een staat van chronische angst leven. Bij elke ontmoeting met een medekip moeten ze weer opnieuw ijken wat hun positie t.o.v. die medekip is. Dat geeft chronische stress. Wij zijn niet anders dan kippen.
psychiater, Thesinge
Hoe je 8 miljard mensen allemaal in kleine samenlevingen wilt krijgen is me onduidelijk
A.F. Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Even een vraagje: wat is het verschil tussen klachten, aandoening, en/of stoornis ?
psychiater, Thesinge
Menno Oosterhoff: Een klacht is een symptoom. Van een aandoening of stoornis spreken we pas als er een bepaald aantal klachten gedurende een bepaalde tijd aanwezig zijn. Welke vereisten er precies gesteld worden staat in de classificatieregels van d...e DSM. Maar dit weet je waarschijnlijk wel, Wat is de achterliggende vraag?
A.F. Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Mijn reactie was vooral retorisch gesteld cq bedoeld. Naar mijn idee is het niet helder genoeg waar klachten beginnen en opstapelen naar een aandoening en/of stoornis, waardoor( wellicht onbedoeld) het (publieke) beeld ontstaat dat er 3.3 miljoen 'me...ntale kneuzen' in Nederland rondlopen.
Ik ben even bij het Trimbos gaan neuzen hoe zij dit dus classificeren. met welk instrument. Dat ziet er - bij eerste globale beschouwing van een non methodoloog - allemaal buitengewoon wetenschappelijke verantwoord uit. Dus dat zal wel volgens de regels van de kunst gebeuren. Neem ik maar aan. Ik heb geen argumenten voor handen om daar op gronden aan te twijfelen.
Blijf ik met mijn eigen ongemak zitten dat naar mijn idee de 'weerbaarheid en 'veerkracht ' van de Nederlandse bevolking nogal tanende is en dat 'sommigen ' zich onderdompelen in 'aangeleerde hulpeloosheid ' en 'slachtofferschap' , waarbij men zich te buiten gaat aan publieke schuld en boete doening.
Het leven kan behoorlijk tragisch zijn. Het menselijke tekort ook. Volgens het Trimbos is het collectieve ongemak erg hoog dus en de vraag om 'hulp' onverzadigbaar.
Zo iets ?
psychiater, Thesinge
Menno Oosterhoff
Menno: Ik snap nu wat je bedoelt. Ik ben het er alleen niet mee eens. A. Ik vind het hebben van problemen die je een psychische aandoening kunt noemen niet meteen iemand tot een mentale kneus maken B. Ik denk dat nog steeds psychi...sche aandoeningen eerder te weinig dan te veel worden erkend. Er zal natuurlijk wel eens een aansteller bij zitten, die de problemen die bij het bestaan horen opblaast, maar over het algemeen bagatelliseren mensen met psychische problematiek hun lijden.