‘Aanbestedingen schaden gevangeniszorg’

De huisartsenzorg voor gevangenen wordt geschaad door aanbestedingen van deze zorg. Daarvoor waarschuwen justitieel geneeskundigen Lex de Jongh en Erik-Jan Landweer. De zorgen worden gedeeld door de IGJ en Tweede Kamerfracties van CDA en SP.

Huisartsen De Jongh en Landweer leverden de afgelopen twaalf jaar, naast hun huisartsenpraktijken, samen de huisartsenzorg voor gevangenen in een penitentiaire inrichting in Dordrecht. De Jongh is voormalig voorzitter van de inmiddels slapende vereniging van penitentiair geneeskundigen LPG en stond aan de wieg van de huidige, tweejarige opleiding tot justitieel geneeskundige. Maar het contract van de twee artsen wordt niet meer verlengd nu zij een aanbesteding van deze zorg door het ministerie van Justitie niet hebben gewonnen.

De Jongh en Landweer zeggen zich hier niet zozeer vanwege hun eigen broodwinning zorgen over te maken. Volgens hen schaadt het sinds een aantal jaar ingevoerde systeem van aanbestedingen de continuïteit van deze zorg, en vormt daarmee een risico voor de kwaliteit. ‘Die continuïteit is een kernwaarde van huisartsenzorg. Er zijn gedetineerden die wij al jaren op spreekuur zien’, aldus Landweer. Volgens De Jongh rollen nu vaak detacheringsfirma’s uit de bus als aanbestedingswinnaar. Hij vraagt zich af of deze organisaties hun verplichtingen wel kunnen nakomen gezien de vacatures die daar bestaan. De Jongh vreest dat die vacatures niet allemaal door justitieel geneeskundigen worden vervuld. ‘Daar moet vooraf op worden getoetst door het ministerie. Het ministerie wil kwaliteit, en justitieel geneeskundigen leveren die kwaliteit’, aldus Landweer.  

De twee huisartsen hebben de ministers van Rechtsbescherming en VWS en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) aangeschreven met hun zorgen. Inmiddels hebben ze steun vanuit de Tweede Kamer gekregen. In een Kamerdebat met minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) merkte SP-Kamerlid Michiel van Nispen recentelijk op dat ‘soms jarenlange bestaande arts-patiëntrelaties, waarbij veel ervaring en kunde is opgebouwd, aan de kant worden geschoven’, waardoor ‘kwaliteit en continuïteit op het spel staan’. CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg noemde het ‘van de gekke’ dat ‘huisartsen die het goed doen en waar inrichtingsdirecties blij mee zijn’ worden verdrongen door aanbestedingen. ‘Deze gekke marktwerking moet stoppen.’

Dekker zei aan aanbestedingswetgeving te zijn gebonden en naar ‘de beste prijs-kwaliteitverhouding’ te kijken. Volgens hem maken lokale huisartsenpraktijken daarbij genoeg kans, aangezien drie praktijken de laatste drie aanbestedingen wonnen.

De IGJ heeft laatst zelf zorgen geuit over de kwaliteit van huisartsenzorg in justitiële centra. De ‘continuïteit van zorg is kwetsbaar’ als instellingen met meerdere huisartsen werken, die soms vanuit detacheringsorganisaties komen, aldus de IGJ.