''Zorg in kinder- en jeugdpsychiatrie voldoet niet''

De zorg in de kinder- en jeugdpsychiatrie voldoet niet aan de eisen van de Kwaliteitswet zorginstellingen. Dat blijkt uit het rapport dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vandaag publiceert.

De kinder- en jeugdklinieken zijn te veel naar binnen gekeerd en oriënteren zich onvoldoende op elkaar en op aanpalende organisaties in de jeugdzorg. Hierdoor zijn innovatie, kwaliteitsontwikkelingen, flexibilisering van het aanbod en schaalvergroting relatief laat ingezet. Samenwerking, vraaggericht werken en doelmatig georganiseerd werken zijn er nog geen gemeengoed.

Voor het onderzoek heeft de IGZ zeven klinieken voor kinder- en jeugdpsychiatrie doorgelicht. Dit gebeurde na signalen over onder meer de gebrekkige toegankelijkheid voor ‘moeilijke’ doelgroepen.

Naast deze kritische kanttekeningen constateert de Inspectie dat de individuele patiëntenzorg zorgvuldig tot stand komt. Ondanks schaarste op de arbeidsmarkt en (soms nijpende) personeelstekorten is de inzet en betrokkenheid van professionals in dit veld indrukwekkend te noemen, stelt de IGZ.

De Inspectie komt tot de volgende conclusies:

- Het zorgaanbod is onvoldoende patiëntgericht en veelal gebaseerd op gewoonten en historie. Het ontbreekt vaak aan een analyse van de zorgvraag. Knelpunt is de geringe toegankelijkheid voor moeilijke doelgroepen. Het zorgaanbod voor adolescenten, jongeren met meervoudige problematiek, jongeren van niet-Nederlandse afkomst en de forensische psychiatrie is kleiner dan het aanbod voor kinderen en jongere jeugdigen.

- De klinieken hebben hun medicatiebeleid onvoldoende uitgewerkt. Ook het kwaliteitsbeleid voor de farmacotherapie is niet op orde. Deze therapie is een specialisme van de kinder- en jeugdpsychiatrie en wordt niet op andere plaatsen in de jeugdzorg aangeboden. Een transparant geneesmiddelenbeleid mag volgens de Inspectie niet ontbreken.    

- De aansluiting tussen de reguliere zorg en het bijzondere beleid in noodsituaties en bij dwangbehandeling krijgt niet genoeg aandacht. Slechts één kliniek beschikt over adequaat beleid voor de uitvoering van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ).                                                                                           - Het besluit uit 1996 om de capaciteit met BOPZ-plaatsen uit te breiden is in eenderde van de klinieken niet gerealiseerd.

- De samenwerking met andere jeugdzorgvoorzieningen zoals de afdelingen kindergeneeskunde van algemene ziekenhuizen, de jeugdgezondheidszorg, de jeugdzorg, de gehandicaptenzorg, het onderwijs en justitie (justitiële jeugdinrichtingen, reclassering) is marginaal.

- De medezeggenschap van kinderen, jeugdigen en ouders laat te wensen over. In slechts twee van de betrokken instellingen was een cliëntenraad operationeel conform de wettelijke eisen in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ). Dit is in strijd met de Kwaliteitswet zorginstellingen die in 1996 is ingevoerd en vraagt om actief overleg met patiënten/consumentenorganisaties.

Rapport Kwaliteit van zorg in de kinder- en jeugdpsychiatrie van de Inspectie voor de Gezondheidszorg