Wetenschap

Zikavirus in hersenweefsel foetus gevonden

Het zikavirus is aangetoond in hersenweefsel van een geaborteerde foetus met microcefalie. De link tussen het virus en de aangeboren afwijking wordt hierdoor waarschijnlijker. Jernej Mlakar en andere Sloveense onderzoekers beschrijven hun bevindingen in de New England Journal of Medicine.

Een Europese vrouw die sinds 2013 in het noordoosten van Brazilië woonde en werkte, was daar eind februari 2015 zwanger geworden. In week 13 maakte zij vermoedelijk zika door, maar er werd geen onderzoek naar verricht. Echo’s bij 14 en 20 weken lieten geen afwijkingen van het kind zien. Vanaf 29 weken zwangerschap – de vrouw was inmiddels terug in Europa – waren er wel afwijkingen zichtbaar en namen de kindsbewegingen af. Bij 32 weken waren de afwijkingen zo ernstig dat de moeder de zwangerschap wilde beëindigen. Dit gebeurde, waarna obductie plaatsvond.

Er was sprake van uitgesproken microcefalie, en ernstige afwijkingen van de hersenen. Met een elektronenmicroscoop waren deeltjes zichtbaar die leken op zikaviruspartikels. Met RT-PCR kon het zikavirus ook worden aangetoond, alleen in de hersenen. De RNA-volgorde was vrijwel identiek aan het virustype dat in 2013 in Frans Polynesië is geïsoleerd. De onderzoekers vonden geen andere virussen, pathogenen of genetische oorzaken.

Ook in twee andere bladen verschenen studies over het verband tussen zika en foetale hersenafwijkingen. In één daarvan ging het om vier vrouwen die in het eerste trimester vermoedelijk zika doormaakten. In de andere studie is het zikavirus in amnionvocht aangetoond. Opvallend genoeg ging het in alle gevallen om vrouwen uit het noordoosten van Brazilië, terwijl het virus al in veel meer landen en gebieden te vinden is. Er zijn nog steeds veel vragen: is het zeker dat zika deze afwijkingen veroorzaakt? En op elk moment dan? Kan het ook gebeuren bij asymptomatische infectie? Zijn vrouwen die zika vóór de zwangerschap hebben doorgemaakt, beschermd? Hoe dan ook stellen deze meest recente bevindingen niet gerust.

Sophie Broersen