‘Ziekenhuisfusies vergroten kwaliteit niet’

Ziekenhuizen claimen vaak dat fusies goed zijn voor de kwaliteit, maar in werkelijkheid leveren ze geen aantoonbaar betere kwaliteit van zorg op. Sterker nog; door onzekerheid en afleiding door het fusietraject kan de aandacht voor kwaliteit verslappen en kunnen de wachttijden oplopen.

Dat stelt de Autoriteit Consument en Markt (ACM) naar aanleiding van een onderzoek waarbij veertien ziekenhuisfusies tussen 2001 en 2013 op 97 indicatoren werden onderzocht en vergeleken met een controlegroep van niet gefuseerde ziekenhuizen. Bij drie gefuseerde ziekenhuizen, het St. Antonius en Zuwe Hofpoort Ziekenhuis, het Spaarne Ziekenhuis en Kennemer Gasthuis en ten slotte het Ziekenhuis Gooi-Noord en Ziekenhuis Hilversum, werden ook gesprekken gevoerd.

ACM stelt dat bij de beoordeling van voorgenomen fusies allereerst centraal staat of er nog voldoende keuze voor de patiënt en concurrentie overblijft. Daarna kijkt ACM of eventuele kwaliteitsvoordelen opwegen tegen mogelijk hogere prijzen of verminderde toegankelijkheid. Hoewel het niet vaak nodig is dat ACM een kwaliteitsafweging maakt, zal er vanaf nu wel kritischer worden gekeken naar de kwaliteitsclaim van fuserende ziekenhuizen, zo stelt de concurrentiewaakhond. De fusieziekenhuizen zullen de kwaliteitsvoordelen zo snel mogelijk moeten realiseren.

Wel dingt ACM iets af op het eigen onderzoek door toe te geven dat uit kwaliteitsinformatie niet altijd afgeleid kan worden wat het effect van de fusie precies is. Ook was er discussie over wat goede kwaliteitsindicatoren zijn en hoe je kwaliteit moet definiëren. Er moeten wat ACM betreft dus betere kwaliteitsindicatoren komen.

ACM vindt ook dat er vaker naar alternatieven voor fusies moet worden gekeken, zoals samenwerkingsverbanden op hoogcomplexe zorg. Ook de prijseffecten van ziekenhuisfusies worden nog onderzocht door ACM.

Simone Paauw