Laatste nieuws
Nieuws

Zeventiende-eeuwse vrouwelijke chirurgijn ontdekt 

Plaats een reactie
Hollandse Hoogte. Nabootsing van een chirurgijn uit de 17e eeuw (Archeon, 2010)
Hollandse Hoogte. Nabootsing van een chirurgijn uit de 17e eeuw (Archeon, 2010)

Rond 1630 was er een vrouwelijke chirurgijn actief in het chirurgijnsgilde van Amsterdam. Dat blijkt uit notariële akten uit die tijd, waarover de Volkskrant bericht.

Trijn Jacobs verdringt Aletta Jacobs (geen familie) daarmee niet als eerste vrouwelijke arts van Nederland. De chirurgijns in die tijd deden het meer ‘bloederige’ medische werk, zoals de behandeling van botbreuken en wonden, elementaire operaties en aderlatingen. Zij hoefden daarvoor, in tegenstelling tot de artsen, destijds geen universitaire opleiding te hebben afgerond. 

Trijn Jacobs komt voor in drie notariële akten uit 1627 en 1630, die zijn ontdekt door Jirsi Reinders van het Stadsarchief Amsterdam, aldus de Volkskrant. Eén van de akten ging over de behandeling van een moeilijke beenwond (waarvoor een soort crowdfundactie werd gehouden) en een ander over de behandeling van het ‘moer spul’, de geslachtsorganen van een vrouwelijke patiënt. De derde akte ging over de betaling van 60 gulden voor de behandeling van een niet nader genoemde kwaal; een ambachtsman verdiende destijds ongeveer een gulden per dag. 

Een opvallende vondst, zo meldt de Volkskrant, omdat chirurgijns volgens de geschiedenisboeken altijd mannen waren en het chirurgijnsgilde een mannenbolwerk was. Reinders en ook Toine Pieters, hoogleraar geschiedenis van de farmacie, sluiten in het bericht van de Volkskrant niet uit dat er meer vrouwelijke chirurgijns gevonden zullen worden. Volgens Pieters werden vrouwen pas in de achttiende eeuw naar de marge van de medische markt gedrukt. Daarnaast hebben historici volgens hem lange tijd vrouwen over het hoofd gezien én zijn er nog heel veel notariële akten uit de zeventiende eeuw die nooit goed zijn onderzocht. Overigens is er ook een archiefstuk uit het eind van de zestiende eeuw bekend uit Dordrecht waarin wordt gesproken over een chirurgijnsmeesteres, maar daarin wordt geen naam genoemd. 

lees ook

Nieuws geschiedenis
  • Simone Paauw

    Simone Paauw deed de deeltijdopleiding journalistiek in Tilburg en werkt sinds 2008 als journalist bij Medisch Contact. Ze interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal, bijvoorbeeld voor de rubriek Het Portret.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.