Zelfeuthanasie met opiaten en benzodiazepinen
7 reactiesDe richtlijn euthanasie ontraadt opiaten en benzodiazepinen, maar in de praktijk worden ze toch gebruikt voor zelfeuthanasie. Volgens deskundige Boudewijn Chabot zijn deze middelen in de juiste dosering meestal dodelijk.
Zelfeuthanasie kan een oplossing zijn voor dementerende mensen die door het vooruitzicht van de verder ontwikkelende ziekte een doodswens hebben, zo bepleit filosoof Ton Vink deze week in Medisch Contact. Vink beschrijft een casus waarbij de arts vanwege zorgvuldigheidsredenen geen euthanasie wil verlenen. Vink raadt als consulent een combinatie aan van een benzodiazepine en een opiaat (120 mg flunitrazepam en 1,1 g oxycodon), die succesvol wordt toegepast. Deze combinatie staat beschreven in Uitweg. Een waardig levenseinde in eigen hand, van Boudewijn Chabot en Stella Braam. De combinatie van benzodiazepines en opiaten wordt echter ontraden in de richtlijn euthanasie van de KNMG en apothekersvereniging KNMP.
Met benzodiazepinen wordt vaak geen adequate bewustzijnsverlaging bereikt en opiaten hebben een onvoorspelbaar effect, aldus de toelichting van de richtlijn. Chabot heeft echter meer dan veertig meldingen ontvangen waarbij de combinatie tot de dood leidde. Er was één mislukking, en deze staat beschreven op de website www.eenwaardiglevenseinde.nl. 'De lezer kan hiermee zijn eigen keus maken’, aldus Chabot. De keuze van de juiste benzodiazepine is daarbij wel belangrijk. Chabot: ‘Combinatie met een langwerkende benzodiazepine is essentieel. Oxycodon geeft een ademstilstand na 8-48 uur. Flunitrazepam is een langwerkende benzodiazepine en daarom in hoge dosis doeltreffend voor een langdurige diepe slaap.’
Chabot heeft de informatie voor zijn boek ingewonnen bij toxicologen en ziekenhuisapothekers. ‘Het heeft mij verbaasd dat de apothekers en toxicoloog uit de KNMP-werkgroep euthanatica nooit in gesprek zijn gegaan met mijn vooraanstaande adviseurs. Hun stellige negatieve advies was dan mogelijk iets genuanceerder uitgevallen’, aldus Chabot.
‘Als mensen benzodiazepinen of morfine langdurig hebben gebruikt, kunnen zij tolerant zijn voor de effecten’, licht Annemieke Horikx van de richtlijncommissie toe, ‘maar zonder deze tolerantie, zal het best werken.’
Horikx zet wel vraagtekens bij de geadviseerde dosis van 1,1 gram oxycodon: ‘Wanneer iemand behoorlijk tolerant is voor opioïden, kan de dosis van 1,1 gram oxycodon eventueel te laag zijn.’
Lees ook:
- Zelfeuthanasie bij beginnende dementie - Ton Vink, Medisch Contact 23 - 2013
- Zelfeuthanasie als stil protest
Pepijn
In opleiding, Gorinchem
Ik vind het goed dat er een pagina ia voor dit soort dingen maar ik vind het heel slecht dat er zonder dat ik hoef te scrollen(op mobiel versie) er een dodelijke combinatie medicijnen staat, dit maakt het iedereen heel makkelijk zijn leven te beëindi...gen want iedereen die moeite doet kan aan deze medicijnen komen..... Slechte zaak!
Ton Vink
schrijver en praktijkvoerend filosoof, Velp
Over 'zelfeuthanasie': Er is geen enkele reden de grondbetekenis van 'euthanasie' als een 'goede dood' te reserveren voor de arts die, handelend conform de zorgvuldigheidseisen van de wet, zijn patiënt een 'goede dood' bezorgt. Vandaar: 'artseneuthan...asie'.
Die grondbetekenis is namelijk even goed aanwezig waar de patiënt zichzelf, op een weloverwogen en zorgvuldige wijze een 'goede dood' bezorgt. Vandaar: 'zelfeuthanasie'.
Wat die dood 'goed' zou maken (daarover is discussie mogelijk!) heb ik in mijn recente boek Zelfeuthanasie proberen toe te lichten.
Th.F.M. Fennis
Neuroloog, HARDERWIJK
Zelfeuthanasie, is dat niet een eufemisme voor suicide?
C. Spreeuwenberg
arts, MAASTRICHT
Los van de vraag of ik een voorstander ben van het ondersteunen van zelfeuthanasie, ben ik het met de mening van Boudewijn Chabot over opiaten en benzodiazepinen eens. Dat is de methode die ik tussen 1974 (eerste euthanasie door mij uitgevoerd) en 19...91 (laatste euthanasie door mij) uitsluitend heb uitgevoerd en waarvan ik nooit problemen heb meegemaakt. Daarnaast heb ik in deze periode een aantal collegae over euthanasie geadviseerd of als consulterend arts gefunctioneerd. Ook zij hebben mij nooit uitvoeringsproblemen van opiaten terug gerapporteerd. Een belangrijk voordeel vond ik het trager intreden van de dood (circa twee uur) waardoor de familie het doodgaan - naar mijn indruk - op een waardige wijze kon meemaken. 'Dood aan de naald' is zeer ingrijpend, ook voor degene die euthanasie toepast.
Voorwaarde is inderdaad dat iemand tevoren niet behandeld is met een extreem hoge dosis opiaat maar dat heb ik nooit meegemaakt. Bij dementie zal dat ook niet snel het geval zijn.
Maastricht, prof.dr. Cor Spreeuwenberg, voormalig huisarts
Ton Vink
schrijver en praktijkvoerend filosoof, Velp
Terecht plaatst mw. Horikx een vraagteken achter de dosis oxycodon wanneer er sprake zou zijn van 'behoorlijke tolerantie'. Maar in dat geval had ik mijn cliënt op een andere medicijncombinatie gewezen. Op die deskundigheid mag mijn cliënt rekenen.
S...preeuwenberg maakt een heel interessante opmerking: het belang van het trager intreden van de dood. De betekenis van een sterfbed waaraan verdriet gedeeld kan worden, wordt nog wel eens onderschat.
W. van der Pol
ziekenhuisapotheker, Delft
Wanneer de zelf-mogelijkheden toenemen, worden nog meer einde-aspecten ondraaglijk. Verder leven dan nodig is kan steeds meer als last gevoeld worden.
S. Cheng
student, Groningen
Zelfeuthanasie klinkt inderdaad als een eufemisme van of als een variant op euthanasie, zoals omschreven in MC23/2013:1262. Laten we echter gewoon spreken van zelfdoding of zorgvuldige suïcide. Het belang van de introductie van dit nieuwe woord ontga...at me.
De term 'euthanasie' heeft de afgelopen jaren een eigen betekenis en lading verworven, die onlosmakelijk verbonden is met onder meer zorgvuldigheidseisen en strakke kaders, waaronder uitvoering door artsen (art. 293 wetboek van strafrecht, genoemde KNMG/KNMP richtlijn). Marchanderen met die terminologie doet niet alleen afbreuk aan die moeizame ontwikkeling, maar vervaagt bovendien de grenzen. Onwenselijk, aangezien de onderliggende problematiek juist noopt tot heldere kaders.
Mocht deze 'zelfeuthanasie' al mogelijk zijn, dan is is tevens voorbehouden aan de happy few: gezien de richtlijn mogen alleen artsen euthanatica toedienen. Zie hier ook de absurditeit van de term.