Wetenschappers willen hybride embryo’s maken

Een groep Britse medici wil embryo’s met menselijke en dierlijke componenten maken voor stamcelonderzoek. De Britse regering is vooralsnog tegen.

De Britse Academy of Medical Sciences ziet geen ‘substantiële ethische en morele’ redenen waarom onderzoek aan embryo’s met zowel menselijke als dierlijke componenten (een hybride of chimaera), niet onder hetzelfde reglement zou vallen als het huidige onderzoek aan puur menselijke embryo’s. In Engeland betekent dit dat gemodificeerde embryo’s niet mogen worden teruggeplaatst in mens of dier en dat ze in vitro niet ouder mogen worden dan veertien dagen.

De positie van de Britse regering is vrij duidelijk: ofschoon ‘beperkte vormen van laboratoriumonderzoek’ wel zijn geoorloofd, zijn experimenten met ‘echte’ hybride embryo’s, die het resultaat zijn van een mix van menselijk sperma en dierlijke eitjes of omgekeerd, verboden.

Onderzoek naar hybriden voorziet volgens de voorstanders in het langzamerhand nijpende tekort aan menselijke eitjes dat de voortgang van stamcelresearch hindert.  Dierlijke eitjes met een verwijderde celkern zouden dat hiaat kunnen opvullen.

Twee Britse onderzoeksgroepen hebben inmiddels toestemming gevraagd om dierlijke eitjes te fuseren met menselijke cellen, teneinde hybride embryo’s te maken die voor 99,9 procent menselijk en voor 0,1 procent dierlijk (konijn of koe) zijn. Maar de licentie kan nog wel even uitblijven. Pas later dit jaar zal het Britse parlement stemmen over een nieuw wetsvoorstel over het gebruik van menselijk weefsel en embryo’s. Mogelijk biedt de behandeling daarvan openingen om aan de wens van de onderzoekers tegemoet te komen. Er zit namelijk wel beweging in de positie van de regering. Ze heeft inmiddels laten weten dat ze wijzigingen in het wetsvoorstel zal bezien in het licht van hun evidente, wetenschappelijke noodzaak.

In Nederland hebben zowel de Gezondheidsraad als de evaluatiecommissie van de Embryowet geadviseerd om onderzoek met chimaera’s onder de Embryowet te laten vallen. Maar het vorige kabinet heeft dat advies niet overgenomen. Reden daarvoor was dat hybriden niet levensvatbaar zouden zijn, en daarom geen embryo’s zijn in de zin van de Embryowet. Theoretisch is hier het soort onderzoek wat de Britten willen doen, dus wel toegestaan. Het kweken van ‘gewone’ embryo’s met het oog op wetenschappelijk onderzoek blijft daarentegen gedurende de lopende kabinetsperiode verboden, zo besloot de Tweede Kamer vorige week.

Wel mogen wetenschappers gebruikmaken van embryo’s die overblijven na een ivf-behandeling, de zogenaamde ‘restembryo’s’. << HM