Laatste nieuws
Nieuws

Wetenschappelijke artikelen gratis beschikbaar vanaf 2020

Plaats een reactie

Vanaf 1 januari 2020 mag door belastinggeld betaald wetenschappelijk onderzoek alleen nog gepubliceerd worden in openaccesstijdschriften of -platforms. Dit hebben onderzoekfinanciers uit elf Europese landen gisteren in Brussel besloten.

Het gaat om Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Zweden, Noorwegen, Oostenrijk, Ierland, Italië, Polen, Slovenië en Luxemburg.

In de aanloop naar dit zogenaamde ‘Plan S’ heeft Nederland als voorzitter van de EU hard gelobbyd voor steun vanuit heel Europa. De coalitie van elf landen streeft naar het doorbreken van de huidige ‘betaalmuur’ in de wetenschap. Slechts 15 procent van de tijdschriften verleent op het moment van publicatie direct vrije toegang tot artikelen. Meer dan een derde van de tijdschriften geeft artikelen na ongeveer zes maanden vrij voor open toegang online. Iets minder dan de helft gebruikt momenteel een ‘hybride’ model, waarbij artikelen direct vrij toegankelijk worden indien de wetenschapper dit wenst. Hier staat tegenover dat de auteur een bedrag betaalt en zo het eigen artikel ‘uitkoopt’. Onder ‘Plan S’ zal het voor wetenschappers – afgezien van de transitieperiode die volgens ‘Plan S’ zo kort als mogelijk zou moeten duren –  ook niet meer toegestaan zijn om te publiceren in deze hybride tijdschriften.

Bij sommige auteurs roept dit grote weerstand op. De wetenschapper zou niet meer kunnen publiceren in 85 procent van de tijdschriften en wordt dus in zijn of haar vrijheid beperkt. Verder kost het de wetenschapper in het nieuwe systeem gemiddeld 2500 euro om open access te publiceren. De zorg is hoe beginnende en armere onderzoekers dit op kunnen brengen. Bovendien zou het huidige systeem het kaf van het koren scheiden, en bestaat de angst dat met het nieuwe plan de kwaliteit van gepubliceerde onderzoeken achteruit zal gaan.

De voordelen van vrije toegang zitten hem in de bevordering van de wetenschap zelf, maar ook in het feit dat onderzoeksresultaten nu toegankelijk worden voor een breder publiek. Daarnaast zou het moeten voorkomen dat wetenschappers op eilandjes werken en wereldwijd meer op één lijn komen te zitten. Ten slotte scheelt het de universiteiten enorm veel abonnementskosten. De openaccessdoelstelling is onderdeel van een bredere set aan aanbevelingen, waaronder betere opslag van en toegang tot researchdata.

Science Europe: cOAlition S

Nature: Radical open-access plan could spell end to journal subscriptions

Science: In dramatic statement, European leaders call for ‘immediate’ open access to all scientific papers by 2020

Lees ook:

Nieuws Wetenschap Europa onderzoek
  • Lotte de Boer

    Voor haar opleiding geneeskunde volgde Lotte de Boer haar keuzecoschap bij Medisch Contact.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.