Laatste nieuws
Wetenschap

Wereldwijde sectio-epidemie is zorgelijk

Plaats een reactie

De wereldwijde toename van het percentage keizersneden moet een halt worden toegeroepen, zegt een internationaal conglomeraat van gynaecologen. Vrouwen en kinderen lopen hierdoor onnodige schade op. In Nederland is het percentage sectio’s vrij stabiel, zegt Gerard Visser.

‘Waanzin!’, ‘schande!’ zijn termen die emeritus hoogleraar verloskunde Gerard Visser laat vallen als het gaat over landen als Egypte, waar het aandeel keizersneden in tien jaar fors steeg. ‘Van 10 naar 60 procent van alle bevallingen, dat is een onvoorstelbare explosie.’ Visser is voorzitter van de Safe Motherhood and Newborn Health commissie van de International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO). In The Lancet schrijven de leden van deze commissie hoe de epidemie van keizersneden een halt is toe te roepen. Visser: ‘Zodat vrouwen en kinderen niet onnodig worden blootgesteld aan de nadelige gevolgen van sectio’s: kinderen lopen een hoger risico op overgewicht, astma en diabetes, en vrouwen lopen bij een volgende zwangerschap meer kans op ernstige complicaties.’

In hetzelfde nummer van het vakblad staan artikelen die hun zorgen onderschrijven. De belangrijkste daarvan is een stuk over de wereldwijde veranderingen in het aantal sectio’s. Gegevens uit 169 landen, over 98 procent van alle geboortes op de wereld, laten zien dat het percentage keizersneden tussen 2000 en 2015 bijna verdubbelde, van 12 naar 21 procent. De variatie is groot: in West- en Centraal-Afrika was het meest recente percentage 4 procent, tegenover maar liefst 44 procent in Latijns-Amerika en de Cariben. Beide uitersten wijzen op problemen, zegt Visser: ‘Er zijn, zeker in Afrika, gebieden waar het percentage maar 1 of 2 procent is. Dat deugt niet; dan weet je dat er vrouwen en kinderen rondom de bevalling doodgaan die geholpen hadden kunnen worden. Maar hoge percentages duiden op onnodige ingrepen. We weten niet precies wat het optimale aandeel is; sommige bronnen zeggen 10 tot 15 procent, andere komen op 19 procent uit. Hoger dan dat is gewoon te veel. Dat is niet te verklaren door een stijging van medisch-noodzakelijke ingrepen, daar spelen andere factoren.’ Er wordt nogal eens gezegd dat vrouwen steeds vaker vragen om een sectio, uit angst voor pijn, of complicaties van een vaginale bevalling. Dit kan echter niet de belangrijkste reden zijn: wereldwijd heeft de overgrote meerderheid van de vrouwen niet de voorkeur voor een keizersnede als er geen medische reden voor is. Visser: ‘Sectio’s zijn voor dokters veel makkelijker: ze zijn goed in te plannen, iedereen kan ze leren en ze leveren vaak ook nog meer geld op, ook voor ziekenhuizen. Het scheelt als gynaecologen evenveel betaald krijgen voor een vaginale bevalling als voor een sectio.’ Niet voor niets staat een dergelijke maatregel bovenaan het wensenlijstje van de FIGO-commissie. In West-Europa is de stijging ook fors: van 20 naar 27 procent. Nederland is samen met de Scandinavische landen een goede uitzondering. Visser: ‘In Nederland ligt het al een paar jaar op 16 procent. Het scheelt denk ik dat geboortezorg hier niet in private instellingen plaatsvindt. Er is wel variatie tussen ziekenhuizen, tussen de 12 en 30 procent ongeveer, soms ingegeven door verschillen in zorgzwaarte. Het is niet vreemd dat het percentage in academische ziekenhuizen hoger ligt, daar komen nu eenmaal meer gecompliceerde bevallingen voor. Een deel van de variatie kunnen we niet verklaren, maar daar wordt bijvoorbeeld bij visitaties wel op gelet. We moeten gewoon doorgaan op deze weg.’

Visser zelf blijft internationaal aan de weg timmeren. Hij hoopt vooral bewustzijn te kweken: ‘Artsen en overheden laten inzien dát er een probleem is, is een belangrijke stap op weg naar verbetering.’ En dat is nodig, want op dit moment verergert het probleem zichzelf: ‘Hoe meer sectio’s, hoe minder ervaring artsen opdoen met vaginale bevallingen, waardoor ze nog sneller overgaan tot een operatie.’

The Lancet, 2018. Doi: 1341-68 en 1286-91

Lees ook
Wetenschap perinatale sterfte gynaecologie
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.