Wel of niet opereren heupbreuk bij dementerende patiënt: dat blijft de vraag

Verpleeghuisbewoners met gevorderde dementie die hun heup breken, lopen minder kans om binnen een half jaar te sterven als zij daaraan geopereerd worden.

Het is moeilijk na te gaan of het verschil nu wel of niet in zijn geheel te verklaren valt door confounding. De overlevenden hebben hoe dan ook vaak te kampen met pijn en decubitus. Dit schrijven Sarah Berry e.a. op basis van een retrospectieve cohortstudie die in JAMA Internal Medicine is gepubliceerd.

Zij gebruikten gegevens van de zorgverzekeraar Medicare van 3083 Amerikaanse verpleeghuisbewoners met gevorderde dementie en een heupfractuur. Van hen was 79 procent vrouw, 29 procent was ambulant voorafgaand aan de breuk en de gemiddelde leeftijd was 84 jaar. Van hen onderging 85 procent een operatie na de breuk. Deze groep was er bij aanvang gemiddeld een stuk beter aan toe: minder vaak bedlegerig, minder decubitus, minder vaak hartfalen en ga zo maar door.

In totaal overleed 35 procent van de bewoners binnen een half jaar, en 62 procent binnen twee jaar. De geopereerden overleefden gemiddeld 1,4 jaar tegenover 0,4 jaar van de niet-geopereerden. Het verschil in overleving nam wel flink af na een correctie voor verschillende factoren: logisch, want de bewoners die geopereerd werden, waren er vooraf al beter aan toe dan de niet-geopereerden. Bij de geopereerde groep was net iets minder vaak sprake van gedocumenteerde pijn (29 versus 31%) en doorligplekken (11 versus 19%). Ze gebruikten wel vaker antipsychotica (30 versus 20%). Van de mensen die vooraf nog liepen, was dat een half jaar na de breuk nog maar bij 11 procent van de geopereerden het geval, en 5 procent van de niet-geopereerden.

De auteurs merken terecht op dat zij niet voor alle mogelijke relevante verschillen tussen de wel en niet geopereerde groep konden corrigeren. Daardoor blijft de vraag of het verschil in overleving nu samenhangt met de operatie, of vooral verklaard wordt door andere verschillen tussen beide groepen. Hoe dan ook is duidelijk dat veel patiënten nadien klachten houden, waar mogelijk verbetering nog wel voor mogelijk is.

JAMA Intern Med, 2018. Doi: 10.1001/jamainternmed.2018.0743