Waarom niet iedereen alzheimer krijgt
Plaats een reactieElk brein bevat de noodzakelijke ingrediënten om alzheimer te laten ontstaan. In gezonde hersenen blijven die echter gescheiden, zodat ze geen ziekmakend cocktail kunnen vormen. Dat schrijven Uptal Das e.a. van de Universiteit van Californië in Neuron van deze week.
Cruciaal blijkt dat een eiwit en een enzym niet in elkaars nabijheid moeten komen. Vergelijk het, aldus één van de onderzoekers in een toelichting, met buskruit en een brandende lucifer: die houd je uit elkaars buurt om een explosie te voorkomen. Komen het eiwit en het enzym wel bij elkaar – en bij sommige mensen gebeurt dat kennelijk – dan kan dat de vorming van de voor alzheimer kenmerkende bèta-amyloïde plaques en dus progressieve celdegeneratie bevorderen. Om die plaques te maken zijn zowel amyloïde precursorproteïne (APP) als het enzym BACE-1 – dat APP in kleine toxische fragmenten afbreekt – vereist.
Das e.a. laten met behulp van in cultuur gebracht weefsel uit de hippocampus van mensen en muizen zien dat in gezonde hersencellen een politiek van segregatie wordt gevoerd: APP en BACE-1 worden na aanmaak strikt gescheiden en in afzonderlijke organellen opgeslagen. Voerden de onderzoekers de neuronale elektrische activiteit op, dan werd die segregatie deels opgeheven.
De onderzoekers zien daarin een overeenkomst met de vondst dat amyloïde plaques vooral worden aangetroffen in het zogeheten default mode network in menselijke hersenen. Dat netwerk omvat een verzameling hersenkernen die vooral neuraal en metabolisch actief zijn als mensen nergens gericht aan denken. Richten mensen hun gedachten daarentegen op een specifiek doel – zoals het oplossen van een probleem – dan neemt de activiteit in het netwerk juist af en derhalve, zo blijkt uit onderzoek, ook de vorming van plaques.
Henk Maassen
Lees ook:
- Nieuwe inzichten
- Honderd jaar Alzheimer
- Krimp hippocampus voorspelt risico op Alzheimer
- Nieuwe cognitietest voor dementerende migranten
- Campagne/docu: Dementie en dan
- Er zijn nog geen reacties
