VS: oudere dokters, hogere sterfte onder patiënten

Er is een verband tussen de leeftijd van de arts en de 30-dagen-overleving van Amerikaanse senioren die in het ziekenhuis worden opgenomen. Bij oudere dokters is de kans op overlijden iets hoger. Dit blijkt uit een studie van Yusuke Tsugawa e.a. die in The BMJ verschijnt. Het is de vraag of er een causaal verband is, en wat een verklaring kan zijn.

De onderzoekers gebruikten gegevens van een grote verzekeraar van ouderen in de VS, Medicare. Zij vergeleken de uitkomsten van zorg die oudere ‘hospitalisten’ (een soort internisten) leverden, met die van jongere. Daarvoor keken ze naar een steekproef van patiënten die werden opgenomen en behandeld door degene die op dat moment dienst had.

Het ging om meer dan 700 duizend opnames waar bijna 19 duizend dokters bij betrokken waren (mediane leeftijd artsen 41). Volgens de onderzoekers waren de patiënten in de verschillende leeftijdscategorieën (van de artsen) vergelijkbaar. Ze corrigeerden voor bepaalde kenmerken van patiënten, artsen en ze vergeleken binnen ziekenhuizen. Patiënten van de jongste artsen (<40 jaar) hadden de laagste 30-dagen-sterfte: 10,8 procent. Bij de 60-plus-artsen was dit 12,1 procent. Deze associatie was niet zichtbaar bij de artsen die de meeste patiënten zagen (>200 opnames per jaar). Er was geen verschil in aantallen heropnames; de zorgkosten waren bij oudere dokters iets hoger.

Een oorzakelijk verband kan op basis van zo’n onderzoek niet worden vastgesteld, benadrukken de auteurs zelf. Het is ook zeer de vraag of eenzelfde verband in andere landen, waar de zorg anders is ingericht en artsen in andere verbanden werken, ook te zien zou zijn. Als dat zo is, dan is het zaak om te achterhalen wat de oorzaak is. Ervaring is veel waard, maar kennis kan verouderen. Dat in combinatie met onderzoeken waaruit blijkt dat oudere artsen minder geneigd zijn zich te houden aan richtlijnen, zou een verklaring kunnen zijn.

In een commentaar wijzen Linda Aiken e.a. erop dat deze studie niets zegt over hoe artsen met hun patiënten communiceren en hoe ze hen informeren. En misschien zijn ze – op basis van hun ervaring – wel eerder geneigd om invasieve behandelingen rond het levenseinde achterwege te laten. Dus praten over goed of slecht functioneren: dat kan op basis van dit soort cijfers niet.