Vliegtuig: patiënt dood, reanimatie moet door

Vijf dokters kwamen tot de conclusie dat doorgaan met reanimeren zinloos was, maar toch moesten zij doorgaan vanwege het protocol van het vliegtuigpersoneel. Deze casus doet veel stof opwaaien op de website van The New England Journal of Medicine. Saillant detail: zowel patiënt als zijn aanwezige echtgenote waren gepensioneerde artsen.

De Amerikaanse neuroloog Malcolm Shaner schrijft in The New England Journal of Medicine (Up in the Air — Suspending Ethical Medical Practice) over zijn belevenissen aan boord van een vliegtuig dat van de oost- naar de westkust van de VS vloog. Achter hem greep een 70-jarige man, naar later bleek een oud-chirurg, naar zijn hart, en zakte in elkaar. Samen met mevrouw Shaner, interniste, legde hij de man op het gangpad en startte reanimatie. Een oncoloog, een anesthesioloog en een chirurg die toevallig ook aanwezig waren, hielpen hierbij. De AED signaleerde geen defibrilleerbaarritme. Na 25 minuten compressies en beademingen, besloten de artsen dat de reanimatiepoging zinloos was en wilden zij stoppen.

De stewardess legde daarop uit dat als zij zouden stoppen, het personeel het zou moeten overnemen. Reanimatie mag volgens het protocol van de vliegtuigmaatschappij niet worden gestopt. Zelfs tijdens de ingelaste landing zijn de Shaners toen maar doorgegaan met de reanimatie. Na overname door de toegesnelde hulpdiensten is de patiënt natuurlijk toch overleden (verklaard).

Shaner, die ook ethicus is, beschrijft in het stuk het dilemma waar de artsen voor stonden: doorgaan met zinloos medisch handelen of de reanimatie aan het personeel overlaten, dat zich vervolgens niet met de rest van de passagiers kon bezighouden.

Het stuk leidt tot veel reacties op de website van NEJM, onder meer van de vrouw van de overleden patiënt. Zij vertelt dat zij als oud-anesthesiologe de helpende artsen, maar ook het personeel en de piloot zeer dankbaar is voor de geboden hulp. Zij zag zelf ook in dat haar man – oud-chirurg – overleden was, en de reanimatiepoging gestopt kon worden, maar spreekt haar begrip uit voor de overwegingen van het personeel.

Sophie Broersen

Lees ervaringen van Nederlandse dokters tijdens de vakantie, onder meer in vliegtuigen: Is er een dokter op het strand?

Over medische verantwoordelijkheid in het vliegtuig: Zelden claim na hulp in vliegtuig
En een zinvolle aanvulling op dit artikel: Zelden claim na hulp in vliegtuig (brief)

Meer nieuws