Verpleegkundige die weigerde te reanimeren uit beroep gezet
3 reactiesEen 65-jarige verpleegkundige die twee jaar geleden eigenmachtig besloot een patiënt niet te reanimeren, mag nooit meer werken in haar beroep. Dat heeft het Regionaal Tuchtcollege Groningen dinsdag besloten, zo melden onder meer Trouw en Dagblad van het Noorden.
Tijdens een nachtdienst in het Ommelander Ziekenhuis in Winschoten kreeg een 72-jarige patiënt met naar de lever uitgezaaide darmkanker een hartstilstand op het toilet. De man was in het ziekenhuis om aan te sterken voor een geplande operatie. De verpleegkundige schatte zelf in dat reanimatie zinloos zou zijn en hem een verschrikkelijke dood zou bezorgen. Volgens Trouw wist ze dat voor deze patiënt de afspraak gold om in noodsituaties wel te beginnen met reanimatie. Het tuchtcollege rekent het de verpleegkundige aan dat ze de patiënt iedere kans om te overleven heeft ontnomen en ook dat ze toegesnelde collega’s liet weten dat reanimatie niet hoefde, waardoor zij hen achteraf in ernstige gewetensnood bracht. De verpleegkundige bleef bovendien tijdens de tuchtzaak volhouden dat een verpleegkundige een onafhankelijke beoordeling kan maken van de noodzaak tot reanimatie, terwijl dit in het ziekenhuis is voorbehouden aan de arts.
Hoewel de – inmiddels ontslagen – verpleegkundige tijdens de tuchtzitting heeft aangegeven nooit meer in de zorg te willen werken, vond de tuchtrechter dat volgens DvhN dat niet genoeg en ‘moeten toekomstige patiënten tegen haar worden beschermd’.
De positie van de verpleegkundige in het reanimatiebeleid is lastig, stelt Hugo van der Wedden, zelf verpleegkundige, in Medisch Contact. In de rubriek De Kwestie, die prangende praktijkdilemma’s aankaart . Hij stelt dat verpleegkundigen in deze situaties geen formele inspraak hebben, maar wel meestal als eerste aan het bed staan. Soms starten zij een reanimatie die kansloos is, omdat ze bang zijn voor de consequenties als ze het niet doen. De schade aan patiënten en zichzelf nemen ze voor lief, aldus van der Wedden.
Wat vindt u? Had het tuchtcollege met haar uitspraak verpleegkundigen enige ruimte moeten verschaffen om af te zien van reanimatie als de situatie daarom vraagt? Of moet dit een strikt medische aangelegenheid blijven? Reageer op De Kwestie: Mag een verpleegkundige zelfstandig afzien van reanimatie?
Lees ook
De Uitspraak van het tuchtcollege in Groningen
-
Simone Paauw
Simone Paauw deed de deeltijdopleiding journalistiek in Tilburg en werkt sinds 2008 als journalist bij Medisch Contact. Ze interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal, bijvoorbeeld voor de rubriek Het Portret. (Gezondheids)recht en medisch tuchtrecht hebben haar bijzondere interesse. Ze heeft aandacht voor diversiteit en inclusie in de breedte, discriminatie en grensoverschrijdend gedrag (op de werkvloer) en de positie van vluchtelingen en vluchteling-artsen. Daarnaast schrijft ze over tal van andere onderwerpen.
J. Hulshof
GGZ-arts, Wolfheze
Het tuchtcollege is volkomen terecht tot zijn conclusie gekomen. Als je als patiënt in een zeer kwetsbare positie je levenslot in handen legt van een multidisciplinair team van een afdeling, dan moet je er van op aan kunnen dat alle leden van dat tea...m handelen volgens de afspraken. Als je als teamlid het niet eens bent met het gevoerde beleid, dan moet er wel ruimte zijn om dat beleid ter discussie te kunnen stellen, maar vervolgens moet er in overleg met alle betrokkenen - uiteraard in de eerste plaats met de patiënt - opnieuw een beleid worden gemaakt (of het oude beleid bevestigd). En als je als lid van zo'n team zelf in gewetensnood komt, b.v. doordat je je echt niet kunt verenigen met een reanimatiebeleid voor een bepaalde patiënt, dan moet je daar ook duidelijk over zijn en stellen dat je niet meer in de zorg voor die ene patiënt betrokken wilt zijn. En niet buiten alle overleg en beleid om handelen zoals de verpleegkundige heeft gedaan. De vraag doet zich zelfs voor of hier niet in strafrechtelijke zin sprake is van dood door schuld.
R.W. Koster
cardioloog niet praktiserend, Amsterdam
Uit de uitspraak van het RTC blijkt als vaststaand (niet bestreden door verweerder) dat het besluit tot volledig behandelbeleid, kennelijk gericht op genezing, is genomen in overleg met de patient en de familie. De patient had ervoor kunnen kiezen, g...ezien de medische omstandigheden, af te zien van volledige behandeling en b.v. te kiezen voor een niet-reanimerenbeleid. Daarvoor heeft de patient dus niet gekozen. Die wens dient door alle behandelaren te worden gerespecteerd en is niet relevant of een daarbij betrokken behandelaar arts of verpleegkundige is. De omstandigheden waaronder verweerder de patient hangend over een postoel aantrof, waren niet zodanig dat zij daarvan met medisch relevante argumenten van mocht afwijken. Ook de briefschrijver Hesselink moet zich van een waardeoordeel van de kwaliteit van leven van de 71-jarige patiënt onthouden, zeker nu die zelf nadrukkelijk voor volledige behandeling heeft gekozen.
Reanimatie is altijd een zaak van relatief kleine kans op succes. Maar die kleine kans mag de patient niet worden onthouden, gegeven zijn eigen wens. Daarom is de uitspraak van het RTC juist.
jan keppel hesselink
arts-pijnbehandelaar, bosch en duin
Als je deze casus zo leest, viel me op dat de eerste reflex bij me was, wat een wijze verpleegkundige, ze/hij zou gelijk kunnen hebben.
Je vraagt je vervolgens af hoe het reanimeren beleid dan tot stand gekomen is, met in de lever gemetastaseerde d...armtumoren, bij deze 72-jarige man. Was de darmtumor bijzonder goed gevoelig voor chemotherapie misschien, en was er nog niet een mislukt chemotherapie traject in het verleden geweest? Dan zou ik me iets kunnen voorstellen van een reanimeren beleid.
Maar als het een moeilijk behandelbare tumor is, waarom zou je dan op je 72ste bij een acute hartstilstand je willen laten reanimeren?
Kortom, we hebben te weinig gegevens om zinvolle uitspraken te doen, maar de verpleegkundige had misschien wel gewoon gelijk vanuit een ongecompliceerd menselijk perspectief.