UMC Utrecht onder verscherpt toezicht
16 reactiesHet UMC Utrecht (UMCU)staat sinds 6 april voor een periode van maximaal zes maanden onder verscherpt toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). De IGZ intensiveerde het toezicht op het Utrechtse academische ziekenhuis al in november 2015, nadat het televisieprogramma Zembla berichtte over een drietal calamiteiten op de afdelingen KNO en Hoofd-halschirurgische Oncologie én over een mogelijke angstcultuur op de afdeling KNO. Naar aanleiding van deze Zembla-uitzending stelde de IGZ een onderzoek in naar de patiëntveiligheid en de kwaliteit van zorg op deze twee afdelingen en in het hele ziekenhuis.
De directe aanleiding voor het verscherpt toezicht is het besluit van de raad van bestuur (rvb) van het UMCU om een kno-arts, die naar aanleiding van de Zembla-uitzending in opspraak raakte en tijdelijk was vrijgesteld van patiëntenzorg, in maart weer geleidelijk aan het werk te zetten. Het ziekenhuis stelde de IGZ vooraf niet op de hoogte van deze beslissing.
Uit het IGZ-verslag blijkt dat de rvb van het UMCU op 27 januari de inspectie liet weten dat zij voor de afronding van het IGZ-onderzoek ‘geen besluit zal nemen over de werkhervatting van deze arts’. ‘Maar op 15 maart heeft het UMC Utrecht toch besloten om de arts weer te betrekken in de patiëntenzorg, zonder ons vooraf te informeren’, zegt een IGZ-woordvoerder. ‘Omdat wij al een tijdje intensief toezicht houden, veel contacten hebben met de rvb en onderzoek doen naar de calamiteiten waarbij ook de kno-arts betrokken was , ligt het in de rede dat het UMC Utrecht ons had geïnformeerd over deze beslissing.’
De inspectie vindt het verder kwalijk dat de terugkeer van de kno-arts op de werkvloer tot de nodige commotie in de media heeft geleid. Het was juist de ophef na de Zembla-uitzending die aanleiding was om de arts tijdelijk met verlof te sturen, omdat bij hem de rust en concentratie ontbraken om zijn werk goed te doen. Overigens besloot het UMCU begin april dat de kno-arts voorlopig toch niet mag opereren of mag optreden als hoofdbehandelaar. ‘De aandacht in onder meer de media leverde hem opnieuw veel druk op’, stelde een UMCU-woordvoerder destijds.
De IGZ schrijft in haar brief dat ‘het vertrouwen van de inspectie in de rvb is geschaad, in die zin dat de rvb op een cruciaal moment de inspectie niet heeft meegenomen in haar besluitvorming’. De communicatie van de rvb rond de werkhervatting van de kno-arts is niet de enige reden waarom de IGZ het UMC Utrecht onder verscherpt toezicht heeft gesteld. De inspectie vindt ook dat het ziekenhuis het eigen herstelplan om de veiligheid en kwaliteit van zorg te verbeteren en te vergroten sneller moet uitvoeren. ‘Wij willen hier bovenop zitten’, zegt de IGZ-woordvoerder.
Een woordvoerder van het UMC Utrecht zegt dat het ziekenhuis het besluit van de IGZ ‘accepteert’ en dat het ‘er alles aan doet om de benodigde verbeteringen voortvarend te realiseren’.
Bas Knoop
Twitter: @bknoop
Dossier UMC Utrecht
Wil Bosboom
huisarts, De Meern
@Bonte: De relevantie van mijn bijdrage is wijzen op een discussie die afglijdt van inhoudelijk naar persoonlijk.
Om elkaar heen spinnen is nog vermakelijk, maar uit de bocht vliegen is dat niet meer.
En u begon beiden juist zo goed: haaks op elkaa...r staande heldere standpunten.
Openheid lijkt me overigens de enige manier om een angstcultuur en “er niets van leren” tegen te gaan. De manier waarop die openheid wordt gerealiseerd en afgehandeld kan helaas soms ook een mijnenveld blijken (Tuitjenhorn).
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Bosboom: Ach, af en toe elkaar in de haren vliegen is niet zo erg, zo lang het alleen met woorden is, raakt er niemand zwaargewond. Ik weet echter niet of Tuitjehoorn nu wel zo'n goed voorbeeld van openheid is. Volgens mij ontbrak het er daar juist ...aan. Een vage intuïtie van een co-assistent, die dat melde bij een terugkom middag, en een begeleider die niet naar de huisarts stapte, maar naar de opleiding, die de inspectie inlichtte, en een inspectie die vervolgens op tilt sloeg. Dat is nu net niet wat ik als "openheid" graag zou zien.
Maar wat zou het toch mooi zijn als de hoofdpersonen, zoals in het UMCU zelf naar buiten zouden treden met wat er nu precies is gebeurd. Maar blijkbaar kan dat niet meer, omdat er veel te veel is gebeurd wat het daglicht niet kan verdragen.
Tot nu toe is mijn eigen ervaring dat het maken van fouten je niet kwalijk genomen wordt door patiënten en familie, maar wat je wel kwalijk wordt genomen dat je er niet eerlijk en open over bent, en het probeert te verhullen of te ontkennen. Voor chirurgen ligt dat natuurlijk wat "scherper", omdat men vaak sneller moet beslissen, waar wij als beschouwende artsen wat vaker nog eens terug kunnen gaan naar de patiënt om te zien of we iets gemist hebben, maar zo moeilijk kan het principe toch niet zijn?
De Duitsers zeggen: "Die Lüge hat kurze Beine". Eerlijkheid duurt echt het langst. En als je een keertje een fout maakt, dan voelt dat niet goed, maar het hoort er wel bij. En het open zijn over een fout kan er ook voor zorgen dat anderen niet dezelfde fout maken. Dat is toch allemaal niet zo heel moeilijk? Waarom dan toch altijd weer nieuwe "schandalen" zoals op de afdeling KNO van het UMCU? IJdelheid, narcisme, grootheidswaanzin, angst voor reputatieschade, haantjesgedrag? Wie het weet mag het zeggen...
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Maas: Ik denk niet dat ik het beter had kunnen samenvatten. De zorg begint altijd met diegene die naast je bed staat. Daar zal nooit een ziektekostenverzekeraar, een accreditatiecircus of een Raad van Bestuur iets aan kunnen veranderen.
@Bosboom: W...at is de relevantie van uw bijdrage? Ik zie niets inhoudelijks in uw reactie, iets wat de twee narcisten , Kroon en ondergetekende in ieder geval niet ontzegd kan worden...
Wil Bosbom
huisarts, De Meern
De discussie tussen de collega’s Bonte en Kroon is inmiddels afgegleden naar een bedenkelijk narcistisch niveau.
Uw onderlinge kruistocht is de oorspronkelijke discussie gaan overvleugelen.
Uw verdere discussie mag u wat mij betreft buiten MC voeren....
Ad J.J. Maas
klinisch fysicus, 's-Hertogenbosch
De casus in Utrecht laat mijns inziens een aantal zaken zien:
* De betrekkelijkheid van een JCI (Joint Commission International) certificatie;
* Dat een ziekenhuis (nog steeds) vergeleken kan worden met een eilandenrijk met elk eiland zijn eigen cult...urele eigenaardigheden;
* Dat voor het evenwicht tussen transparantie, matglas, gipswand en betonnen muur geen algoritme bestaat en een verkeerde inschatting zo gemaakt kan worden;
* Dat skeptici en klokkenluiders een organisatie gezond kunnen houden zolang ze maar gehoord worden en niet de gelegenheid krijgen verlammend te werken;
* Dat macht niet bij één persoon geconcentreerd moet zijn en het houden van toezicht functioneel is;
* Dat de patiënt afhankelijk is van (het gedrag van) diens zorgverleners;
* En dat de media gemakkelijk een beeld focusseren, vergroten, verkleuren en vervormen.
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Kroon: Ik luister meer dan u zou denken. Maar iemand die meteen de vergelijking trekt met Wilders diskwalificeert zichzelf en al zijn eigen kleinerende opmerkingen daarna. En ja, lastig ben ik, voor mezelf en voor anderen. En ondanks alles, als u in... de buurt bent bent u van harte welkom voor een kop koffie, in tegenstelling tot de figuur waar u me mee vergelijkt hoef ik niet zo nodig alles over de grens te zetten wat me niet bevalt, dan ga ik liever zelf weg...
H.M. Kroon
chirurg, ROTTERDAM Nederland
Collega Bontes: u bent een kinderachtig man en hardleers. Sterkte!
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Kroon: "Snakes in Suits" is overigens ook een aanrader. Zeker voor iemand die in een academisch ziekenhuis werkzaam is. Kleine stukjes tegelijk, anders blijft er van uw vertrouwen in het goede van de mens niet veel over. En als u daarna nog moed hee...ft, "The Psychopath Inside" is ook zeer lezenswaardig...
Ik ga maar eens even opzoeken wie Wilders ook al weer is.
H.M. Kroon
Chirurg, ROTTERDAM Nederland
Collega Bonte: u bent wel heel erg overtuigd van uw eigen gelijk. Lastig voor u lijkt me. Soms is het zo verhelderend om alternatieve ideeën eens toe te laten al is het maar om vervolgens (nog) beter stelling te kunnen nemen.
Het is maar een tip, ne...t als het op de persoon spelen en kleineren, misschien wordt u een leuker mens en beter dokter als u dat niet doet. Het proberen waard.
En omdat ik u nu een beetje denk te kennen: u heeft t laatste woord, over en uit!
H.M. Kroon
chirurg, ROTTERDAM Nederland
Collega Bonte staat inmiddels bekend om zijn weinig verhullende en harde toon. Een plek naast Wilders of andere baasspelertjes uit het verleden zal hem niet misstaan.
Dan inhoudelijk: Ik ga uit van het goede van de mens en dus van mijn collega's. 99...% doet uitstekend werk, misschien 1% niet. Daardoor geloof ik in het zelfreinigend vermogen van de medici en van ziekenhuizen zelf. Ik ben er van overtuigd dat hoe hard je ook optreedt tegen de incidentele misstanden bij de 1%, zoals nu gebeurt in het UMCU, je veel (alles) kapot maakt bij die 99% en niets oplost bij die 1%. Kijk maar naar recente zaken: heeft alle comotie rond Jansen Steur ook maar IETS goed gedaan voor de patient? of de inspectie bemoeienis in de zaak Tuitjenhoorn?
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Kroon: U heeft duidelijk niet zo heel veel begrepen van mijn stukjes in het verleden, en ik vraag me af of u ze wel goed heeft begrepen. En het verwijzen naar Wilders of andere baasspelertjes getuigt van een vorm van populisme die nu juist iemand al...s Wilders niet misstaat.
Inderdaad gaat er heel veel goed in het ziekenhuis, omdat de meeste medewerkers nu eenmaal wel gemotiveerd zijn om er het beste van te maken. Ik heb herhaaldelijk aangegeven dat bemoeienis van de inspectie tot niets leidt, hooguit dat de inspecteur een keertje vaker een kopje koffie gaat drinken met de Raad van Bestuur. Helaas is dit niet slechts theoretische kennis, heer Kroon, maar kan ik daar zelf ruimschoots over meepraten.
De kern van de zaak is hoe er is omgegaan met goed gefundeerde kritiek die vanuit de vakgroep zelf kwam. Die is niet serieus genomen, niet door de vakgroep, niet door de hoogleraar, niet door de Raad van Bestuur, en niet door de inspectie. Een professor werd naar Amsterdam weggepest en een jong staflid moest zijn heil zoeken in Groot-Brittannië. Dat is wat ik bedoel met toedekken, de rijen gesloten houden en elkaar de hand boven het hoofd houden. U bent een hele knappe chirurg als u dat kunt ontkennen waar het de casus UMCU betreft.
Als dan vervolgens het abces, om maar in uw taal te blijven, toch tot problemen blijkt te leiden, is het maar het best om dit adequaat te draineren in plaats van er een dik verband omheen te wikkelen. En dat laatste is precies wat de Raad van Bestuur geprobeerd heeft te doen. pus, ibi evacue, heet dat toch in uw termen?
Misschien valt het u als snijdend specialist wat zwaar om mijn reacties grondig te lezen, vandaar deze toelichting. Als het nog iets meer in Jip- en Janneke taal moet, laat het even weten.
H.M. Kroon
chirurg, ROTTERDAM Nederland
Collega Bonte: (na een kleine koffiepauze): Ik zal mij distantieren van uw 'Jip en Janneke' en andere op mij overkomende als kleinerende verwijzingen zoals in uw reactie, het gaat immers om de inhoud en zelfs mett u is inhoudelijk te discussieren:
Na...tuurlijk zijn er misstanden die actie vragen en het heeft er alle schijn van dat er iets goed is mis gegaan in het UMCU.
Als u goed tussen de regels kan lezen ziet u dat ik me afvraag of een verscherpt toezicht of Inspecties of welke actie door de overheid dan ook wel enig effect heeft, want het doet wel heel veel kwaad voor iedereen in de zorg (niet in de laatste plaats de patient) terwijl het in mijn optiek niets oplevert. Kortom: het middel lijkt mij erger dan de kwaal.
Hoe los je dan dit soort misstanden dan op? hoor ik u vragen. Daar heeft helaas niemand het antwoord op. Als alle betrokken partijen (afdeling, raad van bestuur en inspectie) zoals in de casus UMCU hebben gefaald, zoals de media ons doen vermoeden, zullen dit soort misstanden helaas blijven bestaan. Daar helpt heel hard ingrijpen niet tegen, terwijl de goeden en de onschuldigen er wel onder lijden.
Het middel is dan dus erger dan de kwaal en vraag ik mij af of je zo'n middel dan wel moet inzetten.
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Kroon: Ik vraag me af of iemand die een andere arts op nogal dubieuze gronden vergelijkt met Wilders, het recht heeft om diezelfde persoon kinderachtig en hardleers te nomen als ie een koekje van zijn eigen kinderkoekjesdeeg krijgt. Maar blijkbaar k...an Kroon niet zo goed tegen een kritische houding, en dat is zorgwekkend maar helaas maar al te vaak illustratief voor iemand die in een academisch medisch centrum werkzaam is.
En hoewel Kroon gepromoveerd is, en dus zou moeten weten dat het niet zo verstandig is om in het wilde weg wat getallen te roeptoeteren, heeft Kroon daar geen enkele moeite mee: 99% gaat volgens hem goed, misschien 1% fout. Op welke studies dit gebaseerd is, blijft onduidelijk. Ik vrees dat een referentie er niet gaat komen.
Helaas zijn er teveel voorbeelden van situaties waar overduidelijk sprake was van disfunctioneren van individuele artsen en/of vakgroepen waarbij bij herhaling alarm werd geslagen door collega’s, maar waar alle mechanismen en regelingen vervolgens faalden om het probleem op te lossen. Ik heb dit helaas twee keer zelf mee mogen maken, en daar is mijn vertrouwen in mensen en instanties niet groter van geworden.
Bovendien lees ik niet tussen regels, maar de regels zelf. Dat zou Kroon ook eens moeten doen, dan had hij kunnen lezen dat ik verscherpt toezicht niet zinvol acht, omdat de Inspectie helemaal niet de kennis en kunde heeft om dergelijke problemen boven water te krijgen. De inspectie had de anonieme melding van de KNO-artsen inmiddels al weer gesloten, na aan de Raad van Bestuur gevraagd te hebben wat er aan de hand was. En de Inspectie slikte zonder meer het antwoord dat er sprake was van een rancuneuze arts die ontslagen werd en nu in Engeland werkte.
Er is iets grondig mis in de manier waarop omgegaan wordt met dergelijke collega’s en dergelijke situaties. Er is meer genoeg literatuur die analyseert waarom het in dergelijke situaties zo schrikbarend mis gaat. U zou in uw koffiepauze boeken kunnen lezen zoals ”How Doctor’s Think” van Jerome Groopman, of ”Thinking Fast and Slow” van Daniel Kahnema.
Of u kunt gewoon als een naieve goedgelovige uw ogen sluiten voor dergelijke situaties en andere andere mensen uitschelden voor hardleers en kinderachtig…
H.M. Kroon
chirurg, ROTTERDAM Nederland
Hoe goed het ziekenhuis ook, er zullen altijd rotte appels zijn. Het UMCU is een kundig en goed ziekenhuis. Het is zo
Jammer dat dit soort berichten en acties van de media en Inspectie meer kapot maken dan dat ze iets oplossen.
Vertrouwen komt imme...rs te voet, maar gaat te paard.
Patienten die hier niets mee te maken hebben, worden hier de dupe van en durven niet meer naar het ziekenhuis. Een verlies-verlies-verlies-verlies situatie voor de patient, de zorgprofessionals, het ziekenhuis en de Inspectie. Misschien is al die openheid wel helemaal niet goed en los je juist sommige zaken liever binnenskamers op, om de rust te bewaren.
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
@Kroon: Deze opvatting is dus precies datgene wat een dergelijke cultuur in stand houdt. Toedekken, de rijen gesloten houden, elkaar de hand boven het hoofd houden. Dat heeft dan ook goed gewerkt, maar toch niet heus. Problemen binnenskamers oplossen... lukt alleen als iedereen inziet dat er een probleem is. En dat is in dergelijke situaties nu net het probleem. Dan kun je wel jammeren dat openheid meer kapot dan goed maakt, maar dat had je dan eerder moeten bedenken. Problemen in Utrecht werden opgelost door kritische mensen weg te pesten en vermijdbare complicaties liefdevol toe te dekken. Niet een plek waar ik graag behandeld zou willen worden. Maar collega Kroon heeft daar blijkbaar geen problemen mee. Tot zijn kinderen er behandeld worden, misschien...
W. van der Pol
ziekenhuisapotheker en counselor, Delft
Het ene toezicht is kennelijk het andere niet. Maar je mag toch aannemen dat de Raad van Toezicht tijd vrij maakt om de relatie met de externe toezichthouder goed in de gaten te houden. Het afstevenen op verscherpt toezicht van de IGZ is niet echt te...n faveure van de Raad van Toezicht. Ik zou publicitair niet alles willen afwentelen op de Raad van Bestuur. Wat er precies gaande is, weet ik natuurlijk niet. Wel weet ik dat het UMCU voor mij jarenlang het voor- en toonbeeld is geweest van patientveiligheid. Triest voor hen die zich toen zo hebben ingespannen.