Thuis bevallen net zo veilig als in het ziekenhuis

Baby’s van vrouwen die thuis bevallen, overlijden niet vaker tijdens of vlak na de geboorte en worden niet vaker opgenomen op de intensive care dan poliklinisch geborenen.

Dat blijkt uit Nederlands onderzoek dat vorige week werd gepubliceerd in British Journal of Obstetrics and Gynaecology. De onderzoekers analyseerden de gegevens van een cohort bestaande uit 529.688 vrouwen die werden begeleid door een verloskundige en tot de zogenaamde ‘laagrisicogroep’ behoorden. Van deze vrouwen wilden er 321.307 thuis bevallen, 163.261 in het ziekenhuis, en van de rest, 45.120 vrouwen, was niet bekend wat hun voorkeur had.

De geruststellende conclusie beantwoordt de vraag niet hoe het dan wel komt dat met een sterfte van 1 op 100 kinderen rond de geboorte Nederland op Europese schaal erg slecht scoort. Coauteur Simone Buitendijk van TNO en hoogleraar integrale preventieve gezondheidszorg voor kinderen aan het LUMC: ‘Moeders zijn hier gemiddeld ouder dan in alle andere Europese landen. En allochtone moeders lopen 40 procent meer risico dat hun kind overlijdt rond de geboorte.’ Hoe uniek Nederland daarin is, is met de bestaande Europese statistieken moeilijk te zeggen.’

‘Het naakte feit blijft’, meent Hein Bruinse, hoogleraar obstetrie aan het UMCU, ‘dat we het slechter doen dan de rest van Europa. Misschien heeft het ook te maken met de tweedelijnszorg: in Nederland is niet 24 uur per dag een gynaecoloog in het ziekenhuis; we weten dat de sterfte in de avonduren en in de nacht wat hoger is.’

Kritiek op het onderzoek heeft hij overigens niet: ‘Dat is goed uitgevoerd’. Maar, vraagt hij zich af, wat is eigenlijk veilig? ‘Behoor je tot de laagrisicocategorie en krijg je een levend kind, dan is met deze cijfers de kans op opname op een neonatale ic 2 op 1000. Het risico dat je kind tijdens de bevalling overlijdt, bedraagt 1 op 3000 en het risico dat het überhaupt overlijdt 6 tot 7 per 10.000. Dat zijn allemaal potentieel gezonde, normale kinderen. Je kunt zeggen: die sterfte hoort erbij. Maar dat vind ik dus niet.’

Aanknopingspunten hoopt hij te vinden in onderzoek dat hij in de regio Utrecht heeft gedaan naar de sterfte onder aterme kinderen zonder congenitale afwijkingen, en waarbij ook is gekeken naar wat er in de tweede lijn gebeurde. ‘Het aantal opnamen op een neonatale ic was 4 op 1000 kinderen. Van 17 procent was duidelijk: was er anders gehandeld, dan waren ze niet op de ic terechtgekomen; bij 50 procent was er in dat opzicht mogelijk wat aan de hand.’ Bijvoorbeeld door vertraagd aankomen in het ziekenhuis vanwege verkeersdrukte.

Volgens Buitendijk genereerde de uitkomst van haar studie vorige week veel aandacht in het buitenland, met name in Groot-Brittannië, waar de overheid het aantal thuisbevallingen, dat nu rond de 2,5 procent zweeft, wil verhogen naar 10 procent. Bruinse vindt het geen ongevaarlijke ontwikkeling. ‘De Britse midwives hebben een andere functie dan onze vroedvrouwen en men kent daar niet de decennia oude infrastructuur die wij hier hebben. Thuis bevallen moet geen heilig moeten worden.’ HM