The Lancet opent de aanval op Brits sterrensysteem

De Britse gezondheidszorg is vergeleken met voorgaande jaren wel beter geworden, maar kent nog tal van tekort-komingen. Een aantal ziekenhuizen moet daarvoor boeten, zo blijkt uit het pas verschenen jaarverslag 2003 van de Healthcare Commission. Richard Horton, hoofdredacteur van The Lancet, veegt de vloer aan met het rapport.

De Healthcare Commission, sinds 1 april de opvolger van de commissie voor Health Improvement, constateert in het jaarverslag ongelijkheden in het zorgaanbod tussen armere en rijkere gebieden in Engeland en Wales. Maar daarbij blijft het niet. Prestaties van ziekenhuizen worden in Engeland en Wales sinds september 2001 gewaardeerd aan de hand van een sterren-systeem, waarbij er maximaal drie ‘sterren’ zijn te verdienen. Op basis van onder andere door ziekenhuizen zelf aangeleverde prestatiedata, heeft de commissie nu enkele gerenommeerde instellingen een ‘ster’ ontnomen.

Deze ziekenhuizen lopen daarmee een gerede kans hun ‘Foundation-status’ te verliezen die hun minder overheidscontrole in het vooruitzicht stelde en meer vrijheid bij de besteding van hun budget. Daardoor konden zij beter rekening houden met de behoeften en wensen in hun adherentiegebied.

In een open brief aan de voorzitter van de commissie, de ethicus en jurist Ian Kennedy , opende Lancet-hoofdredacteur Richard Horton vorige week vrijdag de aanval op de werkwijze en de evaluaties van de commissie. Hij noemt ze vernederend, dubieus, onbetrouwbaar, obscuur, niet-representatief, anti-wetenschappelijk, niet-reproduceerbaar, op fouten gebaseerd, tendentieus en ongerechtvaardigd. Bovendien zouden de activiteiten van de commissie het publieke vertrouwen in het nationale gezondheidssysteem ondermijnen.

Horton verwijt de commissie dat ze onvoldoende open is over haar meetmethoden, dat ze geen informatie geeft over foutenmarges en uitsluitend oog heeft voor kwantitatieve gegevens: aan kwalitatieve informatie heeft ze kennelijk geen boodschap. Hij weet ook hoe dat komt: slechts twee van de veertien commissieleden zijn praktiserende geneeskundigen.

De hoofdredacteur vindt dat artsen en verpleegkundigen wel wat beters te doen hebben dan ‘enorme hoeveelheden tijd’ spenderen aan het bijeengaren van informatie voor de commissie. De methoden van de commissie hebben een perverse uitwerking, aldus Horton: ‘Ze moedigen aan tot het manipuleren van getallen om doelstellingen te halen.’

‘Stop ermee, en doe het nu’, adviseert Horton met klem. Want: ‘De commissie brengt onherstelbare schade toe aan mensen die nu al op hun tandvlees lopen en aan de diensten die ze elke dag met waardigheid en trots leveren.’

In een reactie stelt commissievoorzitter Ian Kennedy dat de calculatie van de waarderingen ‘complex’ is, en dat, inderdaad, ‘het huidige sterrensysteem op een te smalle basis berust’. Horton heeft gelijk als hij stelt dat zowel gelet moet worden op prestaties in het verleden als op verbeteringen, erkent Kennedy.

In de herfst zullen tal van betrokkenen (‘dokters, verpleegkundigen, patiënten, belastingbetalers, bestuurders én dr. Horton’, zegt Kennedy) worden uitgenodigd hun kritiek op het bestaande onderzoeksmethodiek te ventileren. Die kritiek zal  worden verwerkt in een nieuwe onderzoekssystematiek die vanaf 2005 in gebruik zal zijn.