Laatste nieuws
Jan van Bergen
3 minuten leestijd
opinie

Stop dure soa-tests

2 reacties

opinie

Financiële drempel schadelijk voor volksgezondheid

Huisartsen krijgen steeds vaker vragen over de prijs van diagnostiek. Dat geldt zeker bij soa-testen, omdat het daar vaak jonge patiënten betreft, wier eigen risico niet is verbruikt. In de praktijk blijken de prijzen van soa-diagnostiek enorm te variëren.

De meest gebruikelijke manier om soa’s zoals chlamydia, gonorroe of trichomonas op te sporen is middels amplificatietechnieken zoals de polymerase chain reaction (PCR). De NZa-tarievenlijst eerstelijnsdiagnostiek (tariefbeschikking TB/CU-7041-03 van 1 april 2013) geeft prijzen voor amplificatie van 39 euro (geautomatiseerd) tot 198 euro (handmatig/kwantitatief). Tegenwoordig is deze diagnostiek grotendeels geautomatiseerd en zou dus het lage tarief moeten gelden. Overigens is het de vraag of dat niet veel te hoog is in verhouding tot de werkelijke kosten, want in gecertificeerde privélabs worden amplificatietesten op chlamydia, gonorroea en trichomonas tezamen aangeboden voor 45 euro.

Ongevraagde extra’s
Los hiervan melden collega-huisartsen dat sommige labs – als er enkel een chlamydiatest is aangevraagd – exorbitante bedragen van 200 tot 300 euro aan patiënten of hun verzekeraars vragen. Zij hanteren dan bijvoorbeeld de hoge prijs voor de handmatige amplificatie of testen routinematig mee voor gonorroe en trichomonas. Deze ongevraagde bepalingen brengen ze dan in rekening, al dan niet volgens het hoge tarief. Een makkelijke bron van inkomsten voor een lab, zonder extra werk omdat de geautomatiseerde moleculaire diagnostiek vaak standaard deze additionele uitslagen genereert.

Binnenkort verschijnt de herziene NHG-Standaard Soa met actuele richtlijnen voor huisartsen. Daarin wordt benadrukt dat voor laagrisicojongeren zonder klachten alleen een chlamydiatest nodig is en niet routinematig ook gonorroe of trichomonas meebepaald hoeft te worden. De NHG-Expertgroep Seksuele gezondheid ondersteunt de implementatie van deze nieuwe standaard.

Consequenties
Hoge prijzen voor soa-tests bij de huisarts hebben drie ongewenste consequenties. Ten eerste zorgen die voor onnodige kostenstijgingen in de zorg. Gezien het volume van chlamydiatesten in Nederland – naar schatting alleen al bij de huisarts meer dan 300.000 testen per jaar – gaat het al gauw over tientallen miljoenen die doorberekend worden naar de basisverzekeringen.

Ten tweede ontstaat er zowel een individueel als een volksgezondheidsprobleem indien patiënten vanwege de kosten afzien van diagnostiek of hun toevlucht nemen tot goedkopere, onbetrouwbare doe-het-zelftesten. Niet of te laat behandelen kan immers leiden tot complicaties bij het individu en transmissie naar derden.

En last but not least; de huidige financiering duwt patiënten richting de soa-poli van de GGD, waar een soa-test gratis is. Deze poli’s zijn bedoeld voor risicopatiënten, maar gezien de hoge kosten bij de huisarts is het niet vreemd dat ook andere patiënten er gebruik van willen maken. En dat terwijl de overheid aangeeft dat deze zorg slechts aanvullend behoort te zijn op de huisartsenzorg.

Veel huisartsen hebben weinig inzicht in de prijzen van diagnostiek. Dat betekent zeker niet dat ze niet kostenbewust zijn of willen zijn, maar de markt van diagnostiek is ongrijpbaar voor de individuele huisarts en blijkbaar is er nog onvoldoende aandacht van overheid en zorgverzekeraar voor de inkoop van eerstelijnsdiagnostiek. Hoog tijd om dit beter te organiseren en een einde te maken aan het zakkenvullen ten koste van individu en volksgezondheid.


Jan van Bergen, huisarts, o.m. voorzitter NHG-Expertgroep Seksuele Gezondheid, buitengewoon hoogleraar soa en hiv in de eerste lijn, AMC-UVA

contact: jvanbergen@soaaids.nl; cc: redactie@medischcontact.nl

NHG huisartsen Expertgroep Seksuele gezondheid: www.sekshag.nl

Geen belangenverstrengeling gemeld



De NZa-tarievenlijst (PDF)

Lees ook:


<b>Download dit artikel (PDF)</b>
opinie seks nhg volksgezondheid HIV soa
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • W.J. Duits

    Bedrijfsarts, HOUTEN

    Over het algemeen kijk ik heel kritisch naar de rol van de ziektekostenverzekeraars, maar dit is m.i. bij uitstek een taak voor hen. Zij hebben hier een direct belang bij. Dus zorgverzekeraars help de huisartsen aan een goed tarief voor deze onderzoe...ken.

  • Lex Goudswaard

    huisarts, Houten

    Die testen zullen best goedkoper kunnen, maar de goedkoopste soatest is nog steeds geen soatest. De jongens en meisjes mogen wel eens wat kritischer worden op hun testaanvraaggedrag. Een nieuw vriendje of vriendinnetje? Hup, eerst naar de huisarts vo...or een soatest. Op de vraag 'welke dan?' blijven ze het antwoord schuldig en na 'waarom dan?' volgt meestal iets vaags als 'condoom gescheurd' of 'gewoon, voor alle zekerheid'. Na wat doorvragen komen we dan meestal uit op geen of een laag risico en kunnen de testen achterwege blijven, maar evenzo vaak zet ik toch maar een aantal kruisjes op het aanvraagformulier. Zou van de hoge rekening die dan volgt een preventieve werking uitgaan? Een mooie onderzoeksvraag.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.