‘Steun collega’s voorwaarde voor veiligheid’

Collegiale steun voor artsen die een fout maken, maakt de zorg veiliger. Dat stelt de Amerikaanse chirurg Jo Shapiro vandaag in haar inaugurele rede. Afgelopen jaar trad ze voor vijf jaar aan als bijzonder hoogleraar Professionalism en Peer Support bij het Universitair Medisch Centrum Groningen.

Artsen die fouten maken, ondervinden daar ernstige gevolgen van, zoals stress, schaamte, isolatie, angst en woede, stelt Shapiro in haar rede getiteld: ‘Innovation and Culture Change: Supporting Safe Healthcare.’ Dit kan leiden tot burn-out en andere ernstige klachten, tot zelfmoord aan toe. ‘En je wil niet worden verzorgd door een burn-out dokter’, stelt Shapiro. Een gebrek aan steun voor artsen die een fout hebben gemaakt, beïnvloedt de patiëntveiligheid, aldus Shapiro. ‘Artsen hebben er emotioneel last van en gaan er slechter door functioneren. De kans dat dezelfde fout weer wordt gemaakt blijft bestaan, omdat er door anderen niet wordt geleerd van de fout. En anderen zullen uit angst voor straf fouten of zorgen minder snel melden.’

Shapiro, ook hoofd van het Center of Professionalism and Peer Support van het Brigham and Women’s Hospital in Boston, onderzocht hoe artsen die een fout hebben gemaakt, daar goed mee leren omgaan. Na een misser helpt het artsen erover te praten met collega’s en de betreffende patiënt en met collega’s te leren van de fout. Ook verontschuldiging, vergeving en het kunnen omgaan met imperfectie zijn elementen die artsen helpen als er iets is misgegaan.

Shapiro kondigde aan het programma voor collegiale steun (peer support), dat ze sinds 2012 in Groningen opzette en waaraan inmiddels ruim vijftig artsen en verpleegkundigen hebben meegedaan, verder uit te rollen. Shapiro: ‘We werken daarnaast aan een uniforme en centrale manier voor het melden van fouten en het minimaliseren of elimineren van schuld voor het individu.’

Eva Nyst

PubMed: Wisdom in Medicine: What Helps Physicians After a Medical Error?