Snelle tbc-test werkt goed

Een snel inzetbare moleculaire test voor tuberculose en antibioticaresistentie blijkt in de praktijk goed te werken.

De diagnostiek en behandeling van tuberculose laten op dit moment te wensen over. Wereldwijd worden miljoenen mensen door de infectieziekte getroffen en jaarlijks neemt het aantal besmettingen toe, evenals het aantal gevallen van multiresistente tuberculose. Het aantal besmettingen neemt mede toe doordat de diagnostiek te wensen over laat. De standaardtest is de microscopische inspectie van sputum. Deze 125 jaar oude methode mist gemiddeld de helft van het aantal besmettingen. Als complicatie geldt dat een tbc-infectie bij hiv-geïnfecteerden vaak een negatieve sputumtest oplevert. Ook multiresistentie wordt maar zelden vastgesteld. Slechts 2 procent van de gevallen wordt gemeld bij de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.

Een snelle en adequate test zou de opsporing en behandeling van tbc aanmerkelijk kunnen verbeteren en verdere verspreiding helpen tegengaan. In The New England Journal of Medicine beschrijft een internationaal onderzoeksteam zijn ervaringen met de Xpert-MTB/RIF-test. Deze moleculair-genetische test stelt tbc en eventuele resistentie tegen het antibioticum rifampicine (Rifadin) binnen anderhalf uur vast.

De testmodule werd toegepast bij 1730 patiënten in Peru, Azerbeidzjan, Zuid-Afrika en India. MTB/RIF wist 551 van de 561 patiënten (98%) te traceren die een positieve sputumtest produceerden. Ook werden 124 van de 171 tbc-patiënten (72,5%) met een negatieve sputumtest gevonden. Slechts 5 van de 609 proefpersonen kregen een fout-positieve uitslag. 200 van de 205 patiënten met rifampicineresistentie werden correct geïdentificeerd.

In een begeleidend commentaar zijn Peter Small en Madhukar Pai van de Bill en Melinda Gates Foundation enthousiast over de resultaten, maar plaatsen ze ook enkele kanttekeningen. Deze nieuwe test is niet goedkoop en test slechts één vorm van resistentie. Het daadwerkelijke effect in de praktijk hangt bovendien af van het zorgsysteem waarin de test moet worden toegepast. Wat dat betreft zijn er wel lichtpuntjes. In landen als China, India, Brazilië en Zuid-Afrika komt tuberculose veel voor én bloeit de economie. Bedrijven en overheden hebben nu een sterke prikkel om generieke varianten of nieuwe tests te ontwikkelen en in de markt te zetten, zo menen Small en Pai.

Robert Crommentuyn

NEJM 2010, doi: 10.1056/nejm0a0907847: Rapid Molecular Detection of Tuberculosis and Rifampin Resistance

NEJM 2010, doi: 10.1056/nejme1008496: Tuberculosis Diagnosis — Time for a Game Change

• Meer nieuws