Laatste nieuws
Heleen Croonen
3 minuten leestijd

Schippers: goed werk commissie Tuitjenhorn

17 reacties

Een goed en gedegen rapport, zo omschrijft minister Schippers van Volksgezondheid het werk van de evaluatiecommissie naar de zaak Tuitjenhorn tijdens de persconferentie afgelopen dinsdag. ‘Als lezer word je echt bij de hand genomen, en zie je welke dilemma’s de betrokken instanties hadden.’

De minister begint haar reactie met de opmerking dat de zaak een enorme impact heeft gehad, in eerste instantie voor de nabestaanden van huisarts Tromp en van de betrokken patiënt. Ze gaat de nabestaanden een gesprek aanbieden, ‘maar alleen als zij daar behoefte aan hebben’.

Naar aanleiding van de zaak waren veel huisartsen bang dat zij strafrechtelijk vervolgd kunnen worden, als zij de richtlijnen niet op de letter volgen. Volgens de minister is die angst onterecht, want dit was een complexe en unieke zaak. ‘De huisarts handelde niet op het randje van de richtlijn; het was van een heel andere orde.’

Toch is er onrust ontstaan over de richtlijnen die de zorg rond het levenseinde beschrijven. Eind 2013 bleek nog uit een enquête van Medisch Contact en NCRV Altijd Wat dat huisartsen twijfelen over de ruimte die ze hebben bij palliatieve zorg. 10 procent gaf aan wel eens hogere doses morfine te hebben gegeven dan de richtlijn voorschrijft. Het is belangrijk dat er een betere relatie komt tussen de inspectie en de huisartsen zodat hierover helderheid komt, vindt de minister, een conclusie van de commissie-Bleichrodt onderschrijvend. ‘Dat vergt investeringen van de inspectie, maar ook van de beroepsgroep.’

Ook had de IGZ eerder en vollediger inzicht moeten geven in de zaak; dat had onrust voorkomen, vond de commissie. Maar ook zou een volgende keer de bescherming van de privacy van de betrokkene dat tegen kunnen houden. ‘Het dilemma tussen privacy en openheid zal blijven’, aldus Schippers.

Privacy was ook een reden dat niet alle bronnen konden worden aangeboord voor dit rapport. De huisarts was onder behandeling van een ggz-instelling op het moment dat hij zelfmoord pleegde. Commissievoorzitter Bleichrodt geeft echter aan dat hij de psychische gesteldheid van de huisarts niet heeft kunnen meenemen in zijn rapport. ‘Dat valt onder het beroepsgeheim van de psychiater.’

Ook de advocaat die de huisarts bijstond, kon vanwege het beroepsgeheim geen bijdrage leveren aan het rapport. Wel blijkt uit het rapport dat het Openbaar Ministerie advies heeft gevraagd bij de instelling of de huisarts wel ondervraagd kon worden, en dat kon volgens de behandelaars.

De minister stond nog uitdrukkelijk stil bij de rol van de coassistent die de melding heeft gedaan bij de opleiders van het AMC. ‘Zij heeft gedaan wat ze moest doen. Daar was moed voor nodig. Mensen in de zorg moeten niet wegkijken bij fouten. Als collegiaal overleg niet mogelijk is, moet er een externe bij komen.’

In dit geval was de ‘externe’ terecht de IGZ geweest, die wettelijk gezien geen andere optie had dan naar het Openbaar Ministerie te gaan, vulde commissievoorzitter Bleichrodt aan op de persconferentie. Het AMC heeft veel kritiek gekregen dat het niet eerst heeft overlegd met de huisarts, in een ‘collegiaal overleg’. Dat was niet mogelijk, benadrukt Bleichrodt, gezien de kern van de zaak. De huisarts was verdacht van moord, en overleg vooraf had ertoe kunnen leiden dat bewijsmateriaal zou verdwijnen. Het was ook in het belang van de huisarts dat het onderzoek gedegen plaatsvond, want hetzelfde bewijsmateriaal had ertoe kunnen dienen dat hij zou worden vrijgepleit.

Heleen Croonen | @HeleenCroonen

 
Lees ook

Video > Nieuwsuur: huisarts en hoofdredacteur Hans van Santen over rapport Tuitjenhorn


Dossier Tuitjenhorn



© iStock
© iStock
Tuitjenhorn IGZ minister Schippers
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J.H.F. Schellart

    huisart in ruste, EEMDIJK Nederland

    Er is al veel gezegd. Ik dacht aan het lied van Ernst van Altena, gezongen door Miel Cools met als titel; "Het grootste gelijk." met de zin, die mij in dit verband in de oren klinkt. "Het Grootste gelijk heeft geen koesterende armen." Nergens lees ik... een woord van spijt ten opzichte van de weduwe van de patiënt of de weduwe van huisarts Tromp.
    Alleen het grootste gelijk van de minister, het AMC, de IGZ en het O.M.
    en dat doet zeer

  • DGA Quaedvlieg

    KNO-arts, Harderwijk Nl

    Gerechtsdienaar: Mijnheer de rechter, daar is de man die Barbertje vermoord heeft.

    Rechter: Die man moet hangen. Hoe heeft hij dat aangelegd?

    Gerechtsdienaar: Hij heeft haar in kleine stukjes gesneden en ingezouten.

    Rechter: Daaraan heeft hij zeer... verkeerd gedaan. Hij moet hangen.

    Lothario: Rechter, ik heb Barbertje niet vermoord. Ik heb haar gevoed en gekleed en verzorgd. Er zijn getuigen die verklaren zullen dat ik een goed mens ben en geen moordenaar.

    Rechter: Man, ge moet hangen. Ge verzwaart uw misdaad door eigenwaan. Het past niet aan iemand die … van iets beschuldigd is, zich voor een goed mens te houden.

    Lothario: Maar rechter, er zijn getuigen die het zullen bevestigen. En daar ik nu beschuldigd ben van moord …

    Rechter: Ge moet hangen ! Ge heb Barbertje stukgesneden, ingezouten en zijt ingenomen met uzelf … drie kapitale delicten ! Eh … Wie zijt ge vrouwtje?

    Vrouwtje: Ik ben Barbertje.

    Lothario: Goddank ! Rechter, ge ziet dat ik haar niet vermoord heb !

    Rechter: Hm … ja… zo ! Maar het inzouten ?

    Barbertje: Neen rechter, hij heeft me niet ingezouten. Hij heeft mij integendeel veel goeds gedaan. Hij is ’n edel mens !

    Lothario: Ge hoort het rechter, ze zegt dat ik ’n goed mens ben.

    Rechter: Hm… het derde punt blijft dus bestaan. Gerechtsdienaar, voer de man weg, hij moet hangen. Hij is schuldig aan eigenwaan. Griffier, citeer in de praemissen de jurisprudentie van Lessing's patriarch.

  • H.J. Mulder

    huisarts n. p., WINSCHOTEN Nederland

    Het is net als in de muziek de stilte, die zo belangrijk is, die ik mis in het geheel te vergelijken met de woorden, die er toe doen, die ik nooit meer zal horen, kennelijk noch van de vermoorde noch van de moorder, maar is dat wel zo?

  • A.L. Cense

    Psychiater, STOUTENBURG Nederland

    Ik tref in het rapport geen aanleiding om mijn aanvankelijk oordeel en dus ook kritiek te herzien: Tuitjenhorn blijft een Grieks Drama waarin het lot als een steeds groter wordende sneeuwbal de berg afrolt om uiteindelijk verpletterende afmetingen aa...n te nemen.

    Het zijn situaties waar de sequentie van feiten, voorvallen, interpretaties, en acties het echte probleem zijn. Daarbinnen zijn op individueel niveau relevante zaken aanwijsbaar die overdenking en/of kritiek verdienen maar geïsoleerde beoordeling of veroordeling doet geen recht aan de 'spelers die hun rol spelen in het drama'. Ter lering zijn ze echter deste belangrijker, en niet ten onrechte herleeft de discussie weer over verabsolutering van richtlijnen (inspectie, justitie), al dan niet vermeende medische zekerheden (acute palliatieve sedatie), continuïteit van zorg, enz. Wat ik daarbinnen in ieder geval nog mis is overigens de rol en besmettelijkheid van angst / zorg, die o.a. wederhoor in de weg lijkt te hebben gestaan.

    Ik ben dus nog steeds geen fan van harde oordelen in deze, behalve op twee punten:
    - Deze manier van onderzoek was formalistisch; mag of moet misschien, maar ook dan moet er een plek zijn voor medische details en mogelijke interpretaties en onzekerheden, en analyse van subjectieve factoren.
    - En in de context van een systeem-gerichte analyse van de gang der dingen, misbruikt Schippers de coassistent op schandalige manier voor het eigen gelijk en bijbehorende scape-goating.

  • Wil Bosboom

    huisarts, De Meern

    De commissie heeft haar oordeel gegeven.
    Minister Schippers toont zich tevreden met dit oordeel en wuift speciaal de klokkenluidende co-assistent lof toe.
    Ik geloof onmiddellijk dat deze commissie - met de ogen van een argwanende huisartsenwereld in ...haar nek - scherp heeft gekeken (niet voor niets is de presentatie al eens uitgesteld).
    Dus procedureel zal dit rapport kloppend en kraakhelder zijn.
    Waarom blijf ik dan toch zitten met een vreemd gevoel?
    Ik was niet bij het cruciale handelen van Nico Tromp en evenmin was ik bij alle overwegingen daarover van AMC, IGZ en OM.
    Recht van spreken lijk ik dus nauwelijks te hebben.
    Maar als huisarts vertaal ik dit ook naar mijzelf en houd vervolgens meerdere ongemakkelijke losse eindjes over.
    Wat speelde zich toen, bij de toediening van forse doseringen morfine en midazolam, precies af in het hoofd van Nico Tromp?
    Was hij zodanig overtuigd van juist handelen dat hij dit openlijk deed in het bijzijn van een co-assistent?
    Waarom staan de conclusies van dit rapport zo haaks op de tevreden klinkende uitingen van de echtgenote van de patiënt t.a.v de handelingen van Nico Tromp?
    Geen antwoorden dus.
    Ik heb altijd gevonden dat de betrokken co-assistent uit de wind moet worden gehouden, maar ik begin steeds nieuwsgieriger te worden naar het uitdiepen van haar verklaringen.
    Collega Nico Tromp is officieel nu beoordeeld als crimineel handelende huisarts zonder dat hij dit nog kan nuanceren.
    Misschien zit dat me nog wel het meest dwars.

  • W.J. Duits

    Bedrijfsarts, HOUTEN Nederland

    Collega's op 26-2-2015 heb ik deze reactie gegeven: Het lijkt er wel eens op dat het kabinet en met mevrouw Schippers voorop, dat wij Nederlanders niet goed wijs zijn. We moeten al voorgeschreven krijgen naar welk ziekenhuis we mogen, er wordt voor o...ns bepaald welk medicijn we mogen hebben. Nu zijn we kennelijk ook nog te dom om de waarde van een onderzoek op juistheid te kunnen waarderen. Als bedrijfsarts ben ik gewend om vertrouwelijke informatie voor me te houden van persoonlijke aard, maar dat wil niet zeggen dat je de gevolgen voor het werk niet kan omschrijven. Deze hooggeleerde commissie moet toch echt wel in staat worden geacht om zonder vermelding van persoonlijk gevoelige informatie aan te kunnen geven hoe iets is verlopen procedureel.Maar kijkende in mijn kristallen bol dan zie ik: De huisarts heeft niet gehandeld volgens het protocol, waar hij waarschijnlijk hele goede redenen voor zal hebben gehad, maar dat zal niet worden vermeld. Er zal waarschijnlijk in staan dat de co-assistent en de begeleiders van de medische faculteit hebben gehandeld zoals van ze mag worden verwacht. Er zal wel een aanbeveling instaan: Dat ze in het vervolg wel wederhoor moeten toepassen voordat ze melding doen bij de IGZ. De IGZ heeft natuurlijk ook juist gehandeld, met ook de aanbeveling dat ze in het vervolg eerst wederhoor moeten doen voordat ze het openbaar ministerie inschakelen. Het openbaar ministerie kon hier natuurlijk helemaal niets aan doen, want die hebben gehandeld nadat zowel de medische faculteit als de IGZ melding hebben gemaakt en aangezien het dan een ernstig vergrijp is moesten ze wel zo handelen. Kortom de regering, in de persoon van mevrouw Schippers, kan doen als Pilatus, wij wassen onze handen in onschuld.
    Maar voor heel medisch Nederland, die zijn of haar vak serieus neemt, blijft de bittere nasmaak."

    Het is wel heel symbolisch dat dit rapport verschijnt in de de "Stille Week", de aanloop naar Pasen, de kruisiging en opstanding van Jezus Christus.

  • A. Brinks

    huisarts, ROTTERDAM Nederland

    Helemaal eens met collega Jongejan. Het is anders oordelen als de praktijk omstandigheden erbij betrokken zouden worden. De rol van de IGZ zou wat mij nog eens aan iedere praktiserende dokter moeten worden uitgelegd en het advies aan een ieder die ov...erweegt iets te melden aan de IGZ zou eerst advies moeten vragen aan een tussen persoon (medisch officier bijvoorbeeld of de juridische afdeling van de KNMG).
    De IGZ stapt gauw naar het OM, kan zich begrijpelijkerwijs de vingers niet branden als er dood in het spel is. Echter de praktijk is weerbarstig, dokters net mensen en het sterfbed van patiënten niet altijd volgens het boekje.

  • N.A. Terpstra

    huisarts, Venhuizen Nederland

    @Duyts, hebt u het rapport van de commissie van Romeinse deskundigen over de kruisiging niet gelezen? Herodus en Pontius Pilatus hebben correct gehandeld, het Sanhedrin volgde op uitmuntende wijze het protocol, we moeten Judas Iskariot prijzen voor z...ijn rol als klokkenluider, en de Romeinse soldaten bij het kruis vervulden hun plicht op voorbeeldige wijze. Op de hele procedure viel niets aan te merken!

  • F.J.E.M. van Passel

    arts,oud-anesthesioloog, Emmerich, Duitsland

    Een van m'n opleiders destijds hield mij voor:
    Je hebt 7 jaar nodig om geneeskunde te studeren en de rest van je leven om er geneeskunst van te maken.
    Collega Tromp wordt postumm tot misdadiger bestempeld, zonder dat hij zich kan verdedigen. Hij heef...t met z'n eigen leven betaald voor de zorg aan een terminale patient. In de onderhavige situatie zou een onderdosering van palliatieve maatregelen ernstiger geweest zijn dan de protocolaire overdosering.

  • I.T.G. Miggels

    huisarts, LEUSDEN Nederland

    Jammer dat we de mening van Nico Tromp zelf niet kunnen horen...die lijkt me waardevoller dat die van Edith Schippers die geen enkele sjoege heeft van het huisartsenvak..zelfs geen arts is maar desondanks wel Minister van Volksgezondheid genoemd mag ...worden..de volledige waarheid zal ons nooit ter ore komen..

  • HM Kroon

    chirurg, ROTTERDAM Nederland

    Wat een teleurstelling is dit rapport. Op papier is alles goed gedaan. Hoera! Maar de onrust in de zorgsector blijft bestaan. Dit komt omdat het rapport de belangrijkste en meest menselijke vraag niet beantwoord heeft: waarom heeft de medische facult...eit/het AMC nagelaten eerst met collega Tromp te praten? De bestuurders van nata bene een zorginstelling kennen de menselijke maat niet meer. Tijd voor zelfreflectie: Bent u wel geschikt voor dit werk? Het antwoord laat zich raden.

  • M. Ouwens

    Bedrijfsarts, BEMMEL Nederland

    Onderzoek geslaagd - dokter overleden.

    De huisarts was in geestelijke nood, maar kon volgens behandelaars wel ondervraagd worden. Die ondervragingen en de huiszoeking wegens verdenking op moord worden eufemistisch 'interventies' genoemd. En kennel...ijk kon de huisarts dat dus NIET aan. Lees ik ook niets over.
    Kennelijk wordt aangemoedigd dat we vooral over en niet met collega's praten als wij twijfels hebben bij hun handelen. Dat wordt een lekker sfeertje in Nederland.

    Elders lees ik dat de AIOS in die praktijk een veeg uit de pan krijgt en er strenger toezicht komt op de begeleiding van AIOS-en bij palliatieve zorg. Dat zal de huisartsen leren kritiek uit te oefenen! Ik kan niet zien hoe dit alles de gewenste verbetering van de relatie tussen huisartsen en inspectie kan bewerkstelligen. Ik zie wel mijn indruk bevestigd dat onze Controleurs klasse boven kritiek verheven is. Dat is voor mij zorgelijker dan het handelen van de huisarts. De familie van de patient was zeer tevreden, maar dat kom ik nergens meer tegen. Moge de huisarts, en zijn patient, rusten in vrede. En mogen de nabestaanden van hun daar troost in vinden.

  • G K Mitrasing

    Vogelvrije Huisarts, Heerhugowaard

    We laten het oordeel over aan de rechter...

  • P. Staal

    Huisarts, TILBURG Nederland

    Overheid laat patiënt EN huisarts stikken....

  • Jos Rensing

    huisarts, den Haag

    De commissie heeft geoordeeld dat AMC, IGZ en OM procedureel correct hebben gehandeld.
    Kennelijk was de commissie niet bij machte iets te vinden over de menselijke maat van het optreden van deze instituties.
    Zoals Dorknoper reeds zei: "Interessant, m...aat hoe ligt het ambtelijk?"

  • W.J. Jongejan

    huisarts n.p., Woerden nl

    Veel partijen komen in het onderzoek van de commissie aan het woord, maar wat direct opvalt in wat afstandelijk de casus Tuitjenhorn wordt genoemd, is het ontbreken van diepgaande informatie over de patiënt, diens ontreddering, diens lijden en diens ...hulpvraag.
    Het handelen van AMC, de IGZ en OM wordt daarentegen diepgaand procedureel gefileerd. Het AMC wordt geprezen voor zijn directe gang naar de IGZ. Naar mijn mening heeft het AMC nagelaten de enige juiste weg in deze te bewandelen. AMC medewerkers hadden samen naar collega Nico Tromp moeten gaan met de vraag gezamenlijk de IGZ te benaderen. Bij weigering door hem zou men hem duidelijk gemaakt moeten hebben dat het AMC dan eigenstandig naar de IGZ zou stappen. Het hele rapport ademt een procedureel handelen, waarbij men één richting op marcheert zonder tussentijds een keer pas op de plaats te maken. Zowel in het commissierapport als in de brief van de minister krijgen KNMG en LHV bovendien een veeg uit de pan omdat ze niet voldoende afstand hadden genomen tot de materie. Met name de LHV krijgt het verwijt zich tot spreekbuis gemaakt te hebben van het wantrouwen van de IGZ. De IGZ had en heeft blijkbaar niet door dat er geen blind vertrouwen op voorhand t.a.v. de IGZ bestond. Het vertrouwen dat verminderd is door eerder handelen van de IGZ en het handelen in deze zaak, die beter: de teloorgang van Nico Tromp, genoemd kan worden.
    Het moeilijke met vertrouwen is dat het te voet komt en te paard gaat. Eigenlijk kent deze kwestie alleen maar verliezers. En de procedures: die zijn blijkbaar allemaal goed gevolgd.

  • W.W. van Breenen

    huisarts, HEUSDEN GEM HEUSDEN Nederland

    Het vervelende is dat het lijden van een patiënt zo moeilijk in procedures en protocollen te vatten is.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.