Schippers: ‘Aanscherping regels euthanasie niet nodig’

Minister Edith Schippers (VWS) is niet van plan de regels of de handreiking voor euthanasie bij mensen met dementie aan te scherpen. Dat heeft de minister laten weten in de beantwoording van vragen over ‘niet heimelijk euthanasie plegen’ van Kamerleden Kees van der Staaij (SGP) en Carla Dik-Faber (CU).

De Kamerleden hadden hun vragen ingediend naar aanleiding van een ingezonden stuk in NRC, afgelopen maand, van acht medisch specialisten over de euthanasiepraktijk bij demente mensen. Daarin stelden zij dat er in een aantal gevallen een handelingsperspectief is waarin ‘onvervreemdbare rechten van cognitief weerloze mensen ernstig worden geschonden’.

Maar volgens de minister is daarvan geen sprake. Ze wijst erop dat euthanasie bij patiënten in een vergevorderd stadium ‘zeer uitzonderlijk’ is. Het is in de afgelopen vijftien jaar vijf keer uitgevoerd. Schippers benadrukt dat een eerder ondertekende verklaring in de plaats kan komen van een actueel, mondeling verzoek. Maar dan moet wel aan overige zorgvuldigheidseisen worden voldaan.

In december 2015 is een handreiking schriftelijk euthanasieverzoek gepubliceerd. De handreiking onderstreept volgens Schippers nog meer het belang van ‘tijdige en regelmatige communicatie tussen arts en patiënt over de toekomstige euthanasiewens en het bespreken van de wilsverklaring’. Schippers beschouwt de huidige wetgeving als ‘zeer zorgvuldig en transparant’ en ziet geen aanleiding hierin wijzigingen aan te brengen.

In het eerdergenoemde kritische artikel van de acht specialisten komen drie casussen aan bod die zijn getoetst door de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie (RTE). In één casus is door de RTE geoordeeld dat niet gehandeld was overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen van het vrijwillig en weloverwogen verzoek en het medisch zorgvuldig handelen. Deze casus is doorgestuurd naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Openbaar Ministerie, die nog geen beslissing hebben genomen. Gelet hierop laat de minister weten zich te onthouden van een oordeel.

Min of meer in dezelfde lijn is de reactie die Schippers heeft gegeven op de actie nietstiekembijdementie.nl. Dat was op verzoek van de vaste Kamercommissie, die haar mening daarover wilde weten. Een aantal artsen heeft met deze petitie geld ingezameld voor een landelijke advertentie, waarin ze aangaven geen euthanasie te willen uitvoeren bij mensen in een vergevorderd stadium van dementie die hun keuze niet meer kunnen overbrengen. De petitie is door ruim 460 artsen ondertekend.

Vrijheid om te kiezen is hierbij essentieel, zegt Schippers, zowel voor euthanasie als om te kiezen daarbij te helpen. ‘De artsen die de actie hebben gesteund en daarmee hebben aangegeven dat zij niet altijd bereid zijn aan een verzoek tot euthanasie mee te werken, hebben dat recht. En zij mogen die mening kenbaar maken, ook dat staat ze vrij.’