Ruim baan voor de praktijkverpleegkundige
Plaats een reactieHuisartsen, praktijkassistentes en praktijkverpleegkundigen kunnen het samen goed af in de huisartsenvoorziening nieuwe stijl. Als daar nog een nurse practitioner (NP) aan wordt toegevoegd, wordt het risico op versnippering van het zorgaanbod groter. Ook doet taakdelegatie aan NPs afbreuk aan de reikwijdte van het huisartsenvak.
De huisartsenvoorziening is verantwoordelijk voor een goede huisartsenzorg in een snel veranderende situatie. Denk hierbij aan veranderingen van de zorgvraag door de toename van chronische aandoeningen en de vergrijzende bevolking, nieuwe ontwikkelingen in de zorg en het overnemen van taken uit de tweede lijn. Dit kan alleen goed verlopen als de huisartsen taken delegeren aan praktijkassistentes en praktijkverpleegkundigen, hetgeen primair moet gebeuren uit inhoudelijke overwegingen. 1
Aan de praktijkverpleegkundige kan een belangrijk deel van de toenemende, geprotocolleerde zorgtaken van de huisarts op het terrein van diabetes mellitus, astma/COPD, en hart- en vaatziekten worden gedelegeerd.
Invoering op grote schaal in de huisartsenvoorziening van de functie NP is om meerdere redenen minder gewenst. Om te beginnen vergroot de toevoeging van een extra laag de kans op fragmentatie van het zorgaanbod. Dit risico is ook gesignaleerd in het Nivel-rapport De staat van de huisartsenzorg. Hierin wordt terecht de vraag gesteld hoe een huisarts allerlei taken kan uitbesteden aan een steeds grotere variëteit aan assisterende en ondersteunende disciplines zonder dat er versnippering optreedt. Daar komt bij dat de patiënt door de introductie van de NP in de huisartsenpraktijk met nog meer hulpverleners te maken krijgt.
Taakafbakening
De introductie van de NP in de huisartsenpraktijk zal problemen geven rond de taakafbakening en samenwerking met de praktijkverpleegkundige. Invoering van een zwaardere functiecategorie (de NP) kan namelijk leiden tot taakherschikking in een ongewenste richting. Daarbij bestaat het risico dat de potenties van praktijkverpleegkundigen en praktijkassistenten onderbenut worden. Een voorbeeld: veel huisartsen delegeren de behandeling van wratten en cerumen aan de praktijkassistente. Bussemakers c.s. schrijven dergelijke behandelingen toe aan het takenpakket van de NP.2 Met delegatie van dit soort taken aan de NP is de doelmatigheid van zorg niet gediend.
Huisartsenvak
Voor de patiënt heeft de huisarts een gidsfunctie, in de gezondheidszorg een spilfunctie als poortwachter. Het generalistische huisartsenvak wordt gekenmerkt door het leveren van integrale zorg en de confrontatie met veelvoorkomende comorbiditeit. De huisarts zal zijn diagnostische vaardigheden dan ook moeten bijhouden door midden in de praktijk te blijven staan. Juist daar komt namelijk de reikwijdte van zijn vak tot uiting: van acute zorg tot en met de jaarcontroles van chronische patiënten, maar ook in het herkennen van de pneumonie tussen de verkoudheden, de maligniteit tussen de COPD-klachten en de hersentumor tussen de hoofdpijnen.
Door alledaagse aandoeningen en veelvoorkomende klachten te delegeren aan een NP, zou de huisarts wel eens te ver van zijn patiënten af kunnen komen te staan. Dat doet afbreuk aan de kernwaarden van het vak en de expertise van de huisarts. Persoonsgerichte, integrale en continue zorg zijn immers de kernkwaliteiten van de huisartsenzorg. Het behoud van die kwaliteiten is van doorslaggevend belang voor goede en doelmatige huisartsenzorg.
Voortgaande professionalisering van de functies van praktijkassistente en praktijkverpleegkundige biedt daarbij voldoende mogelijkheden voor verdere taakdelegatie van geprotocolleerde zorgtaken en niet-zorggebonden taken.
drs. A. ter Brugge, senior-beleidswerker NHG
drs. R.S.M. Helsloot, senior-beleidsmedewerker NHG
C.J. in t Veld, huisarts, hoofd afdeling Implementatie NHG
Correspondentieadressen:
of
Referentie
1. Toekomstvisie Huisartsenzorg 2012 (NHG, 2002) en NHG/LHV-Standpunt Ondersteunend personeel in de huisartsenvoorziening (2005). Zie ook de NHG-website:
. 2. Bussemakers H et al. Praktijk overtreft verwachtingen - Nurse Practitioner dringt huisartsentekort drastisch terug. Medisch Contact 2005; 44: 1763-6.
- Er zijn nog geen reacties
